1. NA 60 KAN JE MINDER GOED TEGEN ALCOHOL? Waar
Vanaf een bepaalde leeftijd wordt je lichaam gevoeliger voor alcohol. Dat komt omdat je metabolisme door het verouderingsproces wijzigingen ondergaat: de hoeveelheid vocht in je lichaam daalt, je vetmassa neemt toe. Bovendien werken lever en nieren minder goed en neemt je lichamelijke weerstand af. En dus breekt je lichaam de psychoactieve stof in alcohol (ethanol) minder snel af. Laat iemand van 60 jaar en iemand van 40 jaar exact dezelfde hoeveelheid alcohol drinken, en je zal zien dat het alcoholgehalte in het bloed van de 60-jarige hoger ligt. Met de jaren word je niet alleen sneller dronken, je verdraagt de alcohol ook almaar minder goed: je hebt vaker hoofdpijn, bent misselijk en kampt sneller met coördinatieproblemen.
2. ALS JE HET BIJ TWEE/DRIE GLAZEN HOUDT IS ALLES OK? Niet waar
De algemene aanbevelingen over alcoholconsumptie luiden: maximum drie glazen per dag voor mannen en twee glazen per dag voor vrouwen. "Dit zijn richtwaarden. Sommigen mensen raken toch verslaafd aan alcohol, ook al overschrijden ze deze hoeveelheid niet. Anderen kunnen veel meer alcohol drinken zonder er ooit lichamelijk afhankelijk van te worden. We zijn niet allemaal even vatbaar voor een verslaving", nuanceert psychologe Carol Dequick. Voor 60-65-jarigen liggen die richtwaarden trouwens lager: mannen doen er goed aan niet meer dan twee glazen per dag te drinken en vrouwen houden het best bij één glas. Je last ook liefst twee alcoholvrije dagen per week in om te vermijden dat je lichaam gewend geraakt aan alcohol. "We weten vandaag dat zelfs matig drinken bepaalde vormen van kanker in de hand werkt. De gezondheidsclaim dat een glaasje rode wijn goed voor je is, gaat niet langer op", waarschuwt Carol Dequick.
3. ALCOHOL EN MEDICATIE ZIJN GEEN BESTE MAATJES?Waar
Hoe ouder we worden, hoe meer medicatie we doorgaans slikken om diverse kwaaltjes te behandelen. Welnu, alcohol maakt bepaalde geneesmiddelen minder doeltreffend: sommige medicatie zal er sterker door werken dan beoogd, terwijl andere geneesmiddelen net minder efficiënt zullen worden. Alcohol kan ook de bijwerkingen van de medicatie versterken. Kijk vooral uit met alcohol wanneer je slaapen kalmeermiddelen (verminderde waakzaamheid), pijnstillers met paracetamol (gevaar voor leverschade) of ontstekingsremmers zoals aspirine (maagpijn) neemt.
4. OP PENSIOEN GAAN KAN EEN ALCOHOLVERSLAVING IN DE HAND WERKEN? Waar
"Een verslaving ontstaat wanneer je levenssituatie, je persoonlijkheid, je omgeving en een beschikbaar product samenkomen. Het is geweten dat op pensioen gaan in dat schema een risicofactor kan vormen", licht Carol Dequick toe. Wie enorm begaan was met zijn werk en daarnaast weinig of geen interesses had, kan zich leeg en verloren voelen eenmaal hij met pensioen is... ook al heeft die persoon reikhalzend naar dat pensioen uitgekeken. Alcohol kan dan het antwoord zijn op die verveling, een substituut voor een ooit goedgevuld leven. "Wie niets meer omhanden heeft, kan te kampen krijgen met depressieve gevoelens, met een gebrek aan zingeving in het leven", aldus nog de psychologe.
5. EN ALCOHOLPROBLEEM KAN JE NIET LANG WEGSTOPPEN? Niet waar
En al helemaal niet als je met pensioen bent. Overmatig drinken heeft vaak een weerslag op je werk (je bent vaker afwezig, je komt te laat, je reageert onaangepast) waardoor je collega's iets gaan vermoeden. Maar wie met pensioen is, heeft niet langer die sociale verplichtingen. Niemand die je verwijt dat je om 8.00 uur nog in je bed ligt of 's middags een glaasje drinkt... Overigens blijft drankmisbruik bij gepensioneerden vaker onopgemerkt omdat de lichamelijke gevolgen ervan (geheugenverlies, concentratiestoornissen, valpartijen, e.d.) worden toegeschreven aan andere, leeftijdsgebonden aandoeningen.
