Dienstencheques, woning, loon... Dit verandert er op 1 januari
Op 1 januari treden er weer een hele rist veranderingen in voege. Zo halveert premie voor zonnepanelen, gaan de nettolonen omhoog, en wordt het geboorteverlof voor vaders en meemoeders opgetrokken naar 20 dagen.
Gezondheid
Raadpleging huisarts stijgt naar 30 euro
Het tarief voor een consultatie bij de huisarts en bepaalde specialisten wordt vanaf 1 januari 2023 opgetrokken tot 30 euro. Dat zijn de artsen en ziekenfondsen overeengekomen. Het gaat enerzijds om de doorrekening van de indexering, maar ook deels om een opwaardering van de laagste consultatiehonoraria, waaronder dat voor huisartsen. Voor de patiënt verandert er echter niets.
Responsabilisering langdurig zieken gaat van start
Bedrijven met relatief veel langdurige werknemers kunnen vanaf 1 januari een financiële sanctie krijgen. De langdurig zieken zelf verliezen 2,5 procent van hun uitkering als ze na lang aandringen blijven weigeren om mee te werken aan het re-integratieproces. De nieuwe maatregelen maken deel uit van het ‘Terug naar Werk’-plan van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit).
Leerkrachten kunnen eenvoudiger terug naar de klas na lange ziekte
Leerkrachten kunnen vanaf 1 januari na een langdurige ziekte eenvoudiger terugkeren naar de klas. Voorheen moesten ze minstens de helft van hun opdracht weer opnemen, maar nu wordt tewerkstelling vanaf 20 procent mogelijk.
Vlaamse vaccinatiecentra sluiten de deuren
De Vlaamse vaccinatiecentra sluiten eind december de deuren. Vanaf januari zal de COVID-vaccinatie via het normale vaccinatiecircuit verlopen, onder meer via de huisartsen. Dat heeft de Vlaamse regering beslist.
Arbeidsongeschikte zelfstandigen weer aan de slag zonder voorafgaandelijke toelating arts
Vandaag moet een zelfstandige op voorhand toelating krijgen van de adviserend arts van zijn ziekenfonds om een activiteit gedeeltelijk uit te oefenen met het oog op een volledige of gedeeltelijke re-integratie op de arbeidsmarkt. Voortaan zou het volstaan dat de zelfstandige de aangepaste werkhervatting meedeelt en toelating aan de adviserend arts vraagt uiterlijk de eerste werkdag die de aangepaste werkhervatting voorafgaat.
Ook niet meer roken op het perron
Vanaf 1 januari geldt er aan algemeen rookverbod in alle 550 treinstations in België. Dat verbod geldt ook in open lucht: roken en vapen mag dus ook niet meer op het perron.
Recht en geld
Lonen van meer dan miljoen werknemers stijgen 11 procent
De lonen van meer dan een miljoen werknemers stijgen vanaf januari met dik 11 procent.
Hun lonen worden aangepast aan de stijgende inflatie. In heel wat sectoren gebeurt dat een keer per jaar, vaak op 1 januari.
Koopkrachtpremie mogelijk in winstgevende bedrijven
Winstgevende bedrijven kunnen een eenmalige koopkrachtpremie toekennen aan hun werknemers. Daarvoor moeten vakbonden en werkgevers wel eerst een akkoord bereiken op sectoraal niveau.
In bedrijven met winst kan de premie maximaal 500 euro bedragen. In bedrijven met “uitzonderlijke winsten” kan de premie gaan van 500 tot 750 euro.
Sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas gaan omhoog
De sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas gaan op 1 januari omhoog. Het elektriciteitstarief stijgt gemiddeld met 7,8 procent en dat van aardgas met 9,7 procent. Het sociaal tarief enkelvoudig voor elektriciteit gaat naar 28,579 cent per kilowattuur inclusief btw. Het sociaal tarief voor aardgas zal 3,729 cent per kilowattuur bedragen, inclusief btw.
