© Getty Images/Goodshoot RF

Samenwonen of trouwen?

Vorig jaar zijn er in België ongeveer evenveel koppels wettelijk gaan samenwonen als dat er trouwers waren. Toch zijn er nog niet te verwaarlozen verschillen tussen feitelijk samenwonen, wettelijk samenwonen en trouwen.

Verliefd, verloofd, getrouwd... kunnen we stilaan vervangen door : verliefd, (wettelijk) samenwonend. Zo’n 40.000 koppels trouwden in 2011, ongeveer evenveel gingen naar het gemeentehuis en tekenden een verklaring van samenwoning bij de burgerlijke stand. Zijn er dan geen verschillen meer? Toch wel!

U kiest voor samenwonen

Als u er als koppel voor kiest om niet te trouwen, maar samen te wonen, kunt u kiezen voor 2 vormen:

  • feitelijke samenwoning: u bent gedomicilieerd op hetzelfde adres, maar daar blijft het verder bij. Voor de belastingen wordt u als twee alleenstaanden beschouwd, u hebt geen recht op een overlevingspensioen en u erft niet van elkaar! Wilt u elkaar toch iets nalaten, dan zult u een testament moeten maken.
  • wettelijke samenwoning (niet te verwarren met het samenlevingscontract): u gaat met uw partner naar de burgerlijke stand en u tekent een verklaring van wettelijke samenwoning. Zo krijgt u bepaalde rechten en plichten. En ook een wettelijke bescherming: als wettelijke samenwoner hebt u een beperkt erfrecht: u erft het vruchtgebruik op de gezinswoning en de huisraad.
    Tot op heden krijgt u echter, net zoals de feitelijke samenwoners, geen overlevingspensioen als uw partner overlijdt. Daar zou verandering in komen.

Voor de belastingen worden wettelijke samenwoners op dezelfde manier behandeld als gehuwden. Ook wettelijke samenwonenden kunnen gebruik maken van het huwelijksquotiënt. Hierdoor wordt een deel van het inkomen van de ene echtgenoot doorgeschoven naar de andere echtgenoot, waardoor dit stuk in een lagere belastingschijf terecht komt.

U kiest voor een huwelijk

Als u ervoor kiest om te trouwen, dan hebt u een grotere bescherming op het vlak van het erfrecht: u bent dan reservataire erfgenaam (u hebt dan sowieso minimaal recht op de helft van de nalatenschap in vruchtgebruik). Als uw erfdeel niet beperkt wordt tot de reserve, erft u de volledige nalatenschap in vruchtgebruik. U kunt trouwen onder verschillende stelsels. Maakt u geen huwelijksovereenkomst, dan bent u gehuwd onder het wettelijke stelsel. Maakt u wel een huwelijksovereenkomst, dan kunt u mekaar méér goederen toekennen. U kunt zelfs in de overeenkomst alles aan mekaar nalaten en op die manier de reserve van uw kinderen uitstellen. Dat kan enkel in een huwelijksovereenkomst, niet bij testament. Deze mogelijkheid is dus enkel weggelegd voor gehuwden.

Als uw echtgeno(o)t(e) overlijdt hebt u recht op een overlevingspensioen, dat u beperkt kunt cumuleren met uw eigen pensioen.

Fiscaal wordt u uiteraard niet als alleenstaande behandeld. Heeft één van de echtgenoten geen of een heel beperkt inkomen, dan kunt u , net als wettelijk samenwonenden, opteren voor het huwelijksquotiënt.

In het oktobernummer van Plus Magazine vindt u een uitgebreid dossier over deze 3 vormen van samenwonen.


Partner Content