Schat uw risico op chronische veneuze ziekte

Chronische veneuze ziekte is een onderschat probleem in ons land. 70% van de patiënten met symptomen melden dit niet spontaan aan de huisarts. Met de Fleboscoretest kunt u uw risico inschatten.

De term ‘chronische veneuze ziekte’ is nog te weinig bekend bij patiënten. In het eerste stadium spreekt men van ‘veneuze ziekte’, daarna van ‘veneuze insufficiëntie’. Deze aandoening houdt in dat de aders niet meer in staat zijn om het bloed van de voeten behoorlijk terug te stuwen naar het hart.
Met andere woorden: de aders zijn niet sterk genoeg om het bloed omhoog te stuwen, daardoor stagneert het bloed in de benen en ontstaat er een ontstekingsreactie. Chronische veneuze ziekte is een progressieve aandoening waarvan de symptomen sterk verschillen van persoon tot persoon. Deze ziekte kan gediagnosticeerd worden dankzij de aanwezigheid van symptomen en/of zichtbare en voelbare tekenen. Veneuze ziekte kan ervaren worden als een zwaar en pijnlijk gevoel in de benen, opgezwollen voeten of enkels (oedeem) op het eind van de dag of bij warm weer, nachtelijke krampen in de kuiten, op de benen kunnen ook rode of blauwe spataders verschijnen (spinnenweb), en een branderig, kriebelend en jeukend gevoel. Zonder behandeling kan veneuze ziekte geleidelijk evolueren en tot ernstige complicaties leiden, zoals spataders en veneuze ulcera.
Het is dus van essentieel belang om de symptomen en tekenen vanaf de eerste stadia van de ziekte te herkennen en een huisarts of specialist te raadplegen.

Wie lijdt aan chronische veneuze ziekte?

De volgende factoren kunnen het ontstaan van chronische veneuze ziekte in de hand werken:
? Erfelijkheid: Het risico om chronische veneuze ziekte te krijgen is namelijk veel hoger als één van de ouders de ziekte heeft (47%) of als beide ouders eraan lijden (90%)4.
? De leeftijd: Chronische veneuze ziekte is een aandoening die verergert naarmate men ouder wordt en die evolueert tijdens het leven, vaak zonder dat men het echt opmerkt.
? Het vrouwelijke geslacht: Vrouwen worden vaker getroffen als gevolg van de hormonale episodes (puberteit, premenstruele periodes, zwangerschappen en menopauze) omdat aders gevoelig zijn voor de wisselingen in de gehaltes van de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron.
? Het aantal zwangerschappen: Tijdens de eerste zwangerschap bedraagt het risico 23%. Tijdens de tweede en derde zwangerschap bedraagt het risico 27% en tijdens de vierde 31%5.
? Het lichaamsgewicht: Bij vrouwen is het risico 29% in geval van overgewicht met een body mass index (BMI) lager dan 275. Het risico stijgt tot 39% als de BMI > 27 is5.
? De warmte: Een directe toename van de warmte ter hoogte van de benen bevordert de verwijding (dilatatie) van de aders. Warmtebronnen moeten dus vermeden worden: blootstelling aan de zon, epilatie met warme was, vloerverwarming, warme baden, sauna, elektrische dekens.
? Langdurig rechtop staan: Beroepsactiviteiten waarbij men gedurende (te) lange tijd moet rechtop staan, vooral wanneer men niet mag bewegen en de spieren niet gestimuleerd worden, vormen een risicofactor voor het ontstaan van deze ziekte.
? Voeding: Een voeding die rijk is aan geraffineerde suikers en vetten, en arm is aan voedingsvezels en vitaminehoudende voedingsmiddelen, verhoogt het risico.
? Spannende kleding: Kledingstukken, zoals ceinturen, broeken en rokken die in de taille spannen, gaines, spannende laarzen, en compressie doordat men met gekruiste benen zit, verhogen de druk in de aders.
? Risicosporten: Sporten waarbij de kleppen in de aders plots aan hevige druk worden blootgesteld (tennis, squash, gewichtheffen, kajakken, rugby, voetbal, vechtsporten) worden beter vermeden.

Grootschalig epidemiologisch onderzoek

Het Vein Consult Program is de grootste epidemiologische studie die ooit over chronische veneuze ziekte is uitgevoerd. Deze studie werd uitgevoerd met 91.545 patiënten die door 6.232 huisartsen in 20 landen (Centraal- en Oost-Europa, Centraal- en Latijns-Amerika, Midden-Oosten, Azië), waaronder België, werden onderzocht.
In België en Luxemburg werd de studie uitgevoerd met 6.009 patiënten die door 406 huisartsen werden opgespoord, onder toezicht van de Benelux Vereniging voor Flebologie.
Voor elke patiënt werd een vragenlijst ingevuld om nauwkeurig vast te stellen of die al dan niet lijdt aan chronische veneuze ziekte. De patiënten die in België onderzocht werden, waren hoofdzakelijk vrouwen (67,5%) die voltijds werkten (40%) en gemiddeld 53,4 jaar waren. De studie bevestigt dat de chronische veneuze ziekte heel vaak voorkomt. 64,7% van de deelnemende patiënten vertoonden symptomen (zware benen, pijnlijke benen, gezwollen gevoel, nachtelijke krampen ...). 75,2% van de patiënten die deelnamen vertoonden tekenen en/of symptomen van chronische veneuze ziekte.
De patiënten zijn zich niet voldoende bewust van deze aandoening. Dit kan men duidelijk vaststellen omdat een grote meerderheid van de patiënten die dankzij deze studie gediagnosticeerd werden als lijdend aan chronische veneuze ziekte, de symptomen of tekenen van deze ziekte niet spontaan aan hun arts gemeld hadden.

Fleboscore®, voor een vroege opsporing

Om risicopatiënten op het belang van een vroege opsporing van de ziekte te wijzen, werd Fleboscore® ontwikkeld, een test die beschikbaar is op www.testfleboscore.be. Hiermee kunnen ze een eerste evaluatie maken van hun risico en de resultaten tijdens een consultatie met hun arts bespreken.

De Fleboscore® is een evaluatiehulpmiddel dat ontwikkeld werd door de fleboloog Dr. Blanchemaison.
Deze test bestaat uit 11 eenvoudige vragen waarmee men kan nagaan of men al dan niet een risico loopt om veneuze ziekte te krijgen. Dit hulpmiddel legt een klinische score vast die het mogelijk maakt om risicopatiënten op te sporen. Als de totaalscore lager is dan 11 punten, loopt men een laag risico op veneuze insufficiëntie. Als de score tussen 12 en 22 punten ligt, loopt men een risico op veneuze insufficiëntie en moet men zelf actief handelen (sporten, richtlijnen voor veneuze hygiëne naleven) en, in het geval dat de veneuze insufficiëntie zich reeds manifesteert, medische hulp inschakelen (venotonica, compressie, ...). Ten slotte, als de score 23 punten is of meer, heeft men duidelijk veneuze insufficiëntie of loopt men een hoog risico om deze ziekte te krijgen en moet men de evolutie van de ziekte vertragen door middel van medische behandeling (venotonica, sclerose, chirurgie, endoveneuze procedures) en de verkregen resultaten behouden door de richtlijnen voor veneuze hygiëne na te leven.