Twee jaar waarborg! Ja, maar...

Op alle consumptiegoederen die u koopt, hebt u 2 jaar wettelijke garantie. Daarbovenop kan de verkoper u nog een extra commerciële garantie geven. Dit lijkt zo klaar als een klontje. En toch roept de garantie nog veel vragen (en wrevel) op!

Sinds 1 januari 2005 is een nieuwe koopwet van kracht die een zeer duidelijke garantietermijn voorziet bij de verkoop van bepaalde goederen. Zo is er een algemene garantietermijn geldig van 2 jaar, zij het dat het vooral de eerste 6 maanden daarvan zullen zijn die het zwaarst doorwegen. De wet schrijft voor dat de verkoper gehouden is tot de tweejarige garantie als het product niet “in overeenstemming is met” de overeenkomst. Het goed moet dus in overeenstemming zijn met de omschrijving die de verkoper geeft en met het gewenste gebruik. Het moet de prestaties en kwaliteiten bieden die de consument redelijkerwijze mag verwachten, rekening houdend met de aard van het goed en de door de verkoper gedane mededelingen. De verkoper is dus gebonden door de reclame die hij maakt!

De wet geldt alleen voor de zogenaamde lichamelijke roerende goederen zoals auto’s, meubels, elektrische apparaten maar ook onder andere schoenen, voedingswaren en zelfs huisdieren. Het betreft met andere woorden de verkoop van alle consumptiegoederen die de consument vandaag de dag koopt van een beroepsverkoper.

LET OP! De nieuwe regeling geldt alleen voor verkoop aan particulieren. Als u bijvoorbeeld een gsm koopt in het kader van uw zelfstandige activiteit (u koopt dan op factuur met btw-nummer), dan kunt u niet genieten van die consumentengarantie.

Zo zijn er nog tal van weetjes over de wettelijke garantie. U komt ze te weten aan de hand van de lezersvragen die we hieronder indelen per thema.

De duur van de garantie

Twee jaar

De duur van twee jaar is een termijn die door de wet dwingend is opgelegd. Dit betekent dat de verkoper er niet van kan afwijken. Hij kan dus de duur van de wettelijke garantie niet beperken.

LET OP! Omdat het een wettelijk recht betreft, hebt u er steeds recht op, zelfs al wordt die garantie helemaal niet in de algemene voorwaarden van de verkoper vermeld.

Wanneer begint ze te lopen? De wettelijke garantie begint te lopen vanaf de levering. U kunt dus de garantie inroepen binnen de twee jaar, te rekenen vanaf de levering van het goed. Dat is de dag waarop u met uw aankoop de winkel verlaat, of de dag dat het goed bij u wordt geleverd.

Tip Bewaar uw aankoopbewijzen en leveringsbons zorgvuldig.

Eerste 6 maanden: geen bewijs te leveren!

Tijdens de eerste periode van 6 maanden wordt ervan uitgegaan dat de klant-consument het steeds bij het rechte eind heeft wanneer hij beweert dat er iets mis is met het gekochte goed. Met andere woorden: de klant hoeft dat niet te bewijzen!

Tijdens de eerste zes maanden na de aankoop moet u als koper enkel aantonen dat er een gebrek aan overeenstemming is en niet dat het gebrek al bij de levering bestond, want dat wordt automatisch vermoed.

De garantie speelt dus het sterkst de eerste zes maanden. Daar houdt u het best rekening mee. Alleen als de verkoper kan aantonen dat u het product verkeerd gebruikt hebt of dat het gaat om normale slijtage, kan hij onder de garantie uitkomen.

Vanaf de 7de tot de 24ste maand: bewijzen!

Na de periode van de eerste zes maanden kan de verkoper dwars gaan liggen en vragen dat ú als klant bewijst dat u het product niet verkeerd gebruikt hebt. U zult dan het gebrek moeten bewijzen én aantonen dat dit gebrek reeds van bij het begin bestond. Begin daar maar eens aan...

De consument heeft in geen geval verhaal tegen de verkoper als het normale slijtage betreft, of slecht onderhoud van het product, of als hij het product bijvoorbeeld heeft laten vallen.

WEETJE De verkoper mag u in principe geen kosten aanrekenen om het defect te onderzoeken en/of het product op te sturen naar de fabrikant.

Herstelling, vervanging of geld terug

Een particuliere klant heeft voor zijn aankopen steeds het recht om twee jaar lang zgn. gebreken aan te kaarten én om in het voorkomende geval ofwel de vervanging te eisen van wat hij heeft gekocht, ofwel de herstelling. Het recht op vervanging is dus effectief in de wet ingeschreven. In principe hebt u dus de keuze: ofwel vraagt u om het defecte product gratis te herstellen ofwel om het te vervangen. Maar dit kan uiteraard enkel binnen redelijke grenzen. U kunt bijvoorbeeld geen nieuwe auto eisen omdat na drie maanden het rubbertje aan één van de portieren wat loszit. Dat spreekt voor zich...

Prijsvermindering of ontbinding

De consument heeft recht op een prijsvermindering of de ontbinding van de koop op voorwaarde dat de herstelling of vervanging onredelijk of onmogelijk is, of niet binnen een redelijke termijn uitgevoerd kan worden. Het is wel aanvaardbaar dat er een proportionele vermindering van het bedrag gebeurt waarbij rekening wordt gehouden met het feit dat het product reeds door de consument werd gebruikt.

In het geval van terugbetaling, kan het bedrag dus minder zijn dan de aankoopprijs. Daarnaast zou de consument soms nog een schadevergoeding kunnen krijgen. De ontbinding van de koop kan niet worden gevraagd bij een klein gebrek.

