Opnieuw een sanatorium voor tbc-patiënten in ons land

Tuberculose is opnieuw in opmars in ons land. Daarom wordt in het Brusselse Sint-Pieterziekenhuis opnieuw een sanatorium geopend, naar het voorbeeld van de hersteloorden die bestonden tot in de jaren tachtig.

“In de jaren tachtig en negentig gingen we ervan uit dat tuberculose uitgeroeid zou zijn tegen de eeuwwisseling”, vertelt Wouter Arrazola de Oñate, medisch directeur van de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding (VRGT) in De Standaard. “Dat bleek niet zo te zijn. Het was dus fout om alle sanatoria te sluiten”.

Meer gevallen

Sinds een aantal jaren zijn er opnieuw meer gevallen van tuberculose in ons land. In 2011 waren dat er 1.112 (tegenover 1.006 in 2008), een stijging met 10% in 3 jaar tijd. Vooral in Brussel neemt het probleem toe. De ziekte komt vooral voor in minder gegoede milieu’s. Na de acute fase tijdens dewelke de patiënten in afzondering worden behandeld, breken zij vaak hun verdere behandeling vervroegd af. Precies die tweede fase van het herstel gebeurde vroeger in sanatoria, omdat de patiënten niet meer in isolatie moeten blijven, maar ook beter nog niet terug de straat op worden gestuurd. De kans dat ze hervallen en opnieuw anderen besmetten is immers te groot.

Protocolakkoord

Om het groeiende tbc-probleem aan te pakken, heeft de federale overheid een protocolakkoord gesloten met de verschillende gemeenschappen in ons land. Daarin wordt onder meer voorzien in de heropening van een sanatorium. Dat sanatorium komt er in het Brusselse Sint-Pieterziekenhuis als een aparte afdeling van het ziekenhuis met 10 kamers, gemeenschappelijke leef- en ontspanningsruimten en lokalen voor zorgverlening. Daar zullen patiënten met een multiresistente vorm van tuberculose voor langere tijd kunnen verblijven in een huiselijke sfeer, maar met gespecialiseerde omkadering. De behandeling van de multiresistente vorm van de tuberculosebacterie kan tot twee jaar duren. De patiënten dwingen om gedurende heel deze periode in het sanatorium te verblijven kan evenwel niet.

Hoe ontstaat tbc?

Tuberculose is een besmettelijke ziekte, veroorzaakt door de tubercelbacterie of de basil van Koch (wetenschappelijke naam Mycobacterium tuberculosis). De meest voorkomende vorm van deze ziekte is longtuberculose. Soms worden ook de nieren, beenderen, hersenen, klieren of andere organen aangetast.

Tuberculose wordt praktisch uitsluitend overgebracht via de lucht. Een persoon met besmettelijke (open) longtuberculose brengt bij het hoesten, spreken of niezen tuberkelbacteriën in de lucht. Personen in de nabije omgeving van de zieke kunnen de bacteriën inademen. Als de ingeademde bacteriën de longen binnendringen, veroorzaken ze daar een kleine ontsteking, die meestal spontaan geneest. Bij sommige personen kan de ontsteking zich verder uitbreiden. Dat gebeurt vooral bij jonge kinderen en mensen met een verminderde afweer. De bacteriën kunnen ook via het bloed of de lymfeklieren in andere organen (nieren, beenderen, hersenen, klieren...) terechtkomen.

De meest voorkomende klachten bij actieve tuberculose zijn een aanslepende hoest, vaak met fluimen, verminderde eetlust, gewichtsverlies, pijn aan de borstkas, (hoge) koorts, nachtzweten en vermoeidheid. De klachten hoeven niet allemaal tegelijk op te treden en het is zelfs mogelijk dat iemand geen van deze klachten heeft en toch tuberculose doormaakt.

Wie de bacterie heeft ingeademd maar niet ziek wordt, is niet besmettelijk voor anderen. De tubercelbacteriën blijven echter in het lichaam aanwezig en wanneer (jaren) later door ziekte of ouderdom de weerstand vermindert, kan de ziekte alsnog doorbreken.

De behandeling van tbc

Tuberculose kan volledig genezen worden. De behandeling bestaat meestal uit drie of vier geneesmiddelen (antibiotica). Die medicatie moet gedurende minstens zes maanden ingenomen worden omdat de tubercelbacteriën moeilijk te vernietigen zijn. Wanneer de behandeling niet correct (juiste medicatie, correcte hoeveelheid, op correcte tijdstip, voldoende lang) wordt gevolgd bestaat enerzijds de kans dat de patiënt hervalt, en anderzijds dat de bacterie resistentie ontwikkeld tegen de gebruikte antibiotica en deze bijgevolg hun werkzaