© Getty Images/iStockphoto

Griepepidemie bereikt ook ons land

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Zowel in Nederland als in Frankrijk kampt men al enige tijd met een ware griepepidemie. Ons land bleef voorlopig nog redelijk gespaard. Niettemin hebben tussen 9 en 15 januari 33 personen per 100.000 inwoners een huisarts geraadpleegd voor een griepaal syndroom, een niveau dat ruim boven de epidemische drempel van 140 raadplegingen per 100.000 inwoners ligt.

Vanaf 140 raadplegingen per 100.000 inwoners, is er sprake van een griepepidemie. Die drempel werd tussen 9 en 15 januari ruim overschreden. Het griepvirus is nu massaal in omloop en als de drempel ook deze week overschreden wordt, luidt het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) formeel de griepepidemie in België in.

Uit analyse van het WIV blijkt dat enkel het griepvirus van het type A in omloop is. Het gaat dan vooral om de stam A(H3N2). Dat is goed nieuws voor wie de voorbije maanden een inenting tegen griep heeft gekregen, want dat is één van de stammen die in de vaccins die in ons land beschikbaar zijn, aanwezig zijn.

Influenza, een virus met een vervelend kantje

Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Influenzavirussen zijn er om te beginnen van het type A, B en C. A komt bij mensen het meest voor, B wat minder en C slechts zeer zelden.

Er zijn duizenden soorten influenza A-virussen geïdentificeerd, die men verder onderverdeelt in verschillende subtypes. Dat gebeurt op basis van eiwitten die voorkomen op de buitenkant van het virus.

Griepepidemie bereikt ook ons land
© Getty Images/iStockphoto

Het influenzavirus is te vergelijken met een bolletje (een eiwitmantel) met stekeltjes op (zie afbeelding). Die stekeltjes zijn enerzijds het eiwit hemagglutinine (H) dat zorgt dat het virus zich kan vasthechten aan de cellen van de gastheer, en anderzijds het eiwit neuramidase (N) dat het virus nodig heeft om weer uit de gastheercel te geraken. Van het eiwit N heeft men 16 typen kunnen onderscheiden van het eiwit H 9 typen.

Binnenin het bolletje of de eiwitmantel van het influenzavirus zitten 8 RNA-strengetjes (ketens van erfelijk materiaal). Wanneer de virussen zich in de cellen van een griepslachtoffer vermenigvuldigen, zijn de nieuw gevormde virussen in principe identiek aan de oorspronkelijke virussen.

Maar... het griepvirus heeft een vervelende eigenschap! De genetische code (de 8 RNA-strengetjes) verandert heel vaak en gemakkelijk. Kleine veranderingen – mutaties genoemd – gebeuren voortdurend. Dat verklaart ook waarom er tot nu toe geen enkel vaccin bestaat dat ons tegen ‘de griep’ kan beschermen. Het vaccin moet elk jaar opnieuw worden aangepast. De WHO bepaalt deze samenstelling op basis van de registratie van de optredende besmettingen in het afgelopen jaar.

Ook in onze buurlanden is de griep aan een opmars bezig. Frankrijk kampt al drie weken op rij met een hevige griepepidemie, waarbij in sommige regio’s sprake is van 738 zieken per 100.000 inwoners.

Extra gevaarlijk bij hoogbejaarden

In een rusthuis in Lyon stierven zelfs al 13 mensen ten gevolge van de griep. “We zien dit jaar in Europa en eigenlijk ook in de rest van de wereld, dat het H3N2-griepvirus het meest courante griepvirus is”, zegt Marc Van Ranst, viroloog aan het UZ Leuven. “Dit is een griepvariant die vooral heel dodelijk is voor hoogbejaarden, die hebben daar minder weerstand tegen en reageren daar eigenlijk slechter op.”

In het betrokken rusthuis waren slechts 38% van de bejaarden gevaccineerd. In Vlaanderen ligt dat cijfer gelukkig heel wat hoger. Voor mensen die in een woonzorgcentrum verblijven en mensen met een beperking die in een instelling verblijven, is het vaccin immers gratis in Vlaanderen.

Heeft het zin om je nu nog te laten vaccineren?

Ja, want we weten intussen dat het vaccin doeltreffend is tegen de griepvarriant die dit jaar slechatoffers maakt. Bovendien is de epidemie in ons land nog niet op haar hoogtepunt. Het vaccin beschermt na enkele dagen. Na twee weken is de bescherming optimaal.

Voor mensen ouder dan 65 jaar en mensen met een chronische ziekte wordt het vaccin gedeeltelijk terugbetaald. Het kost dan ongeveer 6 euro. Bij heel wat ziekenfondsen kun je ook nog een terugbetaling aanvragen voor de aankoop van sommige vaccins.

Wat zijn de symptomen van griep?

Klassieke griepklachten zijn:

  • lopende neus
  • keelpijn
  • droge hoest
  • relatief hoge koorts > 38,5°C
  • koude rillingen
  • spierpijn
  • futloosheid

Griepsymptomen kunnen haast van het ene moment op het andere opduiken. De ernstigste symptomen duren een drietal dagen tot een week. De meeste mensen zijn er binnen de twee weken weer helemaal bovenop. Soms blijft de vermoeidheid wel langer in lijf en leden zitten.

Waarom is griep gevaarlijker bij oudere en verzwakte mensen?

Het griepvirus vermenigvuldigt zich in de slijmvliescellen van de luchtwegen. De besmette cellen sterven af en zo vermindert de bescherming tegen verdere aanvallen en wordt men vatbaarder voor bijkomende infecties. Wie gezond en sterk is, hoeft niet veel te vrezen.

Wie ziek of verzwakt is, krijgt gemakkelijker een bijkomende infectie zoals een bronchitis of een longontsteking, die zelfs fataal kan zijn. Bij deze mensen is griep verre van een onschuldige aandoening. De WHO schat dat elk jaar wereldwijd tussen de 200.000 en 500.000 mensen sterven als gevolg van de klassieke seizoensgriep. De meeste van hen zijn ouder dan 65.

Tips om de overdracht van griep te beperken

  • Raadpleeg zo snel mogelijk uw huisarts als u griepsymptomen heeft
  • Blijf thuis en vermijd zoveel mogelijk overbodig contact om de verspreiding van de ziekte te voorkomen
  • Was uw handen goed en frequent met water en zeep
  • Hoest altijd in een papieren zakdoek en werp hem na gebruik meteen weg
  • Hoest tegen uw arm -niet in uw handen- als u geen zakdoek heeft.
  • Griep is een virusinfectie, antibiotica hebben in dit geval geen nut.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content