© Frank Bahnmüller

Fietspositionering: wij deden de test

Steeds meer coachingcentra voor profsporters en amateurs bieden dynamische fietspositionering of bikefitting aan. Koen Roskams (51, art director bij Plus Magazine) ging met zijn mountainbike langs bij Joris Verreydt van de Bakala Academy in Leuven.

Stap 1. De fiets opmeten. Terwijl Koen zich omkleedt in de kleedkamer, zet Joris de fiets op de rollen en neemt hij alle mogelijke afmetingen.

Stap 2. Het kennismakingsgesprek. Joris peilt naar de ambities en klachten van Koen. Koen rijdt het hele jaar door gemiddeld één tot drie ritten per week, van 40 tot 140 km, voornamelijk op bospaden. De fietsafstelling werd bij de aankoop, acht jaar geleden, gedaan door de fabrikant op basis van de lichaamsafmetingen die Koen had doorgegeven via het internet. Al bij al heeft hij weinig klachten, maar na elke rit heeft hij toch last van de polsen en tintelingen in de voeten. Hij heeft ook wat last van zadelpijn aan de zitknobbels.

Stap 3. Screening van het lichaam. Joris controleert de stand van de benen, enkels, voeten en de soepelheid van de gewrichten. “Voor een 50-plusser heeft Koen heel soepele heupen”, luidt het verdict. “Mannen van zijn leeftijd zijn meestal stijver in de heupen waardoor ze hun benen naar buiten gaan draaien. Iemand die wat stijver is, kiest best voor pedalen met een kortere crank-lengte van 172,5 mm of zelfs 170 mm, maar bij Koen is dit dus geen probleem.

De tintelingen in de voeten zijn wellicht het gevolg van een doorgebogen voetboog ter hoogte van de tenen. Dit kan worden verholpen door de voetplaatjes op de schoenen wat naar achter te zetten zodat de druk elders valt, maar in dit geval is een steunzooltje ook aanbevolen.” Joris merkt tijdens de screening op dat Koen weinig controle heeft over zijn bilspieren. “Dat is belangrijk voor de stabiliteit op de fiets. Het zou kunnen dat hij daardoor moeite heeft om zijn evenwicht te bewaren en rugklachten en kniepijn krijgt.”

Stap 4. Metingen tijdens het fietsen. Er worden sensoren geplaatst op de voeten, enkels, knieën en heupen van Koen. Over het zadel wordt een hoesje met sensoren geplaatst. Koen moet nu een paar minuten fietsen, terwijl Joris de schematisch voorgestelde bewegingen bekijkt. Het valt hem op dat de rechterknie wat naar buiten trekt als het been omhoog gaat. “Dat is op zich geen probleem. Het is wel belangrijk om recht naar beneden te duwen, anders riskeer je knieblessures”, zegt Joris. Hij schuift de voetplaatjes op Koens rechterschoen enkele millimeters naar buiten op.

Andere opmerking is dat het zadel van Koen vrij laag staat, zelfs voor een mountainbiker, en ook een beetje naar achter gekanteld. “Op een mountainbike zit je sowieso compacter omdat je dan wendbaarder bent. Te laag zitten kan echter tot knieblessures leiden. Dit is misschien ook de oorzaak van de pijn aan de zitknobbels.” De zadelmeting toont inderdaad dat er verhoogde druk is ter hoogte van de zitknobbels. Positief is dan weer dan Koen, ondanks de zwakkere bilspieren, zeer stabiel op zijn zadel zit.

De pijn in de polsen komt mogelijk door het rechte stuur. Daardoor staan de polsen niet in een natuurlijke stand: ze maken een knik naar binnen. De oplossing is een licht gebogen stuur kopen. De meeste nieuwe mountainbikes zijn hier al mee uitgerust.

Stap 5. Aanpassing van de fiets en de voetplaatjes. Joris zet het zadel iets hoger en recht. Koen mag weer enkele minuten fietsen. De druk op de zitknobbels is niet verminderd. Daarom kantelt Joris het zadel nog iets naar voren en vraagt hij Koen om iets meer vooraan op het zadel te gaan zitten. Met de voorwaartse kanteling heeft Koen geen probleem, maar het vooraan zitten op het zadel voelt niet comfortabel aan. Uit de nieuwe zadeldrukmeting blijkt dat de druk op het zadel niet vermindert. Joris raadt Koen aan om een zachter zadel uit te proberen.

Stap 6. Opmeten van de nieuwe afstelling. Koen krijgt thuis een digitaal rapport toegestuurd met daarin de ideale afstelling van zijn fiets en enkele nuttige aanbevelingen.

Een maand later. Koen heeft een zachter zadel aangekocht en merkt een duidelijk verschil. De pijn aan zijn zitknobbels is volledig verdwenen.

Hoeveel kost een bikefitting? Afhankelijk van de formule kost een bikefitting tussen € 275 en € 350. Het neemt ongeveer drie uur in beslag. Bij sommige formules is een jaar lang opvolging inbegrepen.

Lees ook: Een fiets op maat van je lijf.

Partner Content