Epilepsie nog vaak misbegrepen

Men schat het aantal epilepsiepatiënten in België op zo’n 70.000. Toch bestaan er nog heel wat diepgewortelde misvattingen over deze ziekte die ertoe leiden dat veel patiënten op onbegrip en vooroordelen stuiten.

Wat is epîlepsie?

Epilepsie is een aandoening die zich voordoet onder de vorm van Aanvallen, te wijten aan een tijdelijke stoornis in de hersenen, waarbij teveel elektrische activiteit vrijkomt. Deze stoornis kan op een bepaalde plaats in de hersenen voorkomen of overal tegelijkertijd (partieel blijven of gegeneraliseerd zijn).
Tijdens de aanval kunnen de hersenen niet meer correct functioneren, zij geven onjuiste opdrachten aan ons lichaam. Een diagnose “epilepsie” wordt pas gesteld wanneer de persoon meerdere niet geprovoceerde epilepsieaanvallen heeft gehad.
Het soort aanval dat iemand krijgt, wordt bepaald door de plaats in de hersenen die het eerst getroffen is, van de regio waar de stoornis zich verspreidt en van de snelheid waarmee zij zich uitbreidt. De aanvallen kunnen ook meteen gegeneraliseerd zijn, wanneer de stoornis vanaf het begin of bijna onmiddellijk grote delen van zowel het rechter als het linkerdeel van de hersenen treft.

Wat zijn de oorzaken?

Er zijn veel mogelijke oorzaken van epilepsie:

• Bij kinderen kunnen vooral hoofdletsels, herseninfecties, erfelijke aandoeningen of problemen tijdens de geboorte een oorzaak zijn voor het ontwikkelen van epilepsie.
• Bij oudere mensen zijn de belangrijkste oorzaken een herseninfarct of -bloeding, problemen met de bloedvaten, de ziekte van Alzheimer, kanker of hoofdletsel.
• Andere oorzaken kunnen zijn: overdreven alcohol en/of drugsgebruik.

En toch... bij de meeste mensen met epilepsie (6 op 10) wordt de oorzaak van hun epilepsie niet gevonden.

Bij wie komt de ziekte voor?

Het is een aandoening die op elke leeftijd kan optreden, ongeacht het geslacht, ras, sociale klasse of nationaliteit.

Hoe wordt epilepsie behandeld?

Meestal wordt epilepsie behandeld met geneesmiddelen. Voor de meeste patiënten is dit een doeltreffende manier om hun epilepsie te behandelen.

Helaas kunnen de epilepsieaanvallen bij ongeveer 30% van de patiënten niet goed onder controle worden gebracht met anti-epileptica. De neuroloog kan dan een andere behandeling overwegen om de aanvallen onder controle te krijgen zoals stimulatie van de nervus vagus door inplanting van een pacemaker of eenheelkudnige ingreep.

Kan men de ziekte voorkomen?

Neen. Men kan wel trachten om het aantal aanvallen te beperken door:

• De epilepsiegeneesmiddelen op het juiste moment in te nemen – één van de meest voorkomende oorzaken van ongecontroleerde epilepsie is het niet correct innemen van de geneesmiddelen.
• Voldoende te slapen. Slaaptekort verhoogt het risico van epilepsieaanvallen.
• Werkbelasting en stress te beperken.
• Stimulerende middelen zoals koffie, alcohol, drugs en lawaai te mijden.

Wat te doen bij een aanval?

• Probeer te verhinderen dat de persoon zich kwetst : verwijder harde of gevaarlijke voorwerpen, hou nieuwsgierigen op afstand en laat de aanval natuurlijk verlopen
• Bescherm het hoofd met iets zachts (jas, kussen...) of met je handen of voorarmen
• Maak knellende kleding los, en kijk na of de luchtwegen vrij zijn
• Verwijder bril en gebit
• Wanneer mogelijk draai de persoon op de zij in een veiligheidspositie (op de zij naar de grond gekeerd) om de ademhaling te vergemakkelijken
• Stel de persoon gerust na het bijkomen. Sommige mensen zijn nog enkele minuten verward, andere hebben meer tijd nodig voor een volledig herstel van het bewustzijn. Zij kunnen nood hebben aan rust of slaap. Sommige mensen hebben hoofdpijn na een aanval.
• Blijf bij de betrokkene, observeer wat er gebeurt en neem de tijd op.

Wat vooral niet doen?

• De persoon niet verplaatsen, tenzij bij gevaar (b.v. op de weg, op de trap, bij het water of bij het vuur...)
• Bewegingen niet tegenhouden
• De persoon niet proberen op te tillen
• Nooit iets in de mond steken om tongbeet te vermijden
• Nooit de persoon te drinken geven voordat zij/hij helemaal bij bewustzijn is
• Betrokkene niet lastig vallen tijdens de rustperiode.

Opmerking: Vaak is het niet nodig een arts of ziekenwagen te bellen wanneer men weet dat de persoon epilepsie heeft en dat de aanval verloopt zoals gewoonlijk bij die bepaalde persoon.

Vlaamse Liga tegen Epilepsie