Hoe zinnig zijn winterbanden?

Dit najaar hebben we in België winterbanden nog niet nodig gehad. Zijn die dan een overbodige aankoop geweest? En waarop moeten we letten als we ze aanschaffen?

In september en begin oktober zagen we reportages over de rush op winterbanden en de mogelijke schaarste eraan. We zijn nu begin december en tot nu toe hebben we in eigen land die winterbanden absoluut nog niet nodig gehad.

De aankoop kan toch gemakkelijk ? 450 en meer kosten. Hadden we dat geld dan niet beter gespaard? Zijn we het slachtoffer van een uitgekiende reclamecampagne geworden?

Ja en neen. Als het weer deze winter zou blijven zoals het nu is, zullen we inderdaad geen winterbanden nodig hebben. Zelfs als het kouder en natter gaat worden, kunnen we in eigen land goed blijven rijden met zomerbanden of eventueel met M+S-banden (zie verder).

Het plaatje wordt echter heel anders als de winter wordt zoals vorig jaar. Herinner u de vele sneeuw die al midden december viel en daarna nog eens in januari en februari. In dat geval zult u heel dankbaar zijn dat u de aankoop hebt gedaan. Idem als u plannen hebt voor een buitenlandse reis deze winter.

Drie types

Zomerbanden (ook radiaalbanden genoemd) hebben brede, overlangse en relatief ondiepe groeven (2 à 3 mm). Die zorgen voor een optimale wrijving met het wegoppervlak. Hun blokvormig patroon vergemakkelijkt het nemen van bochten Bij normale regenval voeren ze het water goed af. Vanaf 7°C en kouder verliezen ze echter steeds meer aan efficiëntie en grip omdat hun rubber bij kouder weer gaat verharden.

M + S-banden zijn de zogenaamde vierseizoenenbanden (M = mud en S = snow). Ze hebben diepere groeven (4 mm) en zorgen hierdoor voor een goede waterafvoer, een stevige grip op het wegdek en een vrij korte remafstand. M + S-banden kunnen we het hele jaar door gebruiken. Eigenlijk zijn ze perfect geschikt voor weersomstandigheden in een gematigd “kwakkelklimaat” zoals het onze. In verse of smeltende sneeuw of in modder zijn ze veiliger dan zomerbanden. En ze zijn vooral een pak voordeliger dan winterbanden.

Winterbanden hebben diepe profielen (4 tot 8 mm) en fijne groefjes (lamellen). Hierdoor kunnen ze zich dieper in het ijs of de sneeuw vastbijten. Hun rubbersamenstelling (méér silica) is soepeler dan bij de andere types, zelfs als de thermometer ver onder het vriespunt zakt. Winterbanden kunnen dus niet bevriezen. Juist die andere samenstelling maakt ze trouwens zo duur. In zware winteromstandigheden (dikke sneeuwpakken, ijs op de weg, zeer hevige regenvlagen) bieden ze meer trekkracht, een beter gedrag in bochten, minder slipgevaar en vooral een kortere remduur. Volgens een test van de VAB zal een auto met zomerbanden bij een noodstop bij 50 km/uur nog altijd 36 km/uur per rijden op het moment dat een auto met winterbanden al stilstaat. Met andere woorden: in zware weersituaties zoals we vorige winter hebben gekend, kunnen winterbanden onze veiligheid alleen maar verbeteren. Omgekeerd zullen winterbanden bij zomerse temperaturen sneller slijten.

In het buitenland

In België zijn winterbanden niet verplicht. In het buitenland is de situatie verschillend.µ

? Duitsland: het gebruik van winterbanden is verplicht in winterse omstandigheden. De Duitse wetgeving omschrijft deze omstandigheden “als bevroren wegoppervlakken, ijzel, rijp, sneeuw en smeltende sneeuw”. Als we in deze omstandigheden betrapt worden met zomerbanden, zullen we onmiddellijk een boete moeten betalen en kunnen we verplicht worden eerst winterbanden te laten plaatsen eer we onze weg verder mogen zetten.

? Oostenrijk: winterbanden zijn bij winterse omstandigheden verplicht tussen 1 november en 15 april. De banden moeten een minimaal profiel van 4 mm hebben.

