Wandelen is gezond, maar niet overal (en zeker niet als je een hart-of longziekte hebt)

De positieve effecten van een wandeling verschillen naargelang de plaats waar je stapt. Wie vaak de benen strekt langs drukke wegen ziet immers zijn gezondheidsvoordelen als sneeuw voor de zon smelten door de blootstelling aan luchtvervuiling. Onderzoekers deden een interessante test met 60- plussers in de straten van Londen.

Aan deze studie namen zowel gezonde vrijwilligers als mensen met een hartziekte en mensen met de chronische longaandoening COPD deel. Zij kregen de opdracht om dagelijks twee uur te stappen, hetzij langs het westelijk deel van de immer drukke Oxford Street in hartje Londen waar uitsluitend bussen en taxi’s rijden op diesel, hetzij in een stuk van Hyde Park, dat volledig autovrij is. Voor en na elke wandeling werd de luchtverontreiniging geregistreerd ( de hoeveelheid fijn stof, stikstofdioxide ea.) . Daarnaast werd de longfunctie van de deelnemers gemeten en vonden er harttesten plaats. De resultaten waren verbluffend, zo melden de onderzoekers in het wetenschappelijke vakblad The Lancet.

Positief voor de longcapacteit

Bij de gezonde wandelaars die het parktraject aflegden, toonden de testen aan dat hun longcapaciteit er door de beweging op vooruit ging. Ook op de elasticiteit van de vaatwanden – een van de voorspellende factoren voor hart- en vaatziekten – was er een gunstig effect dankzij het stappen. Wanneer diezelfde deelnemers echter even lang door de vervuilde lucht van Oxford street struinden, toonde zich een heel ander beeld. Hier was er slechts een minimale verbetering merkbaar van de longcapaciteit en een substantiële achteruitgang van de bloedvatwanden, ten gevolge van die blootstelling aan minuscule fijn stofdeeltjes en dieseluitlaatgassen.

Deze gezondheidseffecten tekenden zich nog veel duidelijker af bij de deelnemers met de chronische longaandoening COPD. Bij het wandelen door de drukke straat deed de luchtpollutie bij hen alle mogelijke voordelen van beweging teniet. Hun symptomen zoals hoesten, slijmen, piepen, en zuurstoftekort verergerden beduidend na de wandeling door Oxford Street in vergelijking met een even lang traject door Hyde Park.

Fijn stof

De oorzaak daarvan was volledig te wijten aan de verhoogde blootstelling aan roet en fijn stofdeeltjes, stelden de onderzoekers. Ook bij mensen met een hartaandoening ging de conditie van de bloedvatwanden erop achteruit, met uitzondering van de groep die medicatie nam (oa. statines, ACE inhibitoren). De onderzoekers vermoeden dat de medicatie mogelijk een beschermend effect heeft op de impact van luchtverontreiniging, al moet dit nog verder bevestigd worden door lange termijn studies.

Voor de onderzoekers geeft de studie aan dat korte termijn blootstelling aan luchtverontreiniging een negatieve impact heeft op de gezondheid van hart en longen. Dat negatieve effect is het sterkst merkbaar bij mensen met chronische aandoeningen, bij wie de voordelen van beweging zelfs verdwijnen wanneer het gebeurt in vervuilde lucht. Wandelen op groene plekken, in bossen en parken dus. Dat is trouwens ook positief voor je natuurlijke immuniteit.