Langdurig werklozen moeten gemeenschapsdienst doen
Wie langer dan twee jaar werkloos is, moet vanaf begin 2023 gemeenschapsdienst doen. Dat heeft de Vlaamse regering beslist. Weigeraars dreigen hun uitkering te verliezen. Een langdurig werkloze zal een taak krijgen bij een lokaal bestuur, zoals straatveger, begeleider op de schoolbus of bij de groendienst. Dat kan voor maximaal 64 uur per maand. De werkloze behoudt zijn uitkering, die wordt aangevuld met een vergoeding van 1,30 euro per uur.
Bijkomende RSZ-bijdrage moet overmatig gebruik van dagcontracten in interimsector beperken
Vanaf 1 januari 2023 moeten bedrijven een bijkomende RSZ-bijdrage per uitzendkracht per dag betalen vanaf ze per semester meer dan 40 opeenvolgende dagcontracten toekennen. Dat moet het overmatige gebruik van dagcontracten in de interimsector aan banden leggen.
Geboorteverlof voor vaders en meemoeders wordt opgetrokken naar twintig dagen
Voor geboortes die vanaf 1 januari 2023 plaatsvinden, wordt het geboorteverlof voor vaders en meemoeders opgetrokken van vijftien naar twintig dagen. Elke werknemer heeft, ongeacht zijn arbeidsregime, recht om in de vier maanden vanaf de dag van de bevalling twintig dagen afwezig te zijn van het werk. Tijdens de eerste drie dagen van het geboorteverlof behoudt de werknemer zijn volledige loon ten laste van zijn werkgever. Daarna wordt een uitkering toegekend door de ziekenfondsen: het bedrag van die uitkering is vastgesteld op 82 procent van het gederfde brutoloon. Bij de geboorte van een tweeling of een meerling wordt het geboorteverlof maar één keer toegekend.
Verkeersbelasting oldtimers stijgt naar 100 euro
Oldtimers, voertuigen die meer dan 25 jaar in het verkeer zijn gesteld en zijn ingeschreven onder de O-nummerplaat, staan niet ingeschreven onder de normale verkeersbelasting, maar genieten een verlaagde verkeersbelasting. Vanaf 2023 gaat die omhoog. De verkeersbelasting voor oldtimers stijgt op 1 januari van 42 naar 100 euro.
Inkomensplafonds verhoogd voor weduwen met overlevingspensioen
Vanaf 1 januari zullen weduwen en weduwnaars met een overlevingspensioen een hoger inkomen mogen verwerven. Het maximale inkomen dat toegelaten werd om te cumuleren met het weduwenpensioen wordt verhoogd naargelang het aantal kinderen ten laste. Dat bevestigt minister van Pensioenen Karine Lalieux. De verhoging komt overeen met 5.000 euro per kind ten laste, en dit op jaarbasis.
Zowat 17.000 meewerkende echtgenoten krijgen toegang tot minimumpensioen
Partners – gehuwd of wettelijk samenwonend – van zelfstandigen die minstens 90 dagen per jaar meewerken in de zaak en geen andere inkomsten hebben, krijgen het statuut van meewerkende echtgenoten. Al meer dan 15 jaar kunnen zij ook pensioenrechten opbouwen, maar voor veel oudere meewerkende partners kwam dat te laat, omdat ze niet voldoende loopbaanjaren op de teller hebben staan om een minimumpensioen te kunnen krijgen.
Op initiatief van minister van Zelfstandigen David Clarinval (MR) is de referteperiode voor de berekening nu aangepast, waardoor de meewerkende echtgenoten geboren tussen 1956 en 1968 nu wel in aanmerking zullen komen voor het minimumpensioen. Het gaat om 17.326 mensen, van wie 88 procent vrouwen zijn, aldus de minister. De maatregel treedt in werking voor alle pensioenen die vanaf 1 januari 2023 ingaan.
Capaciteitstarief geldt op deel stroomfactuur
Vanaf 1 januari doet het capaciteitstarief zijn intrede op de stroomfactuur van de Vlaamse gezinnen. Een deel van de factuur wordt voortaan bepaald door ons piekverbruik. Concreet zal 7 procent van de factuur worden bepaald door het piekverbruik of hoe zwaar het stroomnet wordt belast. Het overgrote deel van de factuur blijft dus afhankelijk van het verbruik.
Dienstencheques worden een euro duurder in Brussel
Een dienstencheque kost vanaf 1 januari 10 in plaats van 9 euro in Brussel. Voor frequente gebruikers zal de prijs zelfs oplopen tot 12 euro.
Nieuwe tariefverhoging bij Proximus
Proximus trekt op 1 januari de prijzen van een groot deel van zijn diensten op. Het gaat volgens het telecombedrijf om verhogingen met gemiddeld 4 à 6 procent. Bij concurrent Orange worden de prijzen op 15 januari verhoogd.
Terugkeer naar normale procedure voor invoeren tijdelijke werkloosheid
Op 1 januari komt een einde aan de vereenvoudigde regeling voor tijdelijke werkloosheid. Vanaf dan gelden opnieuw de normale procedures om tijdelijke werkloosheid in te voeren, wat betekent dat werkgevers en werknemers vanaf 1 januari opnieuw aan een aantal administratieve verplichtingen zullen moeten voldoen. Zo zullen de werkgevers opnieuw genummerde controlekaarten C3.2A moeten afleveren aan elke werknemer die tijdelijk werkloos is, wat ook de reden is van die tijdelijke werkloosheid.
Tarief van drinkwater iets duurder
In 2023 zal een gemiddeld gezin met een gemiddeld verbruik op jaarbasis ongeveer 17 euro meer betalen voor de component drinkwater op de waterfactuur in vergelijking met 2022. Dat berekende de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De lichte stijging is het gevolg van de nieuwe tarieven voor drinkwater die de WaterRegulator, die deel uitmaakt van de VMM, eind december goedkeurde.
Aangepaste belastingschalen doen nettolonen met minstens 600 euro per jaar stijgen
Door de aanpassing van de belastingschalen in de bedrijfsvoorheffing, zullen alle Belgen vanaf 1 januari hun nettoloon zien stijgen, zowel in de private als in de openbare sector. Volgens hr-dienstverlener SD Worx gaat het om minstens 50 euro netto per maand die men meer zal gaan verdienen, of 600 euro netto per jaar.
Fiscaal gunstregime voor auteursrechten teruggeschroefd
De federale regering snoeit in het fiscaal gunstregime voor auteursrechten. Minder beroepsgroepen komen in aanmerking voor de regeling en er gelden nieuwe limieten. Voor wie gebruik kan blijven maken van de regeling, verlaagt de komende jaren bovendien het deel van het totale inkomen dat als auteursrechten mag worden aangegeven. Het gaat om een tweede plafond, naast het absolute plafond van niet-geïndexeerd 37.500 euro (64.070 euro voor aanslagjaar 2023). Vanaf 1 januari 2023 mag maximaal 50 procent van het totale inkomen als auteursrechten aan een gunstig tarief worden belast. Vanaf 2024 zakt dat percentage naar 40 procent en vanaf 2025 naar 30 procent. Voor beroepsgroepen die geen aanspraak meer mogen maken op een gunsttarief voor auteursrechten, is er volgend jaar nog in een uitdoofstelsel voorzien. Ook bij hen komt daarbij maximaal 50 procent van het totale inkomen in aanmerking, al wordt het maximumplafond bij hen gehalveerd.
Brieven en pakjes verzenden wordt duurder
Postbedrijf bpost verhoogt vanaf 1 januari een aantal posttarieven fors. Het bedrijf verwijst naar stijgende kosten door de inflatie, loonindexeringen en dalende postvolumes.
