Geen koppelverkoop voor financiële diensten

Het Europees Hof van Justitie bevestigt dat België verder koppelverkoop mag verbieden voor financiële diensten.

Koppelverkoop is het aanbieden van een product of dienst, samen met een ander product of dienst, in het kader van één enkel contract. Zo kennen we de praktijken om drie producten aan te bieden voor de prijs van twee, of een telecomoperator die een televisietoestel voor 1 euro aanbiedt bij de aankoop van een abonnement, enz.

Verbod

Tot mei 2010 was zo’n koppelverkoop eenvoudigweg verboden in België, op enkele uitzonderingen na (zoals de verkoop van een brilmontuur + glazen). Verwijzend naar een Europese richtlijn die een volledige harmonisering beoogt van de gemeenschapsregels over oneerlijke handelspraktijken, had het Europese Hof van Justitie de lidstaten nog eens gewezen op het feit dat hun wetgeving niet strikter mocht zijn dan de Europese wetgeving. België heeft dan ook, begin 2010, het principe van de koppelverkoop moeten toestaan en kon het niet meer weigeren.

In afwijking op dit principe heeft ons land altijd een verbod op koppelverkoop behouden voor financiële diensten. Er is geen koppelverkoop mogelijk als één van de elementen bestaat uit ene financiële dienst. Ook hier zijn weer uitzonderingen mogelijk:

• financiële diensten die een geheel vormen
• financiële diensten en kleine door de handelsgebruiken aanvaarde goederen en diensten
• financiële diensten en titels tot deelneming aan wettig toegestane loterijen;
• financiële diensten en voorwerpen waarop onuitwisbare en duidelijk zichtbare reclameopschriften zijn aangebracht, die als dusdanig niet in de handel voorkomen, op voorwaarde dat de prijs waartegen de onderneming ze heeft gekocht, niet meer bedraagt dan ? 10, excl. btw, of 5 % van de verkoopprijs, excl. btw, van de financiële dienst waarmee ze worden aangeboden. Het percentage van 5 % is van toepassing wanneer het bedrag dat hiermee overeenstemt hoger is dan 10 euro;
• financiële diensten en chromo’s, vignetten en andere beelden met geringe handelswaarde;
• financiële diensten en titels bestaande uit documenten die, na de aanschaf van een bepaald aantal diensten, recht geven op een gratis aanbod of een prijsvermindering bij de aanschaf van een gelijkaardige dienst, voor zover dat voordeel door dezelfde onderneming verstrekt wordt en niet meer bedraagt dan een derde van de prijs van de vroeger aangeschafte diensten.

Auto + verzekering?

Eind 2010 kwam autoconstructeur Citroën tegenover de Beroepsfederatie van de verzekeringsmakelaars te staan. Het geschil draaide erom dat Citroën aan kopers van een wagen een gratis omniumverzekering voor zes maanden aanbood en dit volgens de federatie om een verboden koppelverkoop ging. Het Hof van beroep van Brussel bevestigde dat het om eengezamenlijk aanbod ging, maar vroeg aan het Hof van Justitie verduidelijking of het EU-recht wel toeliet om een gezamenlijk aanbod van financiële producten en diensten te verbieden als niet alle bestanddelen van het aanbod een financieel product of dienst zijn.

Oplossing

Op 18 juli 2013 heeft het Europees Hof ten voordele van de Belgische wetgeving geoordeeld. Er mag nog steeds een verbod zijn op de koppelverkoop van financiële diensten, en dit evenzeer als slechts één ven de gekoppelde producten een financiële dienst is. Deze beperking van het vrij verkeer van goederen en diensten is bedoeld om de consument te beschermen. Het Hof van beroep van Brussel kan nu verder oordelen.