Aspergefietsen in de Maasduinen

In de Maasduinen van Noord-Limburg, geprangd tussen de meest oostelijke bocht van de Maas en de Duitse grens, kiemt elke lente het witte goud. Eind mei organiseert het dorpje Arcen voor de elfde keer de smakelijkste fietstocht van Nederland.

Stuifduinen en heide, bossen en weiden, het afwisselende landschap op de oevers van de Maas nodigt uit om kilometers te maken. Eind mei wordt hier de Asperge Fiets Vierdaagse gereden, een fietstocht van 40 of 60km met stempelposten in pittoreske dorpen. Her en der tekenen loodrechte aspergebedden geometrische motieven op de schrale zandgrond. Wie even afstapt en nauwkeurig kijkt, ziet in de doodse voren vers leven ontluiken. Aspergetijd, de mooiste tijd van het jaar.

Ik neem het fietsveerpont Kobus en rij over een onverhard pad langs het water, het asfalt op de dijk brengt mij weer terug. Dankzij het fietsknooppuntennetwerk is het moeilijk verdwalen. Aan het keukenraam van Hostellerie de Hamert schraapt een dunschiller vingervlug over de bleke stengels, die maagdelijk en spierwit uit de ervaren handen verschijnen. Gastvrouw Margriet schilt wel 20kg asperges per uur, een dagelijkse oefening zenmeditatie. Voorzichtig grijpt ze de asperges bij de kop, positioneert ze horizontaal en raspt de schil, niet te veel, niet te weinig. “Harde vezels willen we niet, verkwisten evenmin”. ’s Avonds, op de rijk gevulde tafel van het hotel, proef ik de vrucht van zoveel handenarbeid, in een soepje met kreeft, als mousse, soufflé of klassiek. Met kwartelei, maar zonder nootmuskaat.

Veelzijdig Arcen

Voor een bescheiden gehucht heeft Arcen verrassend veel te bieden. U vindt hier het Nationaal Park De Maasduinen, een natuurgebied ontstaan in de ijstijd, en de kasteeltuinen van Arcen, een mooi bloemen- en plantenpark. Bourgondiërs bezoeken zeker bierbrouwerij Hertog Jan en jeneverstokerij De IJsvogel. Met het veerpont bent u in een zucht over de Maas en in streekboerderijmuseum De Locht in Melderslo. Hier, in het Nationaal Asperge- en Champignonmuseum, leert u alles over de teelt van het witte goud.

“Na de oorlog vroeg de pastoor én burgemeester van Grubbenvorst zich af wat er op arme zandgrond groeit”, vertelt gids Jos Boots. “Asperges brachten welvaart. In het seizoen had je een groot gezin nodig met 12 kinderen. Zulke goedkope arbeidskrachten vind je nu niet meer”, lacht hij. Tegenwoordig werken Poolse arbeiders op de velden, bedrijvige bijen die trefzeker de asperges steken. Aan de band sorteren dames de oogst in 22 kwaliteiten, van C tot AASuper. In de proeftuin van De Locht loop ik een gepensioneerde teler tegen het lijf. “Voor een kweker komt het er op aan als eerste te kunnen oogsten”, fluistert Jo Smeets, een man met heimwee. “Weet u dat ik in 1979 voor mijn vroegste asperges 95 gulden (€43) per kg kreeg?”

Smaakbom

Passie voor asperges demonstreert ook René Brienen. Tijdens het aspergeseizoen presenteert de sterrenchef een verrassend zesgangenmenu (€65) met gemarineerde, gerookte, gebakken én gefrituurde asperges. Specialiteit van het huis: zijn interpretatie van de klassieke asperges met ham en ei. De mooiste bouten van lokale Livar varkens, gekweekt in een klooster, verwerkt hij als traditionele slow food. “Vroeger werd op elke boerderij de hooikist gebruikt”, vertelt de chef. “Om ham in de hooikist te garen, heb je geen energie nodig. Eerst pekel ik de ham 48 uur. Dan gaat ze, verpakt in hooi en een paardendeken, 24 uur in de kist.” Het zwoerd snijdt de chef weg en in de speklaag strooit hij ruwe rietsuiker en Limburgse appelstroop. Tenslotte flambeert hij de bout met oude jenever, voor de smaak maar ook om eventuele hooibacteriën af te branden. Geserveerd met vacuüm gegaarde slierasperges en een gefrituurd ei is het een smaakbom die doet verlangen naar het nieuwe seizoen.

Tekst en foto’s Jo Fransen