Fiscaal voordeel voor installeren van laadpalen wordt verlaagd
Het fiscaal voordeel voor het installeren van laadpalen vermindert, zowel voor particulieren als bedrijven. De regeling werd in september 2021 door de federale regering ingevoerd om een versnelde aangroei van de laadinfrastructuur voor elektrische wagens mogelijk maken in ons land.
Immo
Premie voor zonnepanelen halveert
De premie voor wie zonnepanelen op een dak installeert in Vlaanderen, wordt in 2023 gehalveerd tot maximaal 750 euro. In 2024 zal de premie normaal gezien nog eens halveren, vanaf 2025 zal ze verdwijnen.
Hervorming notariaat moet kosten voor aankoop woning met 1.000 euro doen dalen
Het notariaat wordt op 1 januari grondig hervormd. Zo zullen de kosten voor de aankoop van een gezinswoning voortaan lager uitvallen en wordt het statuut van de notaris gemoderniseerd. Door een combinatie van forfaitaire bedragen voor de aankoopakte en de kredietakte en een korting op de erelonen, zou een mediaanwoning van 232.500 euro meer dan 1.000 euro goedkoper moeten worden.
Verplicht EPC voor middelgrote appartementsgebouwen
Middelgrote appartementsgebouwen moeten vanaf 1 januari beschikken over een energieprestatiecertificaat voor de gemeenschappelijke delen (EPC GD), zoals de traphal of het dak. Naar schatting gaat het om zo’n 60.000 gebouwen.
Nieuwe huiseigenaars krijgen vijf jaar tijd voor energiezuinige renovaties
Wie vanaf 1 januari 2023 een huis of appartement koopt, krijgt vijf jaar de tijd om de woning EPC-label D te doen behalen. De renovatieplicht is een eerste stap in het plan van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) om uiteindelijk alle residentiële gebouwen energiezuinig te maken. Voor niet-residentiële gebouwen bestond zo’n verplichting al, en die wordt nu uitgebreid.
Verbod op aardgas bij grote nieuwbouw
Als deel van de geleidelijke afstap van fossiele brandstoffen, mogen nieuwe verkavelingen met minsten vijf woningen geen aardgasaansluiting meer voorzien. Ook voor gebouwen met vijf of meer appartementen geldt de maatregel.
Brussels gewest verlaagt steun voor eigenaars van zonnepanelen
Het aangepaste bedrag voor de groenestroomcertificaten zou het mogelijk moeten maken om nieuwe pv-installaties binnen de zeven jaar te kunnen terugverdienen. Voor eigenaars met een kleine installatie, met een vermogen van minder of gelijk aan 5 kilowattpiek, gaat het om een verlaging met 30 procent, tot nog 1,9 groenestroomcertificaten per MWh zonnestroom. Voor de grootste installaties, op de daken van grote bedrijven, gaat het om een verlaging met ongeveer 20 procent.
Woning kopen in Brussel wordt iets goedkoper
Met een verlaging van de Brusselse registratierechten, op 1 januari, moet de aankoop van een enige woning in het hoofdstedelijk gewest goedkoper worden. Concreet wijzigt het ‘abattement’, of de korting op de Brusselse registratierechten. Die korting zal gelden op een eerste schijf van 200.000 euro, in plaats van 175.000 euro. Er komt ook een bijkomende korting voor wie de woning grondig renoveert op energievlak: per sprong van energieklasse wordt 25.000 euro extra vrijgesteld van registratierechten. Tot slot trekt het Brusselse Gewest het plafond om in aanmerking te komen voor het abattement op, van 500.000 tot 600.000 euro.
Verlaagd btw-tarief voor sloop en heropbouw verlengd
Vanaf begin 2021 tot eind 2022 voerde de federale regering tijdelijk een verlaagd btw-tarief van 6 procent in op sloop en heropbouw. De maatregel maakte deel uit van de relanceplannen na de coronacrisis. De maatregel werd uiteindelijk verlengd tot eind 2023.
