Nieuw paramedisch beroep helpt oogzorg scherpstellen

Voortaan wordt een nieuw paramedisch beroep erkend: de orthoptist-optometrist. Oogmetingen worden op die manier wettelijk geregeld, waardoor er controles op kunnen gebeuren én patiënten hun rechten kunnen afdwingen.

Niets zo vervelend als een verkeerd geregelde bril of fout afgestelde lenzen. Een correct uitgevoerde oogmeting is de beste manier om dat te voorkomen, maar de kwaliteit van metingen kan onderling sterk verschillen. Dat bleek eind vorig jaar bijvoorbeeld nog uit een praktijktest van de Nederlandse Consumentenbond.

Grijze zone

Ook in ons land is de kwaliteit van oogmetingen niet gegarandeerd. Wettelijk gezien mogen vandaag enkel oogartsen en orthoptisten (na doorverwijzing door een oogarts) oogmetingen uitvoeren en contactlenzen aanpassen, maar in de praktijk voeren ook optometristen en opticiens deze handelingen uit. Zij doen dat te goeder trouw, maar hebben niet altijd de nodige vorming genoten. Omdat er geen wettelijke regeling is, kan de FOD Volksgezondheid bovendien geen controles uitvoeren. Het gevolg is dat wie zo’n onderzoek laat uitvoeren geen garanties heeft over de kwaliteit van de oogzorg die hij of zij ontvangt.

Aan die onzekerheid wordt nu een einde gemaakt. Met de orthoptist-optometrist komt er een nieuw paramedisch beroep dat bepaalde handelingen (bijv. oogmetingen) autonoom zal mogen uitvoeren. Het gaat over een uitbreiding van het beroep van orthoptist met nieuwe bekwaamheden en nieuwe taken. De opleiding zal daartoe aangepast worden.

Meer garanties voor de patiënt

Voor de patiënt betekent dit een belangrijke verbetering: hij kan zijn rechten als patiënt afdwingen. Vandaag is dat niet mogelijk als bijvoorbeeld een opticien de meting uitvoert, aangezien opticien geen officieel gezondheidszorgberoep is.

Ook voor de zorgverleners is dit een grote stap vooruit. De orthoptisten zien hun beroep gemoderniseerd worden en zullen een aantal handelingen autonoom mogen stellen, naast de taken die oogartsen delegeren. Oogartsen krijgen dan weer ondersteuning in de eerste lijn voor bepaalde handelingen, waardoor ze zelf meer tijd kunnen besteden aan complexe oogzorg en hun competenties dus optimaal kunnen benutten.

Verwijsplicht

In bepaalde gevallen zijn orthoptisten-optometristen verplicht om mensen te verwijzen naar een oogarts. Dat is bijvoorbeeld het geval bij jongeren onder de 16 jaar of bij vermoedens van een oogaandoening.

Overgangsregeling

Opticiens die vandaag oogmetingen uitvoeren of lenzen aanpassen, zullen dit mogen blijven doen als ze kunnen aantonen over de juiste competenties te beschikken.

Het KB dat dat de opleidingsvereisten en het takenpakket van dit nieuwe paramedische beroep vastlegt, wordt deze maand gepubliceerd en treedt tien dagen na publicatie in werking.