Positief doorheen de pandemie

Het afgelopen jaar kreeg het geklaag en gezeur in de berichtgeving en op sociale media vaak de bovenhand. En het lijdt geen twijfel dat deze crisis voor leed en mentale problemen zorgt, maar de realiteit kleurt een stuk genuanceerder. Veel lezers stelden vast hoe de pandemie hun leven een andere, vaak positieve wending heeft gegeven. "Het toont aan dat mensen over een ongelofelijk aanpassingsvermogen beschikken. Dat boren we vaak pas aan als het er echt om spant. Wat we nu meemaken is voor iedereen ongezien. Niemand kan putten uit precedenten en dat is in se helemaal niet slecht. Precies daardoor moeten we creatief zijn om met deze abnormale situatie om te kunnen gaan", analyseert psychologe prof. Elke Van Hoof (VUB). Ongeziene situaties waren er in overvloed. Van een huwelijk tot met pensioen gaan, over een geboorte en allerhande jubilea. Ook afscheid nemen van een dierbare verliep in kleine kring of vanop afstand. "Wij hebben in ons leven nochtans nood aan overgangsrituelen die de start van een nieuw hoofdstuk markeren. Of om een rouwperiode goed door te maken. Het goede nieuws is dat je deze rituelen altijd kan inhalen. Daar zit geen tijdslimiet op. Het zou dan ook fantastisch zijn als een groot deel van die inhaalfeesten ook echt zouden plaatsvinden. Waarom - zodra het weer kan - bijvoorbeeld geen groot pensioenfeest plannen voor alle collega's die vertrokken zijn? Of hoe leuk zou het niet zijn om deze zomer met zijn allen dat gemiste kerstfeest te vieren? Zo zet je je wereld positief op zijn kop", meent Elke Van Hoof. "We staan vaak te weinig stil bij momenten van verandering in ons leven. Toch is het belangrijk om dat bewust wel te doen, zowel bij positieve als bij negatieve momenten", vertelt psychologe Leslie Hodge. "Na een ingrijpende verandering treedt vaak eenzaamheid op. Maak voor jezelf een bilan op van wat je best loslaat en wat er in de plaats komt. Hoe je dat doet, kan je zelf invullen. Je kan daar voor jezelf een ritueel rond bouwen, een brief schrijven of je verhaal delen met anderen. Zolang het voor jou maar een meerwaarde heeft en je troost biedt of je helpt te helen." Zelfs een afscheidsplechtigheid kan je opnieuw organiseren. Elke Van Hoof: "We zijn dat bij ons niet gewend, maar die bijeenkomst kan je perfect nog lang na het overlijden opnieuw houden, voor een veel grotere groep nabestaanden. Zo krijgen mensen alsnog de kans om elkaar troost te bieden en herinneringen te delen. Een mooi initiatief in die richting zijn de onumenten, cirkelvormige ontmoetingsplekken die recent werden opgericht op plekken te midden van de natuur. Hier kunnen mensen samenkomen om te reflecteren. Op kleine schaal zijn het voorbije jaar tal van originele manieren bedacht om afscheid te nemen of iets bijzonder in de verf te zetten. Het zou geweldig zijn als we al die alternatieven zouden kunnen bundelen op een inspiratiewebsite, een virtuele bibliotheek met filmpjes en foto's, waar mensen ideeën kunnen uitwisselen en oneindig veel inspiratie uit halen." We hebben het voorbije jaar allemaal onder hetzelfde beperkte regime geleefd, maar beleefden dat niet op dezelfde manier. Veerkracht of de mate waarin je je kan aanpassen aan veranderende omstandigheden, speelt daarbij een sleutelrol. Over hoeveel veerkracht je beschikt, is deels genetisch bepaald, maar daarnaast kan je het ook aanleren of vergroten. Leslie Hodge: "Veerkracht is in zekere zin als een spier die je meer kan gaan gebruiken. Cruciaal daarbij is de verbondenheid, met anderen en met jezelf. Zorg voor een stevig vriendschapsnetwerk en onderhoud dat. Bij tegenslagen zal je veerkrachtiger reageren wanneer je weet dat je op mensen kan terugvallen die je vertrouwt. Blijf ook goed zorg dragen voor jezelf door lekker te koken, elke dag buiten te gaan, voldoende te slapen. Zorg voor genoeg ontspanning, want chronische stress vreet aan je energie en veerkracht. Heb je de neiging om kleine negatieve dingen meteen enorm uit te vergroten, spreek dan je rationele denkvermogen aan om dat te stoppen. Begin bij het obstakel zelf. Praat bijvoorbeeld met je baas over die ene lastige klus die je wakker houdt, en focus ook op al het knappe werk dat je verricht."Na een oproep op deze website stuurden heel wat lezers een getuigenis hoe zij positief door de pandemie komen. Een inspirerende bloemlezing.