Belangrijke stap richting behandeling tegen verkoudheidsvirus RSV

Onderzoek van VIB, UGent, de Geisel School of Medicine in Dartmouth en andere onderzoeksinstellingen leidt mogelijk tot een nieuw antiviraal middel tegen het verkoudheidsvirus RSV. Dit virus is de hoofdoorzaak van infecties van de lagere luchtwegen bij kinderen.

De nieuwe aanpak stoelt op virusneutraliserende antilichamen (Nanobodies® genoemd) die een vitaal eiwit in het virus aanvallen. De studie verduidelijkt hoe deze Nanobodies® het virus bestrijden en toont hoe de wetenschappers erin geslaagd zijn om muizen tegen RSV-infecties te beschermen.

Naar schatting worden elk jaar 35 miljoen kinderen jonger dan 5 jaar ziek door een RSV-infectie. Bij zowel jonge kinderen als bejaarden kan de infectie ontaarden in een ernstige ziekte. In 2% van de RSV gevallen is een ziekenhuisopname noodzakelijk. Ondanks intensief onderzoek naar deze veelvoorkomende ziekteverwekker steunen de huidige behandelingen voor deze patiënten bijna uitsluitend op ondersteunende zorg. Daarom ontwikkelden prof. Xavier Saelens (VIB-UGent) en zijn team Nanobodies® die het zogenaamde fusie-eiwit van RSV viseren. Dit eiwit is essentieel voor het virus om de longcellen binnen te dringen. De onderzoekers toonden in zowel in vitro labotesten, als bij proefdieren aan dat deze Nanobodies® het virus konden neutraliseren.

Nanobodies® produceren

Het team van prof. Saelens slaagde, in nauwe samenwerking met twee Amerikaanse teams, in de selectie, productie en zuivering van bijzonder potente Nanobodies® die zich specifiek richten op de actieve maar onstabiele vorm van het virale fusie-eiwit.

Prof. Xavier Saelens (VIB-UGent): “We zijn erin geslaagd om moleculen te ontwikkelen die erg doeltreffend werken tegen RSV. En dat niet alleen bij infectie van celkweken, maar ook bij proefdieren. Onze Nanobodies® behoren tot de meest effectieve moleculen ooit in de strijd tegen RSV.”

Prof. Jason McLellan (Geisel School of Medicine): “Door hun minuscule formaat kunnen Nanobodies® zich hechten aan een uitsparing op het oppervlak van het fusie-eiwit van het virus. Op die manier voorkomen ze dat het virus de longcellen kan binnendringen.”

Een nieuwe behandeling tegen RSV

Tot op vandaag bestaat geen antivirale behandeling voor patiënten die in het ziekenhuis werden opgenomen met een RSV infectie. De vraag naar een medicijn dat de infectie kan bestrijden, is dan ook erg groot.

Dr. Iebe Rossey (VIB-UGent): “Nanobodies® zijn erg aantrekkelijk als behandeling: ze zijn stabiel, oplosbaar, en kunnen snel en direct in de longen toegediend worden via de luchtwegen. De behandeling kan ziekenhuisopnames voor RSV voorkomen of inkorten, wat de impact op de patiënt vermindert en de behandelingskost verlaagt.”

Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Communications.