Nieuwe behandeling voor osteoporotische wervelbreuken

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Vroeger kon er helaas maar weinig gedaan worden aan bestaande osteoporotische wervelbreuken. Een nieuwe techniek laat toe om de wervels te herstellen.

Inhoud:

Wat is osteoporose?

Osteoporose, ook botontkalking genoemd, is een chronische aandoening van het skelet waarbij de botten steeds brozer worden. Het bot is een levend weefsel dat zich voortdurend vernieuwt. Continu wordt er dus botweefsel opgebouwd en afgebroken. Rond de leeftijd van 35 jaar wordt de piekbotmassa of de maximale hoeveelheid botmassa bereikt. Tot dan overweegt de botopbouw op de afbraak. Daarna wordt minder bot aangemaakt dan er wordt afgebroken en neemt het zogenaamde botkapitaal af. Ons beendergestel wordt brozer. Bij vrouwen verloopt dit proces vanaf de menopauze sneller dan bij mannen omdat de productie van vrouwelijke hormonen, die een rol speelt bij de botopbouw, wegvalt.

Osteoporose begint als een stille sluimerende ziekte die zich ongemerkt voortzet tot het bot zo fragiel is geworden dat het gemakkelijk kan breken. Maar liefst 1 postmenopauzale vrouw op 3 lijdt aan osteoporose. Maar ook mannen kunnen osteoporose krijgen. Bij 1 op 5 mannen treedt osteoporose op, zij het meestal op latere leeftijd dan bij vrouwen.

De meest voorkomende fracturen ten gevolge van osteoporose zijn pols-, wervel- en heupfracturen. Elk van deze breuken kan bijzonder invaliderend zijn en ertoe leiden dat de persoon in kwestie in belangrijke mate aan levenskwaliteit inboedt.

PAGEBREAK

Osteoporotische wervelfracturen

Wanneer een wervel breekt ten gevolge van osteoporose dan spreekt men van een compressiefractuur of een indeukingsfractuur. Het voorste deel van de wervel, het wervellichaam genoemd, zakt als het ware in. Door zo’n compressiefractuur van een wervel gaat de wervelkolom vaak naar voren buigen omdat de getroffen wervel spievormig wordt. De rug krijgt een gekromde vorm en men spreekt van een kyfose.

Normale wervels Wervel met compressie- of
indeukingsfractuur die leidt tot
gekromde rug.

Door deze kyfose veranderen de krachten die uitgeoefend worden op de overige wervels. De wervellichamen in de buurt van de gebroken wervel komen onder grotere druk te staan, waardoor deze bij een volgende val, een verkeerde beweging of zelfs spontaan gemakkelijker zullen breken. Eén patiënt op vijf met een osteoporotische wervelcompressiefractuur riskeert binnen het jaar een nieuwe wervelfractuur op te lopen.

Osteoporostische wervelbreuken kunnen behoorlijk wat pijn veroorzaken, maar niet altijd het geval. Dat leidt tot de onthutsende vaststelling dat slechts 1 op de 3 osteoporotische wervelbreuken daadwerkelijk wordt vastgesteld. De kyfose die erdoor ontstaat werd lange tijd afgedaan als een typische ouderdomskwaal. Nochtans kan ze op termijn leiden tot ademhalingsstoornissen, hartproblemen, verminderde eetlust, en dus een belangrijke invloed hebben op de algemene gezondheid.

Osteoporose blijft onderbehandeld

Of iemand lijdt aan osteoporose kan bepaald worden aan de hand van een botdensitometrie. Is dat het geval, dan moet er een behandeling ingesteld worden om verdere botontkalking tegen te gaan en het bijhorende risico op breuken te beperken. De behandeling van osteoporose bestaat uit de inname van calcium, vitamine D en een geneesmiddel dat ofwel de botopbouw stimuleert, ofwel de botafbraak remt.

Mensen die een osteoporotische breuk hebben, of dat nu een pols-, een heup- of een wervelfractuur is doet niet terzake, lijden per definitie aan osteoporose en dienen dus behandeld te worden. Toch blijkt uit grootschalig onderzoek dat minder dan 20 % van de mensen met bestaande wervelindeukingen een behandeling voor osteoporse volgen. Zowel artsen, als patiënten zijn zich nog onvoldoende bewust van de ernst van het probleem.

PAGEBREAK

Vroegere behandeling voor wervelcompressiefracturen

Tot voor kort bestond de behandeling van een wervelcompressiefractuur – indien er al een behandeling gegeven werd – uit bedrust, pijnstillers en het dragen van een korset. Soms werd er een vertebroplastie uitgevoerd. Bij een vertebroplastie wordt een naald in het ingedeukte wervellichaam gestoken. Er worden tijdens deze procedure verschillende rx-opnamen gemaakt om er zeker van te zijn dat de naald precies op de juiste plek zit. Na een testinjectie met wat contraststof om de exacte lokalisatie te weten, wordt er een soort cement in het wervellichaam gespoten die de botfragmenten aan elkaar hecht en waardoor het wervellichaam verstevigd wordt. Deze techniek betekende al een belangrijke vooruitgang in die zin dat de breuk gestabiliseerd werd en de patiënt haast onmiddellijk terug mobiel was. Nadeel bleef echter dat de vorm van het wervellichaam niet hersteld werd en bijgevolg ook de kyfose bleef.

Nieuwe behandeling voor wervelcompressiefracturen

Nieuwe behandeling voor osteoporotische wervelbreuken

Een nieuwe techniek biedt een oplossing voor dit probleem. Bij de ballon-kyphoplastie wordt eveneens een naald tot op de juiste plek in het wervellichaam gebracht. Doorheen deze naald wordt een ballonnetje in het wervellichaam gebracht. Met een hiervoor speciaal ontworpen systeem blaast de arts het ballonnetje, dat de vorm heeft van een apennootje, onder een welbepaalde druk voorzichtig op. Hierdoor wordt de hoogte van de ingedeukte wervel hersteld. Vervolgens wordt het ballonnetje verwijderd. Via de naald, wordt de holte die gecreëerd werd opgevuld met botcement om de gebroken wervel te stabiliseren in zijn oorspronkelijke vorm.

De ballon-kyphoplastie zorgt dus voor het behoud van een rechte rug. De patiënt mag na de ingreep meteen mobiliseren. De pijn verdwijnt bijna onmiddellijk en deze pijnverlichting blijkt van blijvende aard te zijn. Al deze elementen komen de levenskwaliteit aanzienlijk ten goede. Intussen werden wereldwijd reeds 446 000 patiênten met deze techniek behandeld.

Sedert 1 augustus van dit jaar wordt de techniek ook in ons land terugbetaald.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content