© Getty Images

Migraine is meer dan hoofdpijn

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Migraine geeft een complex ziektebeeld; komt soms voor in combinatie met andere hoofdpijnsoorten en kan uitgelokt worden door triggers zoals stress, bepaalde voedingsfactoren, slaapstoornissen of hormonale veranderingen. Migraine herkennen is niet altijd eenvoudig.

Volgens de International Headache Society (IHS), spreken we over migraine van zodra iemand minimaal 5 aanvallen van hoofdpijn tussen de 4-72 uur heeft, die minstens twee van volgende kenmerken hebben:

  • Kloppende hoofdpijn
  • Hoofdpijn aan één kant van het hoofd
  • Matige tot zware hoofdpijn die de dagelijkse activiteiten bemoeilijkt
  • Hoofdpijn die verergert bij inspanning

En minstens één kenmerk hebben uit de categorie ‘bijkomende symptomen’

  • Misselijkheid en/ of braken
  • Overgevoeligheid voor licht en/ of geluid

Migraine is een neuro vasculaire aandoening, die optreedt in aanvallen. Bij sommige mensen gebeurt dit één- of tweemaal per jaar, maar bij anderen tot wel een paar keer per maand.

Hoe verloopt een migraineaanval?

Migraine is meer dan hoofdpijn



1. De waarschuwingsfase (prodromen) vindt plaats vóór alle andere verschijnselen van de aanval. Slechts 40% van de mensen met migraine is zich bewust van deze fase. Ze voelen zich enkele uren tot zelfs een of twee dagen voor het optreden van de hoofdpijn prikkelbaar, neerslachtig of moe. Sommige mensen voelen zich tijdens deze periode echter ongewoon energiek. Sommigen hebben enorme trek in bepaalde voedingsmiddelen. Anderen ‘voelen gewoon’ dat er een migraineaanval op komst is.
2. Het aura, wanneer deze zich voordoet, is vrijwel altijd de volgende fase. Slechts een vierde van de mensen met migraine heeft ooit een aura, en zelfs bij hen hoeft deze niet bij elke aanval op te treden. Doorgaans houdt een aura 10 tot 30 minuten aan, maar langer is mogelijk. Een aura treft voornamelijk het gezichtsvermogen. Kenmerken hiervan zijn blinde vlekken, fel licht of lichtflitsen of gekleurde zigzaglijnen voor de ogen zien, doorgaans aan één zijde. Minder vaak treden sensoriele verschijnselen op – tintelingen of gevoelloosheid – die meestal in de vingers van één hand beginnen en zich uitbreiden naar boven langs de arm tot het gezicht of de tong aan dezelfde kant. Dit gaat vaak gepaard met visuele verschijnselen. Moeite met spreken of met het vinden van de juiste woorden kan ook een onderdeel zijn van de aura.
3. De hoofdpijnfase (ictus) is voor de meeste mensen het hinderlijkst, en duurt enkele uren tot twee of drie dagen. Migrainehoofdpijn is meestal hevig. Vaak is het een eenzijdige pijn, maar pijn aan beide zijden is ook mogelijk. Hoewel het doorgaans gelokaliseerd is aan de voorkant of bij de slaap, zijn andere plaatsen in het hoofd ook mogelijk. De pijn is meestal kloppend of bonzend, die bij beweging kan verergeren. Dikwijls gaat het ook gepaard met misselijkheid en soms zelfs braken (wat de hoofdpijn lijkt te verlichten). Overgevoeligheid voor licht en geluid zijn ook vaak aanwezig.
4. De herstelfase
treedt in zodra de hoofdpijn afneemt. Deze periode wordt gekenmerkt door moeheid, prikkelbaarheid en moeite met concentratie. Deze fase kan nog een hele dag duren.

Wat is de oorzaak van migraine?

Migraine is een toestand van neuronale overgevoeligheid in de hersenen, waarvan de oorzaken nog niet volledig gekend zijn. Wel weten we dat er bepaalde uitlokkende factoren of triggers zijn. Het bepalen van die triggers is vaak lastig en soms onmogelijk omdat de triggers niet voor iedereen dezelfde zijn en kunnen verschillen van aanval tot aanval.
De verschillende ’triggers’ die een aanval kunnen uitlokken zijn:

  • Voeding: sommige voedingsmiddelen en alcohol kunnen een aanval uitlokken, maar niet bij iedereen. Vaker gaat het om te laat of te weinig eten of het overslaan van een maaltijd.
  • Slaap: veranderingen in je slaappatroon, zowel slaapgebrek als uitslapen.
  • Stress: een druk leven, werk, het opkroppen van problemen of andere stressfactoren.
  • Levensritme: onregelmatig eten, onregelmatig slapen, stress en vermoeidheid. Intensieve inspanning, of reizen door verschillende tijdzones.
  • Omgeving: fel of flikkerend licht, sterke geuren, opvallende weersveranderingen,
  • temperatuurschommelingen, veranderingen in luchtdruk.
  • Hormonale schommelingen: hormonale factoren bij vrouwen zoals menstruatie, hormonale anticonceptie en hormoonsubstitutietherapie (HST).
  • Bepaalde medicijnen.

