De sexuele gezondheid van de Vlaming: een overwegend positief verhaal

Wetenschappers van de UGent, KU Leuven en het UZGent stelden zopas de resultaten voor van een studie over seksuele gezondheid in Vlaanderen. En wat blijkt? Al vinden mannen seks iets belangrijker dan vrouwen, beide geslachten zijn even tevreden over hun seksleven.

Het onderzoek is de eerste wetenschappelijk studie die bij een representatieve groep van de Vlaamse bevolking (1832 Vlamingen met een leeftijd tussen 14 en 80 jaar) op een uitgebreide manier betrouwbare gegevens heeft verzameld over een brede waaier aan seksgerelateerde thema’s zoals kinderwens, ervaringen bij ‘de eerste keer’, seksuele praktijken, vreemdgaan, masturbatie, orgasme, seksuele disfuncties (zoals erectiestoornissen, pijn bij het vrijen), ervaringen met seksueel geweld... We zetten de voornaamste bevindingen op een rijtje.

Positief

• De meeste ondervraagden zijn van oordeel dat hun gezinsklimaat eerder open is met betrekking tot seks en relaties. Jongeren praten meer over seks en relaties in hun gezin dan dat ze daar behoefte aan hebben.
• Vlamingen zijn gemiddeld tevreden over hun seksleven. Soa’s komen relatief weinig voor en ook tienerzwangerschappen zijn heel erg zeldzaam.
• Vlamingen hebben gemiddeld 1 keer per week seks.
• De meeste respondenten hebben hun ‘eerste keer’ seks als positief ervaren.

Mannen versus vrouwen

• Mannen vinden seks iets belangrijker dan vrouwen maar mannen en vrouwen zijn even tevreden over hun seksleven.
• Mannen hebben gemiddeld 9 partners doorheen hun leven, vrouwen gemiddeld 5. Toch is het meest voorkomende antwoord op de vraag ‘hoeveel sekspartners heb je doorheen je leven gehad?’ zowel bij mannen als vrouwen ‘één’.
• Mannen masturberen vaker (een tot meerdere keren per week) dan vrouwen (een tot meerdere keren per maand).
• Van de mannen heeft 90% altijd een orgasme tijdens seks in vergelijking met 50% van de vrouwen. Van de vrouwen heeft 15% en van de mannen 3% nooit een orgasme tijdens seks.

Een kink in de kabel

• Vrouwen rapporteren meer seksuele disfuncties (zoals erectiestoornissen, pijn bij het vrijen) dan mannen: 8% van de mannen, 20% van de vrouwen.
• Mannen hebben vooral last van ’te veel zin in seks’, ’te snel klaarkomen’, of ‘het niet kunnen krijgen/aanhouden van een erectie’.
• Vrouwen hebben vooral last van ‘geen orgasme kunnen krijgen’, ’te weinig zin in seks’, ‘niet vochtig worden of het onvoldoende vochtig blijven van de vagina’.
• Weinig mensen zoeken hulp voor seksuele problemen: 1/10 mannen en 1/5 vrouwen.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

• Vrouwen rapporteren dit soort gedrag vaker dan mannen. Vóór de leeftijd van 18 jaar is dat respectievelijk 22% en 11%; na de leeftijd van 18 jaar betreft het 14% van de vrouwen en 2% van de mannen
• Meestal gaat het om één dader die bovendien gekend is door het slachtoffer.
• Ervaringen met Seksueel grensoverschrijdend gedrag vóór de leeftijd van 18 jaar gaan samen met een minder goede fysieke en mentale gezondheid, maar niet met een minder goede seksualiteitsbeleving.

De seksuele start

• De leeftijd waarop men de eerste keer geslachtsgemeenschap had, is gedaald. Bij 65-plussers was dat op 21-jarige leeftijd. Bij de jongvolwassenen (18-29 jaar) is dat gemiddeld op 17 jaar.
• Gemiddeld genomen duurt het traject van de eerste tongzoen tot aan de eerste keer geslachtsgemeenschap echter even lang bij alle leeftijdsgroepen.

Zwangerschappen

• Eén op vier van de zwangerschappen is ongepland. Zeven op tien van deze ongeplande zwangerschappen is ook ongewenst. Nagenoeg alle vrouwen en mannen die beslissen het kind te houden, zien het kind uiteindelijk als gewenst
• Eén op tien van de zwangerschappen eindigt in een miskraam
• Eén op twintig zwangerschappen eindigt in een abortus

Over de studie

De Sexpert-studie is gebaseerd op een representatieve steekproef van 1832 Vlamingen met een leeftijd tussen 14 en 80 jaar. De steekproef bestaat uit evenveel jongeren (14-25 jaar), volwassenen (26-49) en deelnemers ouder dan 49 jaar, zodat over elk van deze groepen betrouwbare uitspraken kunnen gedaan worden.
Op toevallige basis werden adressen geselecteerd die de onderzoekers via het Rijksregister verkregen. De respondenten werden thuis bezocht door een interviewer die een uitgebreide vragenlijst afnam (duurtijd: 1 tot maximum 3u).
Om zoveel als mogelijk sociaal wenselijke antwoorden te vermijden, vulden de respondenten alle gevoelige gegevens zelf in op een laptop zonder tussenkomst van de interviewer.
Tijdens de Sexpert-studie werden, behalve een klassieke vragenlijst, ook speekselstalen verzameld. Op basis van die speekselstalen zullen de onderzoekers op termijn ook nagaan in welke mate hormoonwaarden (testosteron, cortisol en androsteendione) en hormoongevoeligheid samenhangen met seksuele gezondheid.