© Getty Images/iStockphoto

Extra professioneel hulpaanbod nodig om mantelzorger te ontlasten

Door een gebrek aan toegankelijke en betaalbare professionele hulpverlening staan veel mantelzorgers onder druk. Om die mantelzorgers beter te ondersteunen moet het professionele aanbod uitgebouwd worden. Dat is één van de aanbevelingen in het onderzoeksrapport van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) waarbij zo’n 2.000 mantelzorgers werden bevraagd.

Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen wil binnenkort zijn globaal mantelzorgplan voorleggen aan de Vlaamse regering. Dat langverwachte plan moet inspelen op de vragen en onzekerheden die leven bij de mantelzorgers. Op vraag van de minister heeft het departement WVG een onderzoek uitgevoerd onder de noemer “Sporen naar duurzame mantelzorg”. Daarbij werden zo’n 2.000 mantelzorgers bevraagd, met name mantelzorgers die zorgen voor personen met een zware zorgnood.

Het onderzoek bevestigt de bekende pijnpunten. Veel mantelzorgers zitten in een financieel kwetsbare situatie en vragen een betere financiële ondersteuning en een bescherming van hun sociale rechten. Verder bevestigt het onderzoek dat vooral vrouwen de taak van mantelzorger op zich nemen. “Mannen dienen meer dan nu het geval is, gestimuleerd te worden mantelzorg op te nemen”, staat er.

Meer informatie over ondersteuningsmogelijkheden nodig

Wat ook duidelijk blijkt uit het onderzoek, is een nood aan betere informatie. Zo geeft een kwart van de mantelzorgers aan dat ze niet op de hoogte zijn van de ondersteuningsmogelijkheden. “Eén op vier weet niet waar naartoe om hulp te regelen”, luidt het. Daarom wordt gepleit voor een centraal internetplatform op Vlaams niveau en “één informatieloket voor alle hulp- en steunvragen”. Nu is alles veel te versnipperd.

De studie toont ook de nood aan samenwerking met de professionele hulpverlening en de uitbouw van die professionele hulp. Nu zijn sommigen door een gebrek aan toegankelijke en/of betaalbare professionele hulp bijna verplicht de zorg voor een naaste zelf op zich te nemen. Denk bijvoorbeeld aan een ouder die – bij gebrek aan professionele hulp – zelf de zorg voor zijn kind met een verstandelijke handicap op zich neemt.

Vaak intensieve mantelzorg ten koste van eigen levenskwaliteit

Maar die negatieve motivatie gaat vaak ten koste van de levenskwaliteit van de mantelzorger zelf, met name omdat het dikwijls gaat om intensieve vormen van mantelzorg. Soms is er ook sprake van wat wantrouwen ten opzichte van de professionele hulp. Om een opname in een voorziening te voorkomen neemt men dan de mantelzorg op zich. Ook daar gaat het in veel gevallen om vormen van intensieve mantelzorg. Maar dat maakt de druk op de mantelzorger vaak heel groot en verhoogt het risico op depressieve klachten.

Daarom wordt in het onderzoek gepleit voor “een verdere uitbouw van het professionele hulpaanbod in dialoog met de hulpbehoevende en de mantelzorger”.

Het is ook geen toeval dat de band tussen de professionele hulp en de mantelzorg een van de krachtlijnen is in het mantelzorgplan van minister Vandeurzen. Andere krachtlijnen in dat plan zijn: de maatschappelijke erkenning en waardering van mantelzorgers, de ondersteuning van mantelzorgers en specifieke aandacht voor jonge mantelzorgers.

Mantelzorgvriendelijker personeelsbeleid nodig

Vandeurzen: “Mantelzorg erkennen we als een enorm maatschappelijk kapitaal dat Vlaanderen rijk is. Het moet kunnen rekenen op een kwalitatieve, integrale ondersteuning. We willen het grote engagement waarderen van de mantelzorger die, zoals de studie aangeeft, mantelzorg vanzelfsprekend vindt en opneemt uit liefde en genegenheid. Inzetten op mantelzorg is een maatschappelijke keuze die we daarom over de beleidsdomeinen en -niveaus heen realiseren.”

Het onderzoeksrapport bevat tot slot ook een duidelijke aanbeveling voor de werkgevers: zorg voor ene mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Uit het onderzoek blijkt dat vier op de tien geregistreerde mantelzorgers nog betaalde arbeid verricht, maar dat 36 procent van hen onvoldoende steun ervaart van zijn collega’s en 43 procent onvoldoende steun van zijn werkgever. Amper 12 procent van de mantelzorgers met betaald werk blijkt afspraken te maken met zijn werkgever. “Deze resultaten geven aan dat er nog ruimte is voor verbetering”. (Belga/L.B.)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content