Hoeveel geef jij uit aan de eindejaarsfeesten?

Bijna negen op de tien lezers verwennen hun familie met cadeautjes tijdens de feesten. Niet verwonderlijk vindt Alexandra Balikdjian, doctor in de consumentenpsychologie aan de ULB. "De marketingmachine draait in deze tijd van het jaar op volle toeren. In winkels en op tv worden we gebombardeerd met beelden die ons aanzetten om cadeautjes te kopen." Socioloog Dimitri Mortelmans (Universiteit Antwerpen) nuanceert: "De geefcultuur is fundamenteel voor onze manier van samenleven. Die zal dus niet zomaar verdwijnen. Cadeaus geven is al eeuwenlang een symbool om een bestaande relatie te bevestigen." Vijftigplussers staan nog meer onder druk om cadeautjes te geven dan jongere mensen. Alexandra Balikdjian: "Ook al zijn de kinderen vaak al het huis uit, ze rekenen nog wel op hun ouders voor wat (financiële) hulp. Vijftigplussers zijn tegen die tijd ook al grootouder. En kleinkinderen zijn nu eenmaal een goudmijn voor het consumptiegebeuren. Die kleintjes weten precies wat ze willen en bepalen het aankoopgedrag van hun grootouders. Het is moeilijk om daaraan te weerstaan, want van oma's en opa's wordt maatschappelijk verwacht dat ze hun kleinkinderen verwennen. Dat geldt ook voor grootouders die het financieel moeilijk hebben. Een dame van 74 jaar vertelde me dat ze met € 800 per maand moet rondkomen, maar dat ze er niet aan denkt geen kerstcadeautjes voor de kleinkinderen te kopen. Kinderen kunnen best begrijpen dat hun ouders het niet breed hebben, maar geen cadeautjes onder de kerstboom bij oma en opa, dat ligt veel moeilijker."Meer dan 60% van de lezers die we hebben bevraagd, besteedt meer dan € 200 aan de eindejaarscadeautjes. En meer dan één op de vier komt boven de € 400 uit. Veertig procent geeft ook aan daarvoor te sparen, al durft de manier waarop wel eens te verschillen:Eenmaal met (brug)pensioen daalt het inkomen. Geldt dat ook voor het budget dat we aan eindejaarscadeautjes besteden? Het antwoord is verdeeld: bijna de helft (48,3%) heeft zijn budget niet aangepast. En van degenen die hun budget wel hebben bijgesteld, doet de meerderheid dat slechts in beperkte mate, terwijl 10% de uitgaven voor cadeautjes wel drastisch heeft teruggeschroefd. Zo'n 17 lezers lieten weten dat ze zelf hun cadeautjes maken. "Mensen doen dat niet noodzakelijk om geld uit te sparen", legt Alexandra Balikdjian uit. "Ze willen hun nieuw verworven vaardigheden tonen op het vlak van fotografie, pottenbakken, koken,..." Wie met pensioen is, heeft ook wat meer tijd voor deze DIY-trend, die meer en meer ingang vindt.Bijna de helft van de deelnemers aan onze peiling organiseert elk jaar een kerst-of nieuwjaarsetentje. 28% doet dat via een beurtrol met andere familieleden of vrienden, 85% van de gastheren of -vrouwen zegt alle kosten zelf te betalen. "Dat heeft te maken met de matriarchale rol die de (groot)moeder wil vervullen", legt Alexandra Balikdjian uit. "Voor zestigplussers is het een manier om de familie nog eens samen rond de tafel te krijgen."Uit onze bevraging blijkt dat boven en onder de taalgrens lichtjes anders wordt aangekeken tegen de manier waarop zo'n etentje tot stand komt: 18% van de Franstalige deelnemers geeft aan dat alle genodigden bijdragen aan het feest door zelf een gerecht of drank mee te brengen. In Vlaanderen hebben we niet zo veel op met enige vorm van participatie: slechts 2,5% organiseert het kerst- of eindejaarsetentje op die manier. Gemiddeld geven we € 30 tot € 50 per persoon uit aan de feestdis. Dat is zonder alle extraatjes gerekend zoals decoratie, een nieuw tafelkleed of een feestoutfit, om nog te zwijgen van de macarons met foie gras die op het allerlaatste moment toch nog in de winkelkar belanden omdat we er niet aan kunnen weerstaan.