Vanaf 2014 darmkankeronderzoek voor 1,9 miljoen Vlamingen

Vandaag 4 februari is het Wereldkankerdag. Vlaams minister van Volksgezondheid, Jo Vandeurzen, kondigt naar aanleiding daarvan een grootschalige darmkankerscreening aan die de Vlaamse overheid organiseert vanaf 2014.

Aan de vooravond van de Wereldkankerdag riep de Wereldgezondheidsorganisaties de regeringen op om meer te sensibiliseren en de risico’s op kanker te beperken omdat het aantal gevallen van kanker wereldwijd aan een alarmerend tempo stijgt.

De Vlaamse overheid start met de voorbereiding van een grootschalig bevolkingsonderzoek naar darmkanker dat in 2014 van start moet gaan.

Geen zeldzaamheid

Jaarlijks krijgen meer dan 5.000 Vlamingen de diagnose darmkanker. Daarmee is het de tweede meest voorkomende kanker bij vrouwen (na borstkanker) en de derde meest voorkomende kanker bij mannen (na prostaat- en longkanker).

Er overlijden ieder jaar 1.800 tot 2.000 Vlamingen aan de ziekte. “Bij een goed screeningprogramma daalt het sterftecijfer met 20%. Jaarlijks zal men op die manier in Vlaanderen zo’n 400 sterfgevallen kunnen voorkomen”, zegt minister Vandeurzen. Het duurt gemiddeld 10 jaar vooraleer een poliep, een uitstulping in de wand van de dikke darm, zicht ontwikkelt tot een kwaadaardig gezwel. Als dikkedarmkanker in een vroeg stadium wordt vastgesteld, heeft 95 % van de patiënten uitzicht op een minimumoverleving van 5 jaar.

Systematische vroegtijdige opsporing via een bevolkingsonderzoek kan dus een belangrijke gezondheidswinst opleveren.

Voor wie?

Over een periode van twee jaar, die start in 2014 zullen alle Vlamingen tussen 50 en 74 jaar uitgenodigd worden om een staal van hun stoelgang te laten onderzoeken. Concreet gaat het in totaal om meer dan 1.900.000 mensen.

Het risico op dikkedarmkanker is niet voor iedereen gelijk: sommige mensen hebben een verhoogd risico doordat ze erfelijk belast zijn, of doordat ze lijden aan bepaalde chronische aandoeningen zoals colitis ulcerosa (chronische darmontsteking) of de ziekte van Crohn. Voor deze mensen zijn andere opvolgingsmethoden beter geschikt dan de test die in het bevolkingsonderzoek zal worden aangeboden. Bij de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek zal hierover meer informatie worden gegeven. Ook de huisartsen en maag-darmspecialisten zullen uitgebreid geïnformeerd worden over het opzet en het verloop van de screening.

Concreet

Elke Vlaming tussen 50 en 74 zal een brief in de bus krijgen, samen met de test, die eruit ziet als een cilindervormig potje met een soort mascaraborsteltje. Wie naar het toilet gaat, legt een soort plastic doek tussen de wc-pot en wc-bril om de stoelgang op te vangen. Met het borsteltje wordt een stoelgangstaal genomen en in het potje gestopt. Dit wordt in een voorgefrankeerde omslag opgestuurd naar het laboratorium voor analyse.

In het staal wordt bloed opgespoord dat niet met het blote oog zichtbaar is. Wordt dit gevonden dan moet de persoon in kwestie een colonoscopie ondergaan.

Nadeel van een grootschalig bevolkingsonderzoek is dat er steeds ook een aantal positieve resultaten worden gevonden zonder dat er iets aan de hand is. Ook zullen tijdens het kijkonderzoek in de dikke darm soms poliepen worden weggenomen die nooit tot kanker zouden leiden, maar de patiënt wel onnodig ongerust maken. Helaas is de evolutie van darmpoliepen moeilijk vooraf in te schatten en daarom worden ze meestal preventief verwijderd.