© iStock

Wereldtuberculosedag: tuberculose biedt weerstand

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Ook al neemt de incidentie af, toch maakt tuberculose jaarlijks nog een kleine 1000 slachtoffers in ons land. Bijkomend probleem is dat de infectieziekte steeds resistenter wordt tegen antibiotica.

Ondanks de stabilisatie of zelfs lichte daling van het aantal nieuwe gevallen in België, slaagt men er niet in tuberculose volledig uit te roeien. In 2014 werden er in ons land 959 nieuwe gevallen gediagnosticeerd.

De bacterie die tuberculose veroorzaakt, werd door Robert Koch op het einde van de 19e eeuw ontdekt en draagt sindsdien zijn naam: de Koch-bacil. Tuberculose tastte toen één derde van de actieve bevolking in Europa aan. De ziekte is dus van oorsprong geen tropische ziekte maar een Europese aandoening die in die tijd rond de 20.000 mensen per jaar doodde in België. Wereldwijd veroorzaakt de ziekte ook nu nog meer doden dan andere infectieziekten zoals HIV/AIDS of malaria.

Tuberculose treft vooral grootsteden zoals Brussel, Luik en Antwerpen. De levensomstandigheden werken er immers de overdracht van de ziekte in de hand: de concentratie van risicopersonen, de hoge bevolkingsdichtheid, de soms ongezonde woningen, de hogere armoedegraad enz.

Beter voorkomen dan genezen

Er is een vaccin op de markt, het BCG-vaccin, dat bij kinderen algemeen genomen efficiënt is, omdat het de ziekte bij hen kan voorkomen.

Bij volwassenen met een latente tuberculose-infectie (dragers van de infectie, die de ziekte niet ontwikkelen) is de doeltreffendheid van het vaccin beperkt. “Diverse factoren zoals stress, veroudering, ongezonde voeding, overmatig alcoholgebruik en hiv kunnen het immuunsysteem verzwakken. Onder invloed van deze factoren kan een latente tuberculose-infectie na verloop van tijd actief worden. In dat geval blijkt het BCG-vaccin inefficiënt”, legt Kris Huygen, hoofd van de dienst Immunologie op het WIV-ISP uit.

Hoe kan je besmet worden?

Tuberculose wordt gewoonlijk overgebracht via de lucht. Als iemand met besmettelijke longtuberculose hoest, niest, lacht, of zelfs praat komen er microscopisch kleine speekseldruppeltjes vrij in de lucht, die bacteriên bevatten. Door het inademen hiervan kunnen andere personen geïnfecteerd worden. Echter slechts 10% van de mensen die besmetraken met de bacterie, wordt ook daadwerkelijk ziek.

Snelle diagnose is belangrijk

Het WIV-ISP huisvest het nationaal referentiecentrum voor de diagnose van tuberculose bij de mens. Het is van essentieel belang dat de diagnose snel wordt gesteld, omdat de behandeling dan in een vroeg stadium van de ziekte kan starten en de verspreiding van de infectie dankzij aangepaste maatregelen kan worden ingeperkt.

Elk jaar analyseert het WIV-ISP meer dan 2600 stalen. “Als nationaal referentiecentrum streven we ernaar zo snel mogelijk een betrouwbare diagnose te stellen en te bepalen voor welke antibiotica de stam gevoelig is. Het doel bestaat erin de behandeling zo goed mogelijk op de patiënt af te stemmen en zo de kans op genezing te vergroten”, zegt Vanessa Mathys, verantwoordelijke van het referentiecentrum.

Behandeling van tuberculose

Tuberculose kan volledig worden genezen door een behandeling met antibiotica. Die behandeling moet gedurende minstens 6 maanden worden ingenomen.

Het probleem is dat de bacteriên die de ziekte veroorzaken steeds resistenter worden tegen antibiotica. “We stellen sinds kort epidemieën van multiresistente of zelfs ultraresistente tuberculose vast. Ultraresistentie betekent resistentie tegen alle bestaande geneesmiddelen, inclusief tweedelijnsantibiotica onder injecteerbare vorm”, licht Vanessa Mathys toe.

Daarom is het zo belangrijk dat de voorgeschreven behandeling stipt worden ingenomen en de behandeling volledig tot het eind wordt uitgenomen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content