© iStock

Hoe bescherm ik mijn ogen op de juiste manier tegen zonnestralen?

Genieten van de zon? Absoluut! Maar wel met de nodige bescherming tegen UV straling. Die kan ook achter je zonnebril voor schadelijke weerkaatsing zorgen. De nieuwe technologie weet raad.

Waarom beschermen?

Dat we onze huid afdoende moeten beschermen tegen de zon, weet iedereen. Dat ook onze ogen bijzonder kwetsbaar zijn voor de effecten van UV straling, is minder bekend. Met als gevolg dat we onze kijkers vaak onbeschermd blootstellen. “De oude misvatting dat de zon in België toch niet zo’n kwaad kan, is nog wijdverspreid”, weet docent oogzorg Viviane De Vries (Odisee hogeschool Brussel). “Bij een spontane rondvraag bij de studenten optometrie bleek dat amper de helft consequent een zonnebril droeg in de zon. Maar zonnecrème én een zonnebril zouden automatisch moeten samen gaan.”

Ultraviolette straling (UV) heeft verschillende effecten op het oog. Op korte termijn kan het branderige, tranende ogen of hoofdpijn geven. Het hoornvlies kan na enkele uren in de zon ontsteken (keratitis). Maar de gevolgen op lange termijn zijn ingrijpender. Die voel je niet na een dag of week maar pas na jaren. “De zon kan permanente schade aanrichten aan het netvlies en de macula. Dat werkt maculaire degeneratie, de voornaamste oorzaak van slechtziendheid op latere leeftijd, in de hand. Ook cataract kan door zonschade vervroegd optreden. Op de dunne, gevoelige huid van de oogleden, waar het lastig is om zonnecrème aan te brengen, kan zonnebrand melanomen (huidkanker) doen opduiken. Zeker mensen met oogaandoeningen of die recent een oogingreep ondergingen, moeten de ogen extra beschermen tegen de zon.”

Hoe ?

“Een ‘gewone’ zonnebril blokkeert UV straling die recht op de ogen schijnt maar dat volstaat niet om je kijkers veilig te stellen. Ook de UV straling die via de zijkanten of achter de zonnebril invalt en die vervolgens door het glas aan de binnenkant van de bril weerkaatst wordt in de ogen of op de oogleden, is bijzonder schadelijk. Dat inzicht is de jongste jaren aangetoond en daar heeft de technologie intussen enkele oplossingen voor gevonden. “

Om dit weerkaatsingseffect tegen te gaan, kan je kiezen voor een zonnebril die ook langs de zijkanten dichtgemaakt is. Dat belet nog niet dat zonlicht van boven de bril invalt. Een meer doeltreffende en praktische oplossing is de binnenkant van de glazen laten uitrusten met een speciale UV-coating. Deze technologie absorbeert de invallende UV stralen en voorkomt dat deze door reflectie binnenin het oog of op de oogleden zouden terechtkomen. Deze UV werende laag kan zowel op een zonnebril als op een gewone bril worden aangebracht. Want UV straling is ook aanwezig op een bewolkte dag, in de schaduw en in alle seizoenen.”

Hoe kies je de bescherming die bij jou past ?

Brildragers kunnen opteren voor een zonnebril met aangepaste glazen en UV coating langs de binnenkant. Wie het liever houdt bij één bril, kan gaan voor fotochromatische glazen. De nieuwe generatie van deze ‘verkleurende’ glazen werkt veel sneller en efficiënter dan zijn voorgangers. “Binnenshuis zijn deze glazen quasi kleurloos. Door de pigmenten in de glazen reageren ze feilloos op lichtintensiteit. In de schaduw verkleuren ze lichtjes, in volle zon veranderen de glazen binnen een halve minuut in een zonnebril. Stap je nadien weer naar binnen, dan ontkleuren ze tegen hetzelfde tempo. Deze glazen zijn ook niet meer onderhevig aan temperatuurverschillen zoals vroeger. Voor autorijden is dit type glazen minder geschikt. De autoruiten blokkeren immers UV stralen, waardoor de brillenglazen onvoldoende verdonkeren en ze je niet behoeden voor verblinding.”

Wie lenzen draagt, combineert dat in de zon best met een zonnebril. Contactlenzen beschikken wel over een UV filter om hoornvlies, kristallens en netvlies te beschermen maar dat volstaat niet. Bovendien blijven oogwit en de oogleden blootgesteld.

Goedkoop of duurder model?

Hoe betrouwbaar zijn de goedkope modellen die je haast op elke straathoek vindt? “Als ze het CE keuringslabel dragen, beschermen ze in theorie tegen de zon die recht op de ogen valt. Het cijfer erachter, tussen 0 en 4 geeft de kleurintensiteit van de glazen aan. Hoe hoger, hoe beter de bescherming. Wil je ook wat comfort en op volledige bescherming van je ogen kunnen rekenen, dan ga je beter langs bij een specialist. Die kan op basis van jouw behoeften en levensstijl een bril met coatings of beschermlaagjes op maat samenstellen. Zo’n kwaliteitsbril kost wat meer maar met het juiste onderhoud (zie kader), gaat die ook echt wel lang mee. UV stralen verslijten de glazen echt niet zo snel.”

Voor elke ‘zon’activiteit een oplossing?

Slijt je uren achter het stuur, lees je liever in de zon of plons je af en toe het water in? Enkele voorbeelden van oplossingen op maat.

Autorijden/watersport: Voor wie frequent uren achter het stuur slijt, zijn er polariserende glazen. Deze glazen hebben een speciale polariserende filter die de ogen beschermt tegen overbelasting door de constante reflectie van de zon. Het houdt ook de schittering tegen van de zon op een nat wegdek of op het water en verhoogt zo het comfort en de veiligheid. Een contrastfilter in de glazen verhindert dat je telkens de bril op en af moet zetten wanneer je door een tunnel rijdt.

Zwemmen: in zee of in buitenzwembaden draag je best een gewone zwembril. Die sluiten de ogen volledig af, wat ook helpt tegen chloor. Terug op het droge , ruil je de zwembril voor de zonnebril.

Lezen: Hou je van zonnebaden én lezen, dan kan je kiezen voor een bril met een glas – al dan niet met correctie – dat bovenaan donker is (tegen verblinding) en onderaan helder om te lezen. De binnenzijde van de glazen kan je laten behandelen met een UV coating.

Met deze tips gaat je zonnebril langer mee

  1. Reinig je zonnebril zoals een gewone bril. Dat kan met een brillenbad of een spray. Drogen met een zachte doek of microvezel, geen papieren zakdoekjes of keukenpapier want dat kan krassen geven.
  2. Laat je bril nooit op je dashbord liggen, zelfs niet in een etui. De temperatuur kan achter voorruit oplopen tot boven de 80 graden oplopen en dan is de ontspiegeling van je bril om zeep. Zo’n bril is waardeloos.
  3. Kom je van het strand, spoel je bril altijd eerst af zodat alle zandkorrels zeker verwijderd zijn voor je begint te poetsen. Korrels en steengruis zijn de grootste vijanden van glazen.

Partner Content