Nieuw op 1 september
Naar goede gewoonte gaan op de eerste dag van de maand ook nu weer een aantal nieuwe regels, wetten en richtlijnen in voege.
Officieel statuut en nieuw thematisch verlof voor mantelzorgers
Mantelzorgers die instaan voor de zorgverlening van hun naasten, kunnen vanaf 1 september een officieel statuut krijgen via het ziekenfonds. Daarnaast wordt er, ook op 1 september, een nieuw thematisch verlof in het leven geroepen voor deze groep.
Mantelzorg is hulp aan een zorgbehoevende door iemand uit de directe omgeving van die persoon. Mantelzorgers bieden voor lange tijd hulp aan een chronisch zieke, een persoon met een beperking of een hulpbehoevende persoon uit je omgeving. Dat kan partner, ouder of kind zijn, maar ook familielid, vriend of kennis.
Voor minister van Sociale Zaken Maggie De Block is deze hulp “van onschatbare waarde”. “Ze moeten dan ook kunnen rekenen op de juiste sociale zekerheid. Door dit statuut gaan we mantelzorg veel beter kunnen opvolgen. Het zal de beleidsmakers dan ook een houvast geven bij het uitwerken van maatregelen ter ondersteuning van de mantelzorgers.”
Een van die maatregelen gaat dus al in op 1 september, namelijk de start van het thematisch verlof voor erkende mantelzorgers. Werknemers die als mantelzorgers zijn erkend, zullen dit thematisch verlof kunnen aanvragen bij hun werkgever, en bij de RVA zullen ze de uitkering waarop ze recht hebben kunnen aanvragen.
Lees ook: Mantelzorgverlof vanaf 1 september
Snelheid op de Brusselse ring wordt verlaagd naar 100 km per uur
Vanaf 1 september wordt de snelheid op de Ring rond Brussel verlaagd naar 100 kilometer per uur, in het kader van het Vlaamse Energie- en Klimaatplan 2021-2030.
De snelheidsverlaging van 120 naar 100 kilometer per uur komt er op alle wegvakken van de Brusselse ring (R0) die in het beheer zijn van het Vlaamse en het Brusselse Gewest.
Op plaatsen waar de maximum toegelaten snelheid lager ligt dan 100 kilometer per uur wordt deze niet verhoogd. Dat is het geval op het viaduct van Vilvoorde en de bocht van Vorst, waar maximum 90 kilometer per uur mag gereden worden.
Maaltijdcheques enkel nog voor voeding
Een hele winkelkar betalen met maaltijdcheques, ook als er niet-voedingsproducten in liggen, zal vanaf september niet meer kunnen in de supermarkten. Volgens de wet mogen er alleen voedingsproducten mee betaald worden, maar veel supermarkten pasten dat niet strikt toe.
“VIA, de koepel van uitgevers van maaltijdcheques, heeft beslist om strenger toe te zien op de correcte naleving. Het is geen evidente zaak om dat 100 procent correct te doen, dus is er een tijdslijn afgesproken om de kassasystemen aan te passen”, bevestigde Comeos eerder deze maand. “Dat is nog wat verstoord geraakt door de coronacrisis, maar de deadline werd uiteindelijk in september gelegd.”
Meer mensen krijgen toegang tot pro-Deoadvocaat
Vanaf 1 september kunnen meer mensen een beroep doen op een pro-Deoadvocaat, omdat de inkomensplafonds zijn opgetrokken. Wie te weinig bestaansmiddelen heeft, kan een beroep doen op een pro-Deoadvocaat. Die zogenaamde juridische tweedelijnsbijstand is geheel of gedeeltelijk gratis.
Voorheen lagen de inkomensplafonds op 1.026 euro voor alleenstaanden en 1.317 euro voor gezinnen. Maar vanaf 1 september 2020 worden ze verhoogd met 200 euro en nadien gedurende 3 jaar met telkens 100 euro. In 2023 zullen de plafonds op meer dan 1.500 euro liggen voor alleenstaanden en meer dan 1.800 euro voor gezinnen, afhankelijk van het aantal kinderen ten laste.
Leerplichtleeftijd verlaagd naar 5 jaar
Vanaf dit schooljaar zijn Vlaamse kinderen vanaf 5 jaar leerplichtig, waar dat vroeger vanaf 6 jaar was. De wijzigingen werden opgenomen in het jaarlijkse onderwijsdecreet, dat de aanpassingen aan de onderwijsreglementen verzamelt.