Uw geld terugeisen? Uw defecte product weer inleveren en uw geld terugeisen, kan dus uitzonderlijk ook. U zult dan wel stevige argumenten moeten hebben en ook dan zal veel afhangen van de goede wil van de verkoper. Hij weet immers ook dat u allicht niet naar de rechtbank zult stappen om euro 25 terug te eisen voor uw kapotte broodrooster die maar niet hersteld raakt...

De commerciële garantie

De wet spreekt van twee soorten garanties: een verplichte wettelijke garantie van 2 jaar en een commerciële garantie. Als consument hebt u automatisch recht op de wettelijke garantie, zonder dat u hierover moet onderhandelen. De verkoper mag de duur van deze garantie niet beperken. Daarbovenop mag de verkoper of fabrikant wel nog een bijkomende garantie bieden. Dan moet deze commerciële garantie de (extra) duur, het geografische toepassingsgebied en de naam en het adres van de garant vermelden. Ook moet vermeld staan dat er ook een wettelijke garantie is. Maar ook zonder die vermelding hebt u recht op de wettelijke 2 jaar!

Aankopen in het buitenland

Wanneer u iets in het buitenland hebt gekocht, dan is het voor de wettelijke garantie belangrijk of dit binnen of buiten de Europese Unie is gebeurd.

– Binnen de Europese Unie. Er zijn tal van Europese wetten aangenomen om de consument te beschermen om het even waar hij zich in de Europese Unie bevindt. Wat in België geldt, geldt dus in de hele Unie. Want ook de Europese richtlijn betreffende de verkoop en de garanties van consumptiegoederen werd omgezet in de wetgeving van de verschillende lidstaten. In principe is deze richtlijn dus van toepassing in elk land van de Unie.

Dit betekent concreet dat u bij een aankoop in een EU-land in elk geval recht hebt op 2 jaar garantie, en als u de herstelling of de vervanging van u product niet binnen een redelijke termijn kunt krijgen, kunt u terugbetaling eisen of ten minste een reductie van de prijs. De eerste 6 maanden na de dag van de aankoop hoeft u geen bewijs te leveren. Het is dus niet zo dat een verkoper in Duitsland bijvoorbeeld een kortere termijn mag hanteren. De enige garantie waarvan hij de termijn kan bepalen is de eventuele commerciële garantie die hij u biedt bovenop de wettelijke.

GOED OM TE WETEN: voor uw internetaankopen gelden dezelfde rechten als voor uw aankopen in een winkel. Een internetverkoper wordt door de wetgever verplicht, gegevens op zijn website te plaatsen waardoor u hem kunt contacteren bij problemen. Deze gegevens moeten bevatten: de naam van de firma, zijn registratienummer, zijn geografisch adres (een postbus volstaat dus niet), zijn elektronisch adres en zijn telefoonnummer. Doet hij dat niet, dan kunt u een klacht indienen bij het Europees Centrum voor de Consument (zie verder).

– Buiten de Europese Unie. Kocht u een consumptiegoed buiten de Europese Unie (bijvoorbeeld in Zwitserland of de Verenigde Staten), dan zijn het de garantieregels van het land in kwestie die van toepassing zijn. Hebt u een probleem met een dergelijk product, dan wordt het allicht een ingewikkelde zaak om uw garantierecht hard te maken. Vaak is deze garantie ook alleen van toepassing in het land van aankoop.

Tweedehandsproducten

De wettelijke garantietermijn van 2 jaar kan contractueel beperkt worden tot een minimum van 1 jaar voor tweedehandse goederen. Net als een nieuw product moet ook een tweedehandsgoed “in overeenstemming zijn”, zo zegt de wet. Daarvoor moet het product aan vier criteria voldoen:

1. het product beantwoordt aan de beschrijving van de verkoper

2. het is geschikt voor elk specifiek gebruik dat de consument aan de verkoper meedeelde en dat de verkoper aanvaard heeft

3. het is geschikt voor het gebruik waartoe goederen van vergelijkbare soort gewoonlijk dienen

4. het biedt de kwaliteit en prestaties die de consument redelijkerwijs mag verwachten.

Accessoires

De wettelijke (tweejaars)garantie geldt eveneens voor alle onderdelen! In telecomwinkels vertellen verkopers soms dat batterijladers voor gsm’s slechts 6 maanden garantie genieten. Dit is onjuist en met een dergelijke uitspraak schenden ze de wet! Batterijen zijn consumptiegoederen waarvan de levensduur tot negen jaar kan bedragen. Bij de verkoop ervan vallen batterijen dus, als accessoires, onder de tweejaarsgarantie. Indien u een batterij aankoopt, mag u er als consument van uitgaan dat ze – als u ze gebruikt binnen de twee jaar – zal werken.

WEETJE De wet vermeldt niets over een eventueel minimumbedrag bij de aankoop. Dat betekent dus dat ook gadgets van pakweg 1 euro in principe onder de tweejarige garantietermijn vallen, indien aan de criteria is voldaan.

U wenst een klacht in te dienen?

Uiteraard heeft de wet ook voorzien in de mogelijkheid om een klacht in te dienen wanneer de toepassing van de garantiereglementering niet volgens de regels verloopt.

– Bij geschillen over een aankoop in België kunt u terecht bij: De FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie – Algemene directie Controle en Bemiddeling -Front Office NG III 3de verdieping – Koning Albert II-laan 16 – 1000 Brussel. Telefonisch: tel. 02 277 54 85, via e-mail: eco.inspec.fo@economie.fgov.be.
Meer info: www.statbel.fgov.be

– Bij grensoverschrijdende geschillen binnen Europa kunt u zich wenden tot: Het Europees Consumentencentrum (ECC) – Hollandstraat 13 – 1060 Brussel- fax: 02 542 32 43, e-mail: info@eccbelgie.be