? Frankrijk, Zwitserland en Italië: géén verplichting, maar het gebruik van winterbanden kan verplicht worden in winterse rijomstandigheden, met name op bergwegen. Dit wordt dan aangeduid met een vast of dynamisch verkeersbord. In Zwitserland kan de bestuurder een boete krijgen wanneer hij op een besneeuwde weg het verkeer ophoudt omdat zijn voertuig geen winteruitrusting heeft (winterbanden, sneeuwkettingen of spijkerbanden).

? In Finland, de drie Baltische republieken en Slovenië: winterbanden verplicht van 1 december tot 1 maart (in Slovenië van 15 november tot 15 maart).

? In Denemarken en Noorwegen is er dan weer geen verplichting. In Zweden geldt die wel (van 1 december tot 1 april), maar alleen voor auto’s met een Zweedse nummerplaat.

? Het gebruik van sneeuwkettingen bovenop de winterbanden is nog een ander verhaal. In de Alpenlanden en andere bergstreken kunnen sneeuwkettingen bij zwaar weer verplicht worden op bergpassen en wegen naar de skioorden, maar dat wordt dan telkens aangegeven met een verkeersbord of met dynamische signalisatie. Toch oppassen. In Zwitserland kan het goed zijn dat u sneeuwkettingen moet omleggen en ze dan weer tijdelijk moet afhalen wanneer u door een grote tunnel rijdt. De kettingen zijn namelijk verboden in de Sankt Gotthard-, San Bernardino- en Selisbergtunnel om het wegdek niet te beschadigen. Als u deze winter naar de Italiaanse Aostavallei rijdt, moet u verplicht sneeuwkettingen in de auto hebben liggen van 15 oktober tot 30 april.

Tien tips!

1. Als u in winterbanden investeert, investeer dan meteen goed en koop banden met een diepteprofiel van 8 mm.
2. Let bij aankoop op de merktekens op de band. Het logo M?S geeft een M + S-band aan, het bekende vorstsymbool met het sneeuwvlokje een winterband.
3. Op de band zult u ook de profieldiepte aangeduid zien staan en de hoofdletters Q, R, S, T, H, V of W. Deze letters staan voor de maximale snelheid van het voertuig. Uiteraard kiest u het model dat bij uw maximumsnelheid past.
– Q: auto’s met een maximale snelheid tot 160 km/uur.
– R: tot 170 km/uur.
– S: tot 180 km/uur.
– T: tot 190 km/uur.
– H: tot 210 km/uur.
– V: tot 240 km/uur.
– W: tot 270 km/uur.
4. Kijk in het instructieboekje welk maat van winterbanden voor uw auto aanbevolen wordt.
5. Er zijn mensen die geld willen besparen en alleen winterbanden kopen voor de twee voorste of de twee achterste wielen. Dat kan een gevaarlijke spaarzaamheid zijn. Auto’s met twee winter- en twee zomerbanden kunnen in winterse rijomstandigheden uit balans geraken en om hun as draaien. Dat kan vooral gebeuren wanneer de winterbanden alleen vooraan zijn gemonteerd. De voorkant van het voertuig trekt dan sneller op dan de achterkant. Auto’s met vierwielaandrijving moeten zeker altijd met vier winterbanden tegelijk rijden.
6. In het algemeen wordt aangeraden winterbanden om te leggen wanneer de temperatuur gedurende het grootste deel van de dag niet meer boven de 7° C uitkomt. Omgekeerd worden ze beter weer verwijderd wanneer we overdag niet meer onder de 7°C dalen.
7. Vervang de winterbanden tegen uiterlijk 30 april door zomerbanden of M + S-banden. Mocht uw auto naar de keuring moeten tussen 1 mei en 30 september en mocht hij nog winterbanden dragen, dan is de kans groot dat u moet terugkeren met een ander bandentype.
8. Vervang de winterbanden zodra hun profieldiepte onder de 4 mm daalt. Meestal is dat het geval na vier jaar.
9. Het instructieboekje van uw auto zal u vertellen welke bandenspanning u best gebruikt voor winterbanden. Meestal is dat 0,2 bar hoger dan bij zomerbanden.
10. Oefen u in het zelf monteren van winterbanden vóór u ze echt nodig hebt. Dat zal u tijd, geld en ergernis besparen.