© GETTY IMAGES

Zo maak je je huis gezond

Na maanden in ons kot staat één ding vast: je woont maar beter gezond. Als schimmels, huisstofmijt, radon, vluchtige organische stoffen je huis vervuilen, doe je er goed aan ze zo snel mogelijk buiten te werken.

Je brengt 80 tot 90% van je tijd binnen door. En daar is niet eens een lockdown voor nodig, want ook in normale tijden zit je hoofdzakelijk binnen: in huis, in de auto, op het werk... Binnenluchtvervuilers mogen dan al discreter zijn dan de uitlaatgassen van auto’s, ze zijn daarom niet minder schadelijk. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is de kans dat binnenluchtvervuilers in je longen doordringen tot 1.000 keer groter dan bij een verontreinigende stof buitenshuis. Met allergieën, hoofdpijn, vermoeidheid, maar ook ernstige aandoeningen tot gevolg. Vandaar het belang om je woning af en toe van kelder tot zolder te checken.

Schimmels

Bijna 60% van alle vervuiling binnen is te wijten aan een te hoge vochtigheidsgraad. Een gezin van vier produceert gemiddeld 10 liter water per dag in de vorm van stoom. Wanneer die damp in aanraking komt met een koud oppervlak, verandert hij in water (condensatie), waardoor de ruiten beslaan. Soms sijpelt er ook water in het raamwerk, begint het plafond af te brokkelen of komt het behangpapier los. Gaandeweg vormen er zich dan schimmels – microscopisch kleine zwammen – die verantwoordelijk zijn voor allergieën en irritatie van neus, ogen en huid. Sporen van deze minuscule zwammen kunnen ook spijsverteringsproblemen veroorzaken. Doorgaans ruik en zie je die schimmels, al kunnen ze zich ook achter gipsplaten of aan de onderkant van je matras nestelen.

Zo vermijd je schimmelvorming

  • Droog je was buiten of in een aparte ruimte.
  • Zet je meubels iets van de muur af.
  • Laat de temperatuur in je leefruimte ’s winters niet onder 19°C zakken, in de slaapkamers niet onder 17°C. De verwarming uitschakelen wanneer je gaat slapen of werken, is dus geen goed idee. Worden je muren kouder dan 17°C dan dreigen er condensatieproblemen: je huis voelt kil aan en je zal sowieso méér energie verbruiken om alles op te warmen. Je kan de verwarming beter zo regelen dat het in huis nooit kouder wordt dan 17°C, zelfs ’s nachts of als je niet thuis bent.
  • Investeer in een hygrometer, een toestel waarmee je de vochtigheidsgraad in huis meet. Die moet tussen 40 en 70% liggen.
  • Verlucht je huis elke dag 10 tot 15 minuten. Dat volstaat om de binnenlucht te verversen. Draai daarbij de radiatoren dicht en sluit de deur van de kamer die je verlucht om tocht te vermijden. Verlucht je langer dan een kwartier, dan kunnen de muren te sterk afkoelen en kan er toch weer condensatie optreden.
  • Sluit de deur van de keuken wanneer je kookt. Doe ook de badkamerdeur dicht wanneer je een douche of bad neemt. En verlucht wanneer je klaar bent. Zo vermijd je dat de vochtigheid zich door het hele huis verspreidt.
  • Was beperkte schimmelvorming weg met verdund bleekwater.

Huisstofmijt

Huisstofmijt kan je met het blote oog niet zien, wat niet wegneemt dat het in je woning krioelt van deze beestjes. Ze voeden zich met voedselrestjes, schimmels en huidschilfers. Ze gedijen goed op stoffige plekken en hun uitwerpselen blijven aan textiel zoals lakens, zetels, tapijten, pluchen knuffels, (over-)gordijnen, kleding... hangen. Huismijt kan allergieën – rinitis, astma, dermatitis – verergeren en zelfs uitlokken, vooral bij kleine kinderen.

Zo bestrijd je huismijt

  • Maak je huis geregeld schoon: ga rond met de stofzuiger en reinig de vloer met een sopje.
  • Was geregeld je (over)gordijnen, kussens, zetelhoezen, of koop lederen zetels, zeker als je een allergie hebt.
  • Bescherm je matras met een huisstofmijtwerende hoes.
  • Spring zuinig om met decospullen zoals wollen plaids, tapijten, tafelkleden...

Vluchtge organische componenten of VOC’s

VOC’s zijn een aantal chemische stoffen – benzeen, tolueen, xyleen, isopropanol, white spirit... – die worden gebruikt in bouwmaterialen, meubels, verf, vernis, lijm, coatings, impregneermiddelen, oliën om hout te behandelen, enz. Niet zelden blijven ze nog lang na het aanbrengen hun componenten aan de lucht afgeven. Adem je ze in, dan kunnen ze allergische reacties uitlokken. Sommige verhogen zelfs het risico op kanker. Dat is het geval met formaldehyde, een verbinding waarvan sinds 2004 bewezen is dat ze kankerverwekkend is en die voorkomt in hars en lijm waarmee multiplex- en spaanplaten worden gemaakt, maar ook in sommige schoonmaakproducten.

Zo maak je komaf met VOC’s

  • Koop je meubels of materialen, informeer dan bij de fabrikant naar de sa- menstelling. Heb je meubels met VOC’s verlucht de ruimte dan élke dag.
  • Kies voor natuurlijke verf die weinig of geen oplosmiddelen bevat en vandaag almaar makkelijker te vinden is.
  • Koop zo weinig mogelijk producten waarvan het etiket zegt dat ze gevaarlijk zijn: zwart pictogram in een rode ruit. Vaak bestaan er gezondere en minder toxische alternatieven.
  • Maak bij voorkeur schoon met water en zeep – met lijnolie of een allesreiniger – of met azijn. Voor elke specifieke toepassing een speciaal product gebruiken doe je beter niet. Hou het simpel.
  • Ban geurkaarsen, luchtverfrissers, geurstokjes e.d.

Radon

Radon is een gas dat van nature in rotsen aanwezig is op tal van plekken in Wallonië, en dus niet enkel in de Ardennen of in de Dijlevallei, zoals lang werd gedacht. Je doet er dus goed aan radon op te sporen, want dit radioactieve gas kan uit de ondergrond ontsnappen en je woning binnendringen. In België veroorzaakt radon elk jaar 700 overlijdens door longkanker.

Zo spoor je radon op

Je kan de radonconcentratie in je woning makkelijk meten door een detector in huis te halen. Een radonmeting duurt drie maanden, het meetseizoen loopt van oktober tot maart. Een radontest kost 30 euro, analyse inbegrepen. Meer informatie over hoe je de test kan bestellen vind je op de website van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC), fanc.fgov.be/nl/radon

Is de radonconcentratie in je woning te hoog, dan kan je dat met een aantal vrij eenvoudige en relatief goedkope ingrepen verhelpen, door spleten, voegen e.d. waarlangs het gas je woning binnendringt te dichten, de vloerplaat van het gebouw met een radonbarrière af te dichten, het gas onder je woning via de kelder of de kruipruimte te verwijderen.

Tabak

Tabak is de kampioen van de binnenluchtvervuilers en breekt in alle opzichten trieste records. Tabak heeft tal van ernstige gevolgen voor je gezondheid: een groter risico op kanker, hart- en vaatziekten, ademhalingsproblemen... Wanneer je rookt, komen er niet minder dan 3.800 vervuilende componenten in de omgevingslucht vrij. Die nestelen zich in je textiel, meubels en muren. Enkel verluchten volstaat niet. Je kan beter de sigaret afzweren of als dat niet lukt, buiten roken.

Partner Content