Zeven tips om gezond én milieuvriendelijk te eten

Wat goed is voor onze gezondheid is het vaak ook voor onze planeet. Vandaar dat de nieuwe voedingsdriehoek een prima uitvalsbasis vormt voor wie ook milieuvriendelijker wil tafelen. Maar toch is dit geen match made in heaven. Er zijn ook enkele uitzonderingen waarbij groen en gezond botsen.

Het Vlaams Instituut Gezond Leven en het departement Omgeving bestudeerden uitgebreid de milieu-impact van verschillende soorten gezonde voeding. Het gaat dan onder meer om de uitstoot van broeikasgassen, het gebruik van gronden en de invloed op water, lucht en bodemkwaliteit. Uit die bevindingen distilleerden ze hapklare tips om je eetpatroon zowel gezonder als groener te kleuren.

1. Drink vooral kraantjeswater

Om onze vochtbalans dagelijks op peil te houden is water een must. De beste dorstlesser drink je het best uit de kraan in plaats van uit flessen. Beiden zijn even gezond maar kraantjeswater behoeft geen transport noch verpakking wat het veruit tot de beste optie maakt. Investeer alleen in een degelijke herbruikbare fles.

2. Eet meer groenten en fruit, bij voorkeur van het seizoen

De milieu-impact van seizoensgroenten ligt immers een stuk lager en ze smaken doorgaans beter. Seizoensgroenten zijn geen synoniem voor lokaal kopen. Door lokaal groenten en fruit te kopen steun je natuurlijk de plaatselijke economie, maar dit is niet altijd beter voor het milieu. Zo worden lokale groenten soms in verwarmde serres gekweekt, waardoor hun ecologische afdruk sterk stijgt. Wil je toch afwisselen met buitenseizoensgroenten of fruit, dan kunnen diepvries, blik of bokaalvarianten een milieuvriendelijker alternatief bieden dan het transport van verse groenten of fruit per vliegtuig.

3. Kies vaker voor peulvruchten, volle granen en noten

Dit zijn gezonde en plantaardige eiwitbronnen met weinig milieu-impact. Volle granen hebben het bijkomende voordeel dat ze ook minder bewerkt zijn dan de witte varianten. Peulvruchten zoals kikkererwten en bonen fungeren prima als vleesvervangers en hebben bovendien een lage milieu-impact. Dagelijks een handje ongezouten noten als tussendoortje of bij het ontbijt, past perfect in een gezond voedingspatroon.

4. Eet minder vlees en verkies gevogelte, vis en eieren boven rood en bewerkt vlees

Plantaardige voeding is niet alleen gezonder maar kent ook een lagere milieu-impact dan dierlijke voedingsbronnen. Door je vleesconsumptie te minderen, sla je dus twee vliegen in een één klap. Vooral runds- en lamsvlees hebben een hoge ecologische kost. Toevallig zijn dit rode vleessoorten, waarvan we best zo weinig mogelijk eten. Gevogelte en eieren scoren op beide domeinen beter. Bij vis duikt wel een tegenstelling op. Vis is weliswaar gezond maar brengt een hoge milieulast met zich mee. Daarom zet je vette vis best maar 1 à 2 keer per week op het menu. Kies voor seizoenssoorten die op een duurzame manier gevangen of gekweekt worden. Check daarvoor het MSC of ASC label.

5. Eet en drink zo weinig mogelijke lege calorieën zoals frisdrank, snacks en snoep

Die brengen veel energie of calorieën aan, maar nauwelijks nutriënten zoals vitamines of mineralen. Bovendien is dit allemaal sterk bewerkte voeding, met een hoge milieu-impact. Wil je toch eens snoepen, dan kan je de Nutri- score gebruiken om binnen de groep van snacks de gezondere variant te vinden.

6. Vermijd voedselverlies

Elk jaar gooien we met zijn allen tonnen voedsel weg. Die verspilling kan voorkomen worden door beter te plannen. Het gebruik van planners zoals een weekmenu of slimme boodschappenlijstjes kunnen daarbij helpen. Zijn er toch leftovers van je maaltijd, dan kan je die dankzij betere bewaarmethoden, de volgende dag(en) hergebruiken.

7. Eet niet meer dan je lichaam nodig heeft

We zijn het niet meer gewend om echt te luisteren naar de honger- en verzadigingssignalen van ons lichaam. Onbewust eten we daardoor meer dan nodig. Ook afleiding tijdens de maaltijd zoals televisie kijken of de smartphone gebruiken maakt dat we niet met volle aandacht met eten bezig zijn. Door je maaltijden goed te plannen en niet meer te kopen en eten dan nodig, en gezonde tussendoortjes te voorzien, kan helpen om je voedselinname beter te beheersen.

Meer info over weekplanningen en andere gezonde voedingtips www.gezondleven.be