Zorgt de coronacrisis voor een golf van uitgestelde kankerdiagnoses?

In buurlanden maken kankerorganisaties zich al op voor een inktzwart scenario doordat de bevolkingsonderzoeken wekenlang hebben stilgelegen. Ook in ons land werden de preventieve bevolkingsonderzoeken een tijdlang gestaakt en liep het aantal nieuwe diagnoses terug. De Stichting tegen Kanker trekt aan de bel en roept op om bij alarmsignalen een doktersbezoek niet langer uit te stellen.

Concrete cijfers over het aantal nieuwe kankerdiagnoses de voorbije drie maanden zijn er voor België nog niet. Toch signaleert de Stichting tegen Kanker dat artsen opmerken dat ze deze periode een pak minder patiënten over de vloer kregen met symptomen die mogelijk op kanker kunnen wijzen. In ons land worden er jaarlijks ongeveer 68 000 nieuwe kankergevallen genoteerd. Dat aantal dreigt nu fors terug te lopen doordat mensen met klachten onderzoeken en een bezoek aan de (huis)arts hebben uitgesteld uit angst om besmet te raken met covid-19. Bovendien werden ook de bevolkingsonderzoeken naar borst-, darm- en baarmoederhalskanker gestaakt. Sinds half mei zijn die laatste twee opnieuw hervat terwijl de heropstart van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker volop wordt voorbereid. Ook deze preventieve screenings leiden normaal tot heel wat doorverwijzingen om kankers vroegtijdig op te sporen.

Latere fase

Hulpverleners in onze buurlanden bereiden zich intussen nadrukkelijk voor op een oversterfte op lange termijn, als gevolg van deze uitgestelde diagnoses en behandelingen. Gedurende de quarantaine werden er in die landen plots 20 à 50 % minder kankerdiagnoses vastgesteld. Alle specialisten zijn er het tegelijk over eens dat er in die periode natuurlijk niet minder kankergevallen waren maar dat deze door de crisis pas in een latere fase pas zullen vastgesteld worden. Dat leidt tot latere behandelingen, wat de kans verhoogt op minder gunstige prognoses en vaak agressievere therapieën.

Welke alarmsignalen

Om tijdige opsporing te stimuleren, lanceert de Stichting tegen Kanker een warme oproep om bij specifieke symptomen zo snel mogelijk een huisarts te raadplegen. Om relevant te zijn, moeten deze symptomen hardnekkig (minimum 2 weken aanhouden) zijn of zich herhalen. Ook leeftijd is een risicoverhogende factor. Dat geldt voor volgende klachten die mogelijk op kanker kunnen wijzen, maar ook op andere gezondheidsproblemen.

hardnekkige heesheid of hoest, vooral bij rokers en ex-rokers

moeilijk slikken, vooral bij mensen die roken en alcohol drinken

chronische verandering van de stoelgang (constipatie, diarree of afwisseling van beide)

problemen bij het plassen, vooral bij mannen

gewichtsverlies, vermoeidheid of aanhoudende koorts zonder duidelijke oorzaak

abnormaal bloedverlies (vaginaal buiten de maandstonden of na de menopauze; bloed in de urine, de ontlasting of fluimen; spontaan opduikende blauwe plekken...)

knobbeltje of zwelling, eender waar op het lichaam (teelbal, borst, onder de huid...)

bij vrouwen: een plotselinge verandering van de borst (samentrekking van de huid, uitstroming, roodheid...)

wijziging of verschijning van een pigmentvlek op de huid

niet-genezende wonde in de mond of op de huid

Alleen je arts is in staat om – via gepaste onderzoeken – te bepalen of een hardnekkige onregelmatigheid te maken heeft met kanker. Indien nodig zal hij je doorverwijzen naar een specialist voor verdere opvolging. Het is daarom essentieel om in geval van twijfel steeds de huisarts te raadplegen.

Meer info: www.kanker.be