Dokter, ik heb alles begrepen

Vier Belgen op de tien begrijpen niet goed, of helemaal niet, wat hun arts hen uitlegt, blijkt uit een enquête van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Dat men vooral niet concludeert dat 40% van de Belgen wat ’traag van begrip’ is, ik zou me geviseerd voelen!

Heel recent nog raadpleegde ik een specialist bij wie ik nog nooit eerder op consultatie kwam. Nadat hij me had onderzocht, stortte hij een vracht wetenschappelijke termen over me uit, die hij kracht bijzette met gespecialiseerd jargon, doorspekt met afkortingen. Waar wil hij naartoe, vroeg ik me af? Ik, die tijdens mijn loopbaan ik weet niet meer hoeveel artsen heb geïnterviewd, begreep geen jota van wat hij zei. Ik raakte behoorlijk geërgerd en onderbrak hem platweg: ‘Wat wilt u nu eigenlijk zeggen?’ Uit zijn veld geslagen, de tijd dat hij de knoop van zijn luxueuze das wat losser trok, vatte hij duidelijk en in klare taal mijn probleem en de behandeling samen. Het maakte hem op slag bijna sympathiek.

Toch verliet ik zijn praktijk met een wrang gevoel. Hier kom ik nooit meer terug. Ik voelde me allesbehalve gerespecteerd. En als ik nu eens ernstig ziek was geweest, hoe zou hij me dat dan hebben verteld, deze arts met gebrek aan empathie? Als patiënt heb je het recht te begrijpen wat er mis met je gaat. Het recht ook om vragen te stellen. En het recht om te eisen dat er tijd voor je wordt vrijgemaakt, dat spreekt voor zich. Want – en dat is pas erg – het onderzoek toont ook aan dat bij mensen die de meeste moeite hebben om de uitleg van de arts te snappen, de consultatie gemiddeld minder lang duurt. Eén raadpleging op de tien zou minder dan tien minuten duren (de tijd om je jas en andere kleren uit te trekken inbegrepen, neem ik aan, dus nog minder lang in de winter!).

Kortom, als je op zo’n kwast valt – en die heb je in elk beroep – zet dan een meteen een punt achter de relatie. Een arts kan ook moe zijn en zich niet meteen bewust zijn van het feit dat de begrippen en woorden die hij gebruikt voor zijn patiënt Chinees zijn. Aarzel daarom nooit om meer uitleg te vragen. Er zijn geen domme vragen.

Want een goede consultatie, daar zorgt niet alleen de arts voor. Als patiënt is het je taak je bezoek aan de dokter voor te bereiden. Een lijstje mee te brengen van de medicatie die je neemt, bijvoorbeeld. Je symptomen op een rijtje te zetten (en niet bij die arme arts aan te komen met een kant-en-klare diagnose die je van het internet hebt geplukt). Na te denken over de vragen die je wilt stellen, zonder schroom of valse schaamte. En, idealiter, alles te noteren: je eigen vragen, om er geen te vergeten, en de antwoorden van de arts. Want elk woord heeft zin en dus moet je je dat exact kunnen herinneren. Denk je dat je te nerveus zal zijn om alles te begrijpen, breng dan een extra paar oren mee. Neen, artsen hebben niets tegen patiënten die hun eigen gezondheid ter harte nemen. Fantastische en diepmenselijke artsen zijn er in overvloed en die verdienen een pluim!