Volgend jaar grote bevraging van bewoners Vlaamse woonzorgcentra

De Vlaamse overheid ondersteunt vanaf volgend jaar woonzorgcentra in Vlaanderen bij de organisatie van bewonersbevragingen. De bewoners zullen daarbij hun mening kunnen geven over hoe ze de kwaliteit van leven, wonen en zorg ervaren. Dat kondigt Vlaams minister van Volksgezondheid, Welzijn en Gezin, Hilde Crevits, aan. Op die manier wil de Vlaamse overheid de bewonersparticipatie verhogen.

Enkele woonzorgcentra organiseren nu al soortgelijke initiatieven. Vlaanderen wil daar meer wetenschappelijke uniformiteit in brengen. Partnerorganisaties van het project zijn het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg, het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de Vlaamse Ouderenraad.

Onderlinge vergelijking en de transparante bekendmaking van de resultaten worden door deze bevraging mogelijk gemaakt. De rapportering zal ter beschikking gesteld worden via de websitewww.zorgkwaliteit.be. Woonzorgcentra zullen vrijwillig en gratis kunnen deelnemen. Ook naasten van bewoners zullen hun mening kunnen geven.

“Om kwaliteit nog beter af te stemmen op de noden van de bewoners, hebben we hun mening nodig”, aldus Crevits. “Daarom ondersteunen we vanaf volgend jaar de woonzorgcentra met het organiseren van bewonersbevragingen die polsen naar hun ervaringen. Daarbij verliezen we de naasten van de bewoners niet uit het oog.” Partners in het project zijn het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg, het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de Vlaamse Ouderenraad.

Wetenschappelijk onderbouwd beeld

Bedoeling is om een wetenschappelijk onderbouwd beeld te krijgen van hoe de bewoners en hun naasten de kwaliteit van leven, wonen en zorg in de woonzorgcentra in Vlaanderen ervaren. “We denken daarbij aan maaltijden, accommodatie, communicatie, omgang met personeel en medebewoners, privacy, algemeen welbevinden, autonomie .... Het biedt de bewoner inspraak in het beleid en moet de woonzorgcentra de nodige inzichten bieden om de kwaliteit van leven, wonen en zorg verder te verbeteren”, zo luidt het.

De bewoners, ook zij met dementie, zullen hun mening kunnen geven. Er komt dan ook een aparte meetmethode voor de verschillende groepen.

Het project verloopt in verschillende fases. Vanaf het najaar van volgend jaar staat de eerste meting bij bewoners gepland, de resultaten zijn voorzien voor het einde van 2024. De uitkomsten van de familiebevraging komen in het voorjaar van 2025. Een eindrapport volgt in september 2025. De Vlaamse regering investeert maximaal 1,8 miljoen euro in de realisatie van het project.

Verschillende methodes

De bewoners, ook diegenen met dementie, zullen hun mening kunnen geven. Daarom worden er verschillende meetmethoden uitgewerkt. De bewoners kunnen in eerste instantie zelf deelnemen aan de hand van een vragenlijst. Zij vullen deze lijst zelf in of krijgen ondersteuning van een enquêteur die met hen de vragenlijst zal doornemen.

Naast professionele enquêteurs aangestuurd via een externe partner, zal een groot deel van de enquêteurs worden ingezet door de Vlaamse Ouderenraad. Ze worden hiervoor gerekruteerd via de lokale seniorenverenigingen en uit de woonzorgcentra zelf. Op die manier biedt dit project ook opportuniteiten om het sociale weefsel te versterken. Het bevragen van mensen met dementie vraagt een specifieke aanpak, daarom zal onderzocht worden of het aan de hand van observaties kan gebeuren. Het is belangrijk dat ook zij hun mening kunnen geven.

Daarnaast loopt er een digitale familiebevraging waarbij telkens één naaste van elke bewoner kan deelnemen. De resultaten van de bevragingen moeten de basis vormen voor de voorzieningen om in dialoog met de bewoners en hun naasten verder aan kwaliteit te werken.

Planning van het project

Het project zal in verschillende fasen lopen. Na het opzetten en testen van de meetprocedures op basis van wetenschappelijk methodologie staat de eerste meting bij bewoners gepland vanaf het najaar 2023. De resultaten van de bewonersbevragingen zijn voorzien voor het einde van 2024. De uitkomsten van de familiebevraging wordt dan weer in het voorjaar van 2025 gepubliceerd. Het moet uiteindelijk in september 2025 in een eindrapport resulteren.