Nooit zonder mijn emoji

Anne Vanderdonckt observeert de maatschappij, haar evoluties, haar vooruitgang, haar inconsistenties. Ze deelt met u haar twijfels, haar vragen, haar enthousiasme. En als ze ergens de draak mee steekt, dan is het met zichzelf.

Enkele jaren terug stuurde een lezer me een mail waarin hij met een boos adjectief een zin afkraakte die ik me vandaag niet meer herinner. Ik legde hem uit dat die zin humoristisch bedoeld was, dat hij hem niet letterlijk moest nemen. “Ah, maar als dit als humor bedoeld is, moet u dat signaleren!”, antwoordde hij. Toegegeven, niet iedereen gaat op dezelfde manier met humor om. Wat de ene aan het lachen brengt, laat de andere onbewogen. Je loopt dus altijd het risico om door de ene, of de andere, of door iedereen verkeerd begrepen te worden. Een belangrijke les voor de journalistiek. En misschien een van de redenen waarom kranten niet meer grappig zijn.

Zet je deze anekdote om naar vandaag, dan zou deze lezer nooit gechoqueerd zijn geweest door mijn humoristische bedoelingen als ik mijn zin had geëindigd met een smiley. En al had ik die emoji wellicht niet gebruikt in het magazine (omdat hij vooral bedoeld is voor mails, sms’en en sociale media), ik had hem waarschijnlijk hetzelfde geantwoord, eindigend met een kleine knipogende smiley als uiting van sympathie, waarna we even goede vrienden waren gebleven.

De emoji is een efficiënte communicator, die het licht zag samen met de draagbare telefoon en ontstond uit het emoticon, een combinatie van leestekens, zoals 😉 bijvoorbeeld. Met een piepkleine afbeelding geef je uiting aan je gevoelens, de emoties die je wil delen, en wijzig je de neutrale of droge boodschap geproduceerd door de computer en aanverwanten. Als verre neef van de hiërogliefen en pictogrammen, kan hij de lengte van een sms of tweet – korte berichten bij uitstek – stevig inkorten. Ik heb niets gezien, niets gehoord, zal niets zeggen. Kort maar duidelijk. De emoji is eenvoudig en klaar voor gebruik vanop je toestel, hij is egalitair, dicht de kloof tussen zij die zonder fouten schrijven en zij die geen vriendjes zijn met de Dikke Van Dale, op voorwaarde dat die laatsten zich aan de afbeeldingen houden, uiteraard.

De emoji, het esperanto dat door iedereen wordt begrepen en blijft aangroeien, is een kind van zijn tijd. Tegenwoordig zijn er personages van verschillende huidskleur en haarstijl, een homoseksueel koppel en dito familie, een éénoudergezin, iemand met een beperking,... en zijn de beroepen zowel mannelijk als vrouwelijk. De microbe, die sinds covid aan belang won, eist een prominente plaats op. Vandaag kan elke gemeenschap vragen om in de catalogus van digitale afbeeldingen te worden opgenomen. Waarvan het gebruik veel zegt over jezelf... en je leeftijd. Zo moet de emoji die tranen lacht, en door jongeren links wordt gelaten, stilaan plaats ruimen voor de emoji die hete tranen lacht. En op zijn beurt wordt ingehaald door een doodskop. Volg je nog? Maar dat is niets nieuws, jongeren hebben altijd al woorden aan de kant geschoven en andere gelanceerd, op zoek naar een eigen identiteit. De emoji als voortzetting van een taal in evolutie, in lijn met de tijdsgeest.

Gelukkig nieuwjaar!