6. OP JE 65STE KAN JE NIET MEER VERSLAAFD RAKEN AAN DRANK? Niet waar
Sommige mensen drinken jarenlang problematisch veel alcohol. Naarmate ze ouder worden, moeten ze almaar meer drinken om hetzelfde effect te bereiken. De gevolgen voor hun gezondheid worden dus groter en de impact op hun dagelijkse leven beter voelbaar. Maar anderen worden pas op latere leeftijd probleemdrinkers, doorgaans omdat er iets veranderd is in hun leven: een ontslag, een scheiding, het overlijden van hun partner, vereenzaming, geldzorgen, gezondheidsproblemen... Allemaal gebeurtenissen waar zestigplussers niet van gespaard blijven.
7. ALCOHOL IS VAAK DE OORZAAK VAN VALPARTIJEN? Waar
Met de leeftijd neemt het risico op valpartijen toe. Maar ook alcohol is vaak een oorzaak van vallen. Wie op hogere leeftijd alcohol drinkt loopt dus dubbel zoveel gevaar op een lelijke val, vaak met breuken en dus een verminderde zelfredzaamheid tot gevolg. Uiteraard is niet elke valpartij te wijten aan alcohol, maar de kwestie verdient zeker aandacht. Ook herhaalde black-outs worden dikwijls op het conto van ouderdom of beginnende dementie geschreven, terwijl buitensporig drinken net dezelfde symptomen kan geven!
8. ALCOHOL IS PRIMA OM PIJN TE BESTRIJDEN? Waar en niet waar
De chronische pijn waarmee sommige aandoeningen gepaard gaan, doet het risico op alcoholverslaving bij 50-plussers stijgen. Net als een pijnstiller verdooft alcohol het zenuwstelsel, waardoor de pijn tijdelijk draaglijker wordt. Maar op termijn verergert alcohol de situatie. Wanneer de alcohol uitgewerkt is, voelt de pijn des te heviger aan. Daardoor kom je al snel in de verleiding om nog maar een glaasje te drinken en beland je algauw in een vicieuze cirkel. Bovendien is alcohol niet goed voor je lichamelijke conditie, waardoor het moeilijker wordt om dag na dag met de pijn om te gaan.
9. ALCOHOL VERZACHT DE OUDER-DOMSPROBLEMENNiet waar
Alcohol mag dan een instant ontspannend effect hebben, op lange termijn versterkt hij negatieve gevoelens zoals angst en neerslachtigheid. Nochtans willen veel drinkers dit oorzakelijke verband niet zien: ze denken dat ze drinken omdat ze zich slecht voelen, maar eigenlijk voelen ze zich slecht omdat ze drinken! Hoe vaker je drinkt en hoe groter de hoeveelheden, hoe intenser die negatieve gevoelens. Drinken om je beter te voelen, zelfs als is het maar voor even, is dus geen goed idee. Alcohol gebruiken als slaapmiddel is dat evenmin: zelfs een kleine hoeveelheid alcohol tast je slaapkwaliteit aan. Voel je je down of heb je last van slapeloosheid, raadpleeg dan je arts en probeer iets te doen aan je manier van leven.
10. HOE HOU JE JE ALCOHOL -CONSUMPTIE ONDER CONTROLE?
- Drink nooit alcohol wanneer je honger of dorst hebt. Anders gezegd: verwar zin hebben in alcohol niet met basisbehoeften als je voeden en je dorst lessen!
- Feestje? Wissel een glas alcohol telkens af met een alcoholvrij drankje.
- Bepaal vooraf hoeveel glazen je per dag maximum wil drinken en overschrijd dat aantal niet.
- Maak voor jezelf uit in welke context je wel en niet mag drinken: bijvoorbeeld nooit 's middags, nooit in je eentje, nooit buiten de maaltijden, enz.
- Drink geen verschillende alcoholhoudende dranken door elkaar.
- Probeer enkel alcohol te drinken wanneer je iets te vieren hebt, wanneer je relaxed en opgewekt bent.
- Moe? Stress? Kopzorgen? Zoek een andere manier om te ontspannen dan alcohol drinken: maak een wandeling, luister naar muziek, bel een vriend...
- Een etentje op restaurant? Bestel samen met de wijn meteen ook water. Op die manier drink je minder wijn en bestrijd je meteen ook het uitdrogingseffect dat alcohol veroorzaakt.
- Vind je zelf dat je minder of niet zou moeten drinken? Heb je al tevergeefs geprobeerd om te minderen of te stoppen? Wend je dan tot een hulpcentrum zoals www.alcoholhulp.be. Via de gratis zelftest kan je nagaan hoe het met je alcoholconsumptie gesteld is.