Albi Douceur de vivre in Gods bolwerk

Geen enkele Franse stad doet zo Italiaans aan als het renaissancejuweel Albi. De trotse bisschoppenstad – door de Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed – is duidelijk geïnspireerd op Rome en Toscane.

Een man, helemaal in het wit gekleed, werkt met langzame, nauwkeurige bewegingen, volgens een eeuwenoude traditie. Een na een voorziet hij de houten wieken van dun maar sterk zeildoek, even smetteloos wit als zijn eigen kleding. Nu is het wachten tot de wind de maalstenen in beweging zet en het graan gemalen wordt. De molen van Salette torent al drie eeuwen boven het dorp Lautrec en de streek van Albi uit. Meer bepaald boven le pays de Cocagne, een streek die bekendheid verwierf met de kleurstofballetjes (coques of cocagnes) die men hier uit de blaadjes van de pastel, de wedeplant, won. Die blauwe kleurstof was ooit onmisbaar voor het verven van stoffen. Vandaag is Lautrec vooral trots op zijn beroemde roze look, die zeer in trek is bij fijnproevers.

Toulouse-Lautrec

In de smalle straatjes – waar omwallingen en fraaie vakwerkhuizen voor schaduw zorgen – waart de herinnering aan de tijd toen Lautrec nog veel inwoners telde en machtig was. Een heus burggraafschap en de bakermat van de familie van Henri de Toulouse-Lautrec. Ook al werd deze telg uit het roemrijke gravengeslacht nooit groter dan 1m52, op zijn genialiteit stond geen maat. Hij werd in 1864 geboren in Albi en overleed toen hij 36 was. In dat korte, onstuimige leven creëerde hij – misschien net dankzij zijn handicap – een weergaloze artistieke schat aan schilderijen en affiches. Zijn geboortestad Albi betoont hem eer met een museum in het imposante bisschoppen-paleis Le Palais de la Berbie. Zijn oeuvre schetst het bonte en decadente Parijse nachtleven, met zijn uitspattingen en liederlijke bourgeoisie.

Italiaanse charme

Maar het Palais de la Berbie is ook een heus oorlogsfort, dat de geschiedenis vertelt van de genadeloze, intolerante middeleeuwen met haar brandstapels. De Kerk had in deze streek heel wat te stellen met de katharen, ketters die ze tot de laatste man en vrouw wilden uitroeien. Het Palais de la Berbie en de ontzagwekkende kathedraal Sainte-Cécile laten er geen twijfel over bestaan: de heilige rooms-katholieke kerk duldde geen tegenspraak. Wellicht heeft net die verknochtheid aan Rome vorm gegeven aan de stad. De bisschop van Albi reisde geregeld naar Rome voor instructies en steun voor de oorlog tegen de ketters. Telkens bracht hij wat van de Italiaanse renaissance, die de stad haar aparte aanblik heeft gegeven, mee terug. Tot op vandaag ademt Albi onmiskenbaar Italiaanse levenskunst uit, een vleugje Toscane in de schaduw van de Pyreneeën! Die douceur de vivre is eigenlijk de erfenis van een gruwelijke kruistocht tegen arme stakkers die dogma’s in twijfel durfden te trekken.

Mode

In Albi is het zalig kuieren door de steegjes met de vele vakwerkhuizen. Ze getuigen van het leven van de rijke kooplieden die de stad zo welvarend maakten. Achter de gevels gaan zorgvuldig gerestaureerde patio’s schuil. Sommige woningen zijn versierd met naïeve, groteske sculpturen. U kunt ook het geboortehuis van Henri de Toulouse-Lautrec bezoeken. En dat van graaf de La Pérouse, die op ontdekkingsreis vertrok om de Grote Oceaan in kaart te brengen maar nooit terugkeerde. Nog een hoogtepunt dat u niet mag missen is het verrassende Musée de la Mode! Het herbergt een adembenemende collectie – van eeuwenoude jurken tot de meest extravagante jaren ’70 creaties – en is dé trots van verzamelaar Dominique Miraille. Ook het winkeltje naast het kleine museum is een zalig adresje!

Hemelse dorpjes

De streek rond Albi ligt bezaaid met middeleeuwse gehuchten, dorpen en bastides (vestingstadjes), die niet zelden tot les plus beaux villages de France behoren. Puycelci, een arendsnest in het woud van Grésigne, is piepklein maar bijzonder indrukwekkend. Niet ver daarvandaan ligt Cordes-sur-Ciel, een stadje dat voortdurend flirt met de hemel. “A Cordes, tout est beau, même le regret”, zei Albert Camus, die hier zijn laatste boeken schreef. Exuberante gevels met gotische boogvensters getuigen nu nog van de welstand die de handel in pastel ooit bracht. Vandaag bloeit hier het toerisme. Het fraaie Château de Mayragues, een riant landgoed waar douceur de vivre en biologische wijnen de toon zetten, is een ideale plek om te proeven van de levenskunst in dit Franse Toscane.

Tekst en foto’s: Paul Lorsignol