De meeste triggers vertegenwoordigen een of andere vorm van stress en duiden erop dat mensen met migraine niet goed reageren op veranderingen.

Preventie van een migraineaanval

  • Vermijden van de uitlokkende factoren
  • Een dagboek bijhouden: hierin kan relevante informatie over hoofdpijn worden bijgehouden: hoe vaak de hoofdpijn voorkomt, wanneer de hoofdpijn optreedt, hoe lang deze duurt en wat de verschijnselen zijn. Deze informatie is nuttig bij de diagnosestelling, het vaststellen van uitlokkende factoren en bij de beoordeling hoe goed de behandeling werkt.
  • Aanpassing levensstijl: regelmatig slaappatroon, regelmatig eetpatroon, regelmatige werkgewoonten, stress-beheer, regelmatig bewegen.

Andere vormen van hoofdpijn

Hoofdpijn kan worden onderverdeeld in primaire en secundaire hoofdpijn. Primaire hoofdpijn (90%) komt meer voor dan secundaire hoofdpijn (10%) (= hoofdpijn ten gevolge van een andere afwijking zoals een hersentumore, een stijging van de druk in de schedel, een afwijking aan de ogen, neuralgie,...).
De meest voorkomende types primaire hoofdpijn zijn spanningshoofdpijn, clusterhoofdpijn en migraine.

Spanningshoofdpijn

Spanningshoofdpijn is een veelvoorkomend type hoofdpijn waar bijna iedereen zo nu en dan last van heeft. Ook bij kinderen kan deze pijn voorkomen.


Kenmerken van spanningshoofdpijn

  • Klemmend of drukkend gevoel, voelt aan als een strakke band om het hoofd
  • Vaak doet de pijn zich voor aan beide zijden van het hoofd
  • De pijn straalt dikwijls van de nek uit naar boven of beneden
  • De pijn is gewoonlijk licht of matig
  • Sommigen houden niet van fel licht of hard geluid en hebben mogelijk weinig eetlust


Welke verschillende types

  • Episodische spanningshoofdpijn wordt vaak ‘normale’ of ‘gewone’ hoofdpijn genoemd. Deze treedt op in aanvallen (episoden) die een halfuur tot een aantal dagen kunnen aanhouden. De frequentie ervan varieert sterk tussen mensen onderling en in tijd per individu.
  • Ongeveer drie op de 100 mensen hebben vaker dagen mét dan zonder spanningshoofdpijn. Dit wordt chronische spanningshoofdpijn genoemd; dit type is één van de chronische hoofdpijnsyndromen. In sommige gevallen is spanningshoofdpijn voortdurend aanwezig – fluctuerend in intensiteit, maar zonder volledig te verdwijnen. Dit type hoofdpijn kan uitermate invaliderend zijn.


Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn bestaat uit korte aanvallen van zeer hevige, eenzijdige hoofdpijn, doorgaans in, rond of achter het oog. Gewoonlijk zonder waarschuwing, een of meerdere keren per dag, op hetzelfde moment, overdag of ’s nachts. Gelukkig komt clusterhoofdpijn niet vaak voor: maar 3 op 1000 mensen heeft er last van. Mannen lopen vijf keer meer risico dan vrouwen en de eerste aanval komt gemiddeld voor tussen 20 en 40 jaar.


Kenmerken van clusterhoofdpijn

  • Ondraaglijke pijn (brandend, stekend of borend)
  • Het oog wordt rood, gaat tranen en het ooglid kan gaan hangen. Het neusgat voelt verstopt aan of er loopt vocht uit
  • De pijn verergert zeer snel en bereikt zijn maximale intensiteit binnen 5-10 minuten
  • De pijn kan onbehandeld 15 minuten – 3 uur aanhouden (gemiddeld tussen de 30 en 60 minuten)
  • Veroorzaakt onrust: niet stil blijven zitten, rondlopen, hevig naar voren en achteren bewegen, naar buiten gaan

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content