In het schooljaar dat op 1 september start moet iedere kleuter vanaf 5 jaar 290 halve dagen verplicht op school zijn. Scholen kunnen wel uitzonderingen toestaan voor kinderen die bijvoorbeeld in revalidatie zitten, of logo- of kinesitherapie moeten volgen.
Ruimer aanbod studierichtingen duaal leren en proefproject duaal lesgeven
Vanaf dit schooljaar zullen leerlingen in het gewoon secundair onderwijs keuze hebben uit 104 duale studierichtingen, in plaats van 79 vorig schooljaar. Tegelijk start er een proefproject rond duaal lesgeven voor werknemers van een bedrijf.
Via het systeem van duaal leren kunnen jongeren de schoolbanken combineren met ervaring opdoen op de werkvloer. Het ging vorig schooljaar definitief van start in heel Vlaanderen, en dit schooljaar gaat het aanbod naar 104 studierichtingen. Het gaat onder meer om richtingen die opleiden tot installateur nutsvoorzieningen, natuurbeheerder, pijpfitter of tandartsassistent.
Nog op 1 september start een twee jaar durend proefproject rond duaal lesgeven. Dat is een nieuw concept waarbij werknemers van een bedrijf al dan niet deeltijds een lesopdracht opnemen in een secundaire school. Als een school een vacature heeft die ze niet kan invullen via een reguliere aanstelling, dan kan ze een beroep doen op een ervaringsdeskundige die aan de slag is in een bedrijf. Leerlingen krijgen op die manier les van vakmensen die met twee benen in het werkveld staan. Het proefproject staat open voor bedrijven uit de chemie en life sciences sector, maar ook andere sectororganisaties kunnen een voorstel indienen.
Vlaamse aanmoedigingspremie voor wie 1/10de ouderschapsverlof opneemt
Vanaf 1 september kunnen ouders die een halve dag per week ouderschapsverlof opnemen rekenen op een Vlaamse aanmoedigingspremie. De premie geldt zowel voor werknemers uit de privé- als de social profitsector.
Sinds 1 juni 2019 kunnen werknemers op basis van een federale regeling 1/10de ouderschapsverlof nemen. Dat houdt in dat wie voltijds werkt bijvoorbeeld wekelijks op woensdag- of een andere namiddag of om de twee weken op vrijdag thuisblijft voor de zorg van het gezin. Wie gebruik maakt van de regeling krijgt een onderbrekingsuitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).
Maar wie de keuze maakt om 1/10de ouderschapsverlof op te nemen kon nog geen aanspraak maken op de Vlaamse aanmoedigingspremie die wél geldt voor wie voltijds, halftijds of voor 1/5de thuisblijft.
Dat verandert vanaf 1 september. Vanaf dan zullen werknemers in de privésector maandelijks 34,32 euro bruto krijgen als ze 1/10de ouderschapsverlof nemen. Voor werknemers uit de social profitsector gaat het om een maandelijks brutobedrag van 85,80 euro.
Op basis van het aantal mensen dat vandaag al 1/10de ouderschapsverlof opneemt, verwacht Vlaams minister van Werk Hilde Crevits dat er maandelijks een kleine 800 Vlamingen gebruik van zullen maken.
Zestig procent van Leuvense binnenstad wordt fietszone
Vanaf de start van het nieuwe schooljaar wordt 60 procent van de Leuvense binnenstad een fietszone. In dit aaneengesloten netwerk van fietsstraten kunnen fietsers de volledige breedte van enkelrichtingsstraten en de volledige rechtse helft van dubbelrichtingsstraten gebruiken zonder dat motorvoertuigen hen mogen inhalen.
Leuven besliste bovendien dat fietsers vanaf 1 september aan twintig kruispunten in de binnenstad en in de deelgemeenten op een veilige en wettelijke manier door het rood rechtdoor zullen kunnen rijden en/of rechts afslaan. Signalisatie zal duidelijk maken wat toegelaten is. Fietsers moeten er wel altijd voorrang blijven geven aan voetgangers op het zebrapad. Daarnaast verbreedt de stad aan vijf kruispunten de opstelstroken voor fietsers. In een dergelijke strook kunnen fietsers zich aan verkeerslichten veilig opstellen voor de auto’s en ook als eerste vertrekken bij groen licht.