Chronisch zieken zijn onvoldoende gevaccineerd tegen seizoensgriep

Slechts 20% van de chronisch zieken jonger dan 64 jaar wordt vandaag gevaccineerd tegen seizoensgriep. De meest efficiënte manier om het aantal ziekenhuisopnames door deze soort griep te verminderen is meer vaccineren in deze bevolkingsgroep.

Seizoensgriep komt meestal elke winter voor en verschilt van de zogenaamde grieppandemieën, zoals de H1N1-griep, die meer sporadisch zijn. Mensen van 75 jaar en ouder worden in ons land wél goed gevaccineerd (meer dan 70 %). Dit moet zo blijven of indien mogelijk zelfs nog verhoogd worden, maar bij jongere chronisch zieken is er nog heel wat werk aan de winkel, zo stelde het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) vast.

Bevolkingsgroepen met voorrang

Het aantal griepvaccins is beperkt. Daarom krijgen mensen met een hoger risico op complicaties en overlijden prioriteit bij griepvaccinatie: 65-plussers, personen in instellingen en chronisch zieken. Andere groepen voor wie vaccinatie wordt aanbevolen en terugbetaald zijn zorgverleners, zwangere vrouwen, mensen tussen 50 en 65 jaar oud en pluimvee-en varkenskwekers en hun familieleden. De interministeriële conferentie over gezondheid vroeg het KCE deze voorrangsregeling te bekijken, om zo het gebruik van de beschikbare vaccins nog te optimaliseren.

De onderzoekers werkten een aantal hypothesen uit. De bevolkingsgroep die voorrang zou moeten krijgen verschilt in functie van wat de beleidsmakers willen bereiken.

Verminderen van het globaal aantal griepgevallen: vooral vaccineren van volwassenen jonger dan 65
Als 20% meer gezonde volwassenen tussen 50 en 65 jaar zouden worden gevaccineerd, zou dit ongeveer 4.000 ambulante griepgevallen helpen voorkomen. Hiervoor zouden wel meer dan 300.000 vaccins nodig zijn. Slechts 11 ziekenhuisopnames en geen enkel overlijden zou worden vermeden. Deze raming is bovendien onzeker, door de onvolledige patiëntengegevens en de virussen die kunnen wijzigen.

Verminderen van aantal ziekenhuisopnames: vooral vaccineren van chronisch zieken
Het aantal vaccinaties van chronisch zieken ligt momenteel laag: slechts 20% van de groep jonger dan 65 jaar werd in 2008 tegen griep gevaccineerd. Nochtans zijn zij, de jongvolwassenen inbegrepen, degenen die het meeste risico lopen op een ziekenhuisopname voor griep of een longontsteking, en een vaccinatie is de meest efficiënte oplossing om dit te voorkomen. Een stijging van het aantal vaccinaties met 20% zou meer dan 200 opnames en 1 tot 15 sterfgevallen helpen vermijden.

Hoog vaccinatiepeil bij 75-plussers behouden of zelfs nog opdrijven
Ook voor de mensen van 75 jaar en ouder helpt het vaccin om ziekenhuisopname te voorkomen, maar van hen wordt reeds meer dan 70 % gevaccineerd, wat al een goed resultaat is. Het KCE beveelt aan om het vaccinatieniveau van deze groep minstens op dit peil te houden, of zelfs nog te verhogen.

Toch is het onduidelijk of het meer vaccineren van ouderen ook het aantal overlijdens zou verminderen. De meeste sterfgevallen door seizoensgriep komen voor bij ouderen van 75 en ouder. Het immuunsysteem van deze mensen reageert minder goed op de vaccinatie, en het effect dat vaccinatie juist op hen heeft kon nog niet nauwkeurig worden gemeten. Op basis van de bestaande patiëntengegevens is het ook niet altijd geweten of een sterfgeval te wijten is aan griep of een andere oorzaak heeft. Zodra dit beter kan worden ingeschat moet het KCE misschien zijn conclusies herzien.

Voor meer informatie over griep en vaccinatie: www.influenza.be