© Getty Images

Vlaamse ziekenhuizen werken hard aan kwaliteit van zorg

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Kwaliteit van zorg is een patiëntenrecht en krijgt terecht veel aandacht. Binnen de ziekenhuizen is het voorbije jaar een grote kwaliteitsdynamiek ontstaan. De 3 pijlers waarrond momenteel gewerkt wordt zijn: accreditatie, het werken met kwaliteitsindicatoren en een nieuw toezichtsmodel.

Kwaliteitsverbetering is de eerste doelstelling. Voor de patiënt is het daarnaast belangrijk dat ziekenhuizen hun resultaten bekend maken en dat ze dat op een heldere en duidelijke manier doen. De eerste ziekenhuizen hebben deze stap gezet en ze zetten daarmee de toon: transparantie wordt de norm.


Minister Vandeurzen: “De ziekenhuizen hebben op korte tijd belangrijke vooruitgang geboekt. Dat we vandaag zover staan is dankzij een unieke samenwerking van ziekenhuizen, artsen, patiëntenvertegenwoordigers en overheid. Het unieke bestaat er vooral in dat dit alles op vrijwillige basis gebeurt en zonder het opleggen van regels. Dat is verheugend nieuws. Het uiteindelijke doel is de zorg voor de patiënt verbeteren en deze initiatieven dragen daar in belangrijke mate toe bij.”

De eerste resultaten van de kwaliteitsmetingen

Afgelopen week verzamelde de ziekenhuiswereld in Brussel voor een studiedag over het werken met kwaliteitsindicatoren. Door te meten en te registreren krijgen ziekenhuizen een duidelijker beeld van hoe het is gesteld met de kwaliteit van de zorg, wat goed gaat en waar verbetering mogelijk is. Ze kunnen zich vergelijken met andere ziekenhuizen en ze kunnen leren van elkaar. Dat alles met de bedoeling om de kwaliteit te verbeteren.

Een jaar geleden werd de aftrap gegeven van dit Vlaams Indicatorenproject voor Professionals en Patiënten, het zogenaamde VIP². Prof. dr. Dirk Ramaekers, voorzitter van VIP², legt uit: “Binnen 5 domeinen oncologie, cardiologie, moeder en kind, orthopedie, ziekenhuisbreed – hebben we een basisset van indicatoren bepaald. Het is belangrijk dat de indicatoren betrouwbaar zijn. Dat is geen evidente oefening en we hebben daar dan ook de nodige tijd voor genomen. Ik durf nu te beweren dat de kwaliteit van onze indicatoren degelijk is, maar kinderziekten zullen er ongetwijfeld nog opduiken en daar moeten we ook open over durven communiceren. Dat mag ons echter niet tegenhouden om verder te gaan: op een bepaald moment moet je springen en dat is wat we doen.

Het aantal metingen en registraties voor de ziekenhuizen hebben we trachten te beperken. Waar mogelijk maken we gebruik van bestaande gegevens. De terugkoppeling van deze kwaliteitsmetingen aan de deelnemende ziekenhuizen gebeurt nu stapsgewijs. De ziekenhuizen kregen zonet van de Stichting Kankerregister de terugkoppeling over de borstkankerindicatoren. Ze kunnen daar nu mee aan de slag om verbeteracties op te zetten. Dat zijn zo ook de eerste indicatoren die de ziekenhuizen zelf op hun website kunnen zetten. Een aantal ziekenhuizen hebben al laten weten dat ze dat zullen doen. Tijdens de studiedag laten we ook enkele ‘goede voorbeelden’ zien.

Naast deze set van klinische indicatoren heeft het Vlaams Patiëntenplatform ook een Vlaamse Patiëntenpeiling gemaakt. De centrale vraag daarbij is: hoe ervaart en beleeft de patiënt het ziekenhuis. Deze peiling vult de andere indicatoren aan. Ze toont ook een andere dimensie, hoewel ik ervan overtuigd ben dat de kans groot is dat ziekenhuizen die sterk aan hun kwaliteit werken voor beide reeksen van indicatoren goed zullen scoren.”

Transparantie wordt de norm

Dirk Ramaekers: “Patiënten hebben er recht op om te weten hoe het staat met de kwaliteit van hun ziekenhuis. We hebben daarom voor de ziekenhuizen een sjabloon gemaakt dat ze kunnen gebruiken om op hun website te zetten. Ze krijgen bij elke indicator voldoende ruimte om uitleg te geven. We hebben daarvoor ook samengewerkt met het Vlaams Patiëntenplatform.”

Johan Hellings, afgevaardigd bestuurder bij Icuro, één van de koepels van de ziekenhuizen: “We stimuleren ziekenhuizen om zelf te publiceren en hun resultaten goed te duiden. Een aantal ziekenhuizen nemen daartoe al initiatief en anderen zullen volgen: transparantie wordt de norm. Ziekenhuizen die nu al publiceren zeggen ons ook dat dit de dynamiek in het ziekenhuis heeft versterkt en dat het tot meer dialoog; zowel onderling als met huisartsen en patiënten leidt. Sommige ziekenhuizen vrezen dat er rankings zullen worden gemaakt waarbij ziekenhuizen zullen worden vergeleken. Dat zou inderdaad niet correct zijn, want dit is onvoldoende onderbouwd en ervaring in het buitenland leert dat dit ook niet betrouwbaar is. Wanneer we de indicatoren de komende jaren, in goed overleg en betrokkenheid, verder kunnen uitbouwen, kunnen we steeds beter een betrouwbaar beeld geven van de geleverde kwaliteit. Dit geeft intern impulsen voor verdere verbetering evenals informatie voor externe transparantie”.

Weloverwogen keuze

Bij het Vlaams Patiëntenplatform is er ook vraag naar één centrale website waar patiënten alle informatie kunnen vinden over de kwaliteit van het zorgaanbod in hun regio. Dit staat in 2014 op de agenda van de werkgroep transparantie van VIP², waaraan ook het VPP deelneemt.

Annemie Doms, waarnemend administrateur-generaal van Zorg en Gezondheid: “Vanuit het agentschap vinden we het belangrijk dat de bepaling van indicatoren en het gebruik ervan zorgvuldig wordt aangepakt en voorbereid. Daarom zal de informatie stapsgewijs worden aangeboden. Patiënten zullen in staat gesteld worden om een meer weloverwogen keuze te maken voor een ziekenhuis. Ook huisartsen en andere verwijzers van patiënten zullen deze informatie kunnen gebruiken. Vlaanderen volgt zo de trend van de publieke transparantie die ook in andere landen is ingezet. Dat alles moet op een correcte manier gebeuren zonder de complexiteit van een ziekenhuis uit het oog te verliezen. Ook de media hebben daarin een verantwoordelijkheid.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content