Meer MRI- en PET-scanners moeten bestralingsblootstelling voor patiënt verminderen

Er komt een grondige herziening van de normen voor medische beeldvorming, om de patiënten in België beter te beschermen tegen bestraling. Meer apparaten voor beeldvorming via magnetische resonantie (MRI) en en uitbreiding van het aantal PET-scanners (PositronEmissieTomografie) moeten zorgen voor een daling van het aantal op bestraling gestoelde CT-scans.

België hoort vandaag bij de koplopers inzake het gebruik van op bestraling gebaseerde diagnostechnologieën. Een Belg ondergaat gemiddeld anderhalve keer meer straling dan een Fransman en tot vier keer meer dan iemand in Nederland of het Verenigd Koninkrijk. Met de nieuwe normen zouden we naar het Franse niveau moeten evolueren.

Blootstelling aan ioniserende stralen, zoals het geval is bij radiografie, radioscopie en onderzoeken met isotopen (CT), is niet zonder gevaar en kan bij herhaaldelijke bestralingen het risico om een kanker te ontwikkelen verhogen. “Bij een onderzoek via medische beeldvorming moeten de voordelen dus altijd tegen de eventuele ongemakken afgewogen worden”, klinkt het. Onkelinx wil daarom meer MRI-scans in plaats van CT-scans.

Magnetisme in plaats van straling

MRI-scans (magnetise resonantie) werken veel beter voor de zachte weefsels en brengen voor de patiënt geen enkele hinder teweeg. Vandaag zijn er in België 109 erkende MRI-toestellen, te weinig voor de huidige behoeften. Ze zijn ongelijk verdeeld over het grondgebied en de wachttijden kunnen oplopen tot 2 maanden, wat tot gevolg heeft dat vandaag onderzoeken uitgevoerd worden met een CT-scanner terwijl een MRI-onderzoek meer aangewezen zou zijn. Bovendien volgt er nadien soms toch nog een bijkomend MRI-onderzoek. “Buitensporige kosten en een onnodige bestralingsblootstelling van de patiënt”, aldus Onkelinx. In een eerste fase komen er daarom nu al 12 MRI-toestellen bij, bij voorkeur in ziekenhuizen die nog niet over MRI-apparatuur beschikken. Deskundigen zijn van mening dat er over een periode van vier jaar 33 extra MRI-toestellen nodig zijn.

Het aantal PET-scanners, waarbij de biochemische werking van een orgaan geobserveerd wordt door inspuiting van een licht radioactieve stof, moet ook stijgen van 13 erkende PET-centra vandaag naar 24. Er worden momenteel jaarlijks 45.000 PET-onderzoeken uitgevoerd, vooral voor bronchopulmonaire kankers, lymfomen en colorectale kankers. Die capaciteit zou tegen 2020 geleidelijk opgevoerd moeten worden tot
86.000 onderzoeken.

De uitbreiding van het aantal PET-scanners zal niet budgetneutraal zijn, maar wel gedeeltelijk gecompenseerd worden door een verlaging van de honoraria van de artsen en de werkingskosten. Het inkomensverlies voor de artsen zou wel deels gecompenseerd worden door de hogere volumes aan scans.
Tot slot komt er voor het hele grondgebied ook een register van medische beeldvormingsapparatuur.