5 vragen over een liesbreuk

Een zwelling in de liesstreek kan op een liesbreuk wijzen. Wat is dat precies? Wanneer en hoe kan ze behandeld worden?

1 Wat is een liesbreuk?

Een liesbreuk ( hernia inguinalis) is een uitstulping (de breukzak) van het buikvlies in de liesstreek doorheen een opening of een defect in de buikwand (de breukpoort). U kunt dit het best vergelijken met een beschadigde buitenband van een fiets: de binnenband (het buikvlies) puilt uit door een gat in de buitenband (de buikwand), vooral als de druk toeneemt. Daarom is de breuk het best zichtbaar in staande houding of bij het persen (bijv. bij het hoesten of bij het blazen met de lippen op de rug van de hand). Een liesbreuk uit zich meestal als een û in vele gevallen pijnloze û zwelling, die verdwijnt als u gaat liggen. Deze zwelling bevat vetweefsel uit de buik en soms wat darm.

Een liesbreuk komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Ze kan ook afdalen tot in de balzak, waardoor deze in volume toeneemt.

2 Hoe ontstaat ze?

De buikwand vertoont in de liesstreek een normale opening in de spierlaag: het lieskanaal, dat bij de man de bloedvaten naar de teelballen en de zaadleider doorlaat. Bij meisjes ontstaat hierin een ligament van de baarmoeder naar de grote schaamlippen. Dit kanaal kan reeds van bij de geboorte te breed zijn (een aangeboren liesbreuk). Meestal ontstaat een breuk echter later, waarschijnlijk door een verzwakking of uitrekking van de weefsels. Dit doet zich onder meer voor bij chronische hoest, bij een frequente noodzaak tot persen zoals bij constipatie, bij plasproblemen zoals bij een vergrote prostaat en bij het tillen van zware lasten. Mensen met overgewicht hebben een grotere kans op een liesbreuk.

3 Moet een liesbreuk altijd behandeld worden?

Een liesbreuk geneest nooit spontaan. U kunt ze wel terugduwen en de plek steunen met een breukband of een drukverband. Dit is echter weinig comfortabel en voorkomt ook niet altijd dat de darm ingeklemd geraakt. Is dat het geval, dan is de zwelling pijnlijk en verdwijnt ze niet meer spontaan wanneer u gaat liggen. De darm wordt afgesnoerd zodat de stoelgang er niet meer doorheen kan, de bloedtoevoer naar de darm in het gedrang komt en een stuk darm dreigt af te sterven. Een dringende ingreep is dan vereist. Ook in niet-dringende gevallen is een heelkundige ingreep haast altijd wenselijk.

4 Wat houdt een operatie in?

Tijdens de operatie worden de randen van de breukpoort bij elkaar gebracht en aan elkaar gehecht. Vaak wordt een soort netje in kunststof gebruikt wat drie voordelen heeft: het gebeurt meestal d.m.v. een kijkoperatie, het biedt een bijkomende versteviging en geeft minder pijn na de ingreep. Toch is zeker de eerste weken na de ingreep voorzichtigheid geboden bij zwaar lichamelijk werk en sport.

5 Wat zijn de mogelijke verwikkelingen?

Enkele dagen na de ingreep kan een blauwe plek optreden ter hoogte van de wonde. Deze kan uitzakken naar de penis en de balzak bij de man, en naar de grote schaamlip bij de vrouw. Sommige mensen, vooral wat oudere mannen, hebben tijdelijk plasproblemen maar deze verdwijnen meestal spontaan. Het kan ook gebeuren dat de zaadstreng of de bloedtoevoer naar een tes-tikel beschadigd wordt. Dit kan leiden tot een niet-functionele testikel aan de kant van de operatie û en bijgevolg tot verminderde vruchtbaarheid.

Bij 1 tot 3 % van de mensen bij wie de liesbreuk operatief werd behandeld, treedt later opnieuw een liesbreuk op. n

Leen Baekelandt