Motorrijden maakt écht gelukkig

Plannen om een motor te kopen? Doen! Volgens de psychologen kunnen we hiermee een spannende nieuwe stap in ons leven zetten! Maar lees eerst dit artikel: feiten, trends, gevoelens, getuigenissen... én tips..

Eerst de feiten: in 2008 werden in België 101 293 motorfietsen ingeschreven (een derde nieuw, twee derde tweedehands). Dat is 30% meer dan in het jaar 2000. De motor blijft dus – crisis of niet – in de lift zitten.

Het cliché wil dat het vooral 45-plussers zijn die deze dure tuigen kopen, maar klopt dat ook? Bij Febiac, de overkoepelende organisatie van de auto- en motorenhandel, en ook bij Honda, de marktleider in België, willen of kunnen ze dat echter niet bevestigen. Wij doen niet aan leeftijdsanalyses, horen we. Febiac wijst wel op een trend: zwaardere motortypes (vanaf 500 cc) worden nu vooral door 45-plussers gekocht, terwijl jongvolwassenen duidelijk voor lichtere types (tot 125 cc) kiezen omdat ze hiervoor geen apart motorrijbewijs nodig hebben.

Bij Harley-Davidson hebben ze wél een leeftijdsprofiel: de leeftijd van een Harleyrijder bedraagt gemiddeld 47 tot 48 jaar. Bij de Motorcycle Action Group (MAG), een belangenvereniging van motorrijders, schat men dan weer dat zeker één derde van alle leden van Belgische motorclubs uit 45-plussers bestaat. En dat zijn lang niet meer alleen mannen. Meer en meer vrouwen worden de jongste jaren enthousiaste motorfanaten. De meeste merken spelen daarop in door nu vrij zware modellen aan te bieden met een lagere zitting.

“Als twintiger nemen mannen hun vriendin achterop mee op hun motor, als vijftiger rijdt hun vrouw naast hen op haar eigen machine”, vat Erwin Steegmans van MAG de heersende trend samen.

Nog volgens MAG zouden één vijfde van alle Belgische motorrijders herbeginners zijn. Erwin Steegmans: “Daarmee bedoelen we mannen die in hun jeugd een motor hadden, maar op een auto zijn overgeschakeld toen ze een gezin stichtten. Zodra hun kinderen op eigen vleugels vliegen, keren ze dan terug naar hun vroegere liefde.”

Het leeftijdscliché lijkt dus te kloppen en dat is begrijpelijk ook. Een goede motorfiets is niet goedkoop . Dertigers en beginnende veertigers hebben daar zelden een budget voor. Bovendien past een motor op dat moment niet in hun levensfase. Ze hebben dan vooral een grote auto nodig om hun kinderen te vervoeren.

Ook het cliché dat mannen een motor kopen om hun midlifecrisis te bezweren, berust voor een groot deel op realiteit. “Iedereen staat rond zijn vijftigste stil bij de vraag: heb ik alles uit het leven gehaald?”, zegt klinisch psycholoog Carlo Van den Berge. “We gaan dan zoeken naar nieuwe uitdagingen – liefst iets dat het ouder worden uitstelt en de jeugdigheid die we aan het verliezen zijn, compenseert. Met een zekere nostalgie knopen we weer aan bij de leeftijd 18-25 jaar. De aankoop van een motor is een boodschap aan onszelf en aan de buitenwereld: Kijk, ik kan het nog en ik moet het nu doen.”

“We worden weer rebel”

Dat het vooral (maar niet meer alleen!) een mannenzaak is, mag niet verwonderen. “De snelheid van een motor en de fysieke inspanningen van het motorrijden helpen ons de vermindering van onze viriliteit te compenseren. Daarom zie ik de aankoop van een motor als een opbouwende stap. We krijgen een nieuw levensdoel en als remedie tegen een midlifecrisis is dat veel beter dan het slikken van antidepressiva of het urenlang uitgezakt kijken naar de televisie.”

Met een motor herwinnen we tegelijk een vergeten gevoel van vrijheid-blijheid. “Als vijftiger vallen gezinslast en grote loopbaanambities grotendeels van onze schouders. We trekken ons ook veel minder aan wat de buitenwereld zegt”, verklaart onze psycholoog nog. “Een auto staat voor onvrijheid (denk maar aan de files!) en gebondenheid (werk, gezin), een motor voor vrijheid en avontuur. Het Easy Riderimago straalt op ons af, we worden weer een beetje rebel. Of we nu manager, leraar of bouwvakker zijn: op een motor vallen rang en stand weg en stappen we uit ons normale keurslijf. Koning Albert II is een motorrijder en hem kunnen we toch moeilijk een nozem noemen.”

Het geheim: dopamine

In een onderzoek dat hij deed voor Harley-Davidson, heeft de Amerikaanse psycholoog Aric Sigman naar een verklaring gezocht voor het fenomeen. Blijkt dat we bij het motorrijden een reeks sterke gewaarwordingen tegelijk beleven: geluid, snelheid, wind, buitenlucht, kracht... Die sensaties samen doen in onze hersenen de neurotransmitter dopamine vrijkomen. Deze stof stimuleert de pleziercentra in onze middenhersenen en het voorste deel van onze hersenen. “Dezelfde gebieden die oplichten bij andere welgekende hoogtepunten zoals fantastische seks, winnen in een casino of bungeejumpen”, schreef Sigman.

Motorrijden kan ons dus gelukkig maken. Op één voorwaarde: dat we onze levenspartner bij de aankoop betrekken. “Als een motor moet dienen om thuis weg te vluchten, dan maken we alles behalve een positieve keuze”, waarschuwt Carlo Van den Berge. “De aankoop van een motor moet – ook financieel – door het thuisfront gedragen worden. Als man moet je erover spreken met je levenspartner. Als vrouw mag je niet meteen schrik krijgen. Misschien kunnen jullie weer dingen samen gaan doen? Gezamenlijke trips en opgaan in dat gevoel van solidariteit. Dat kan voor even veel geluk zorgen als de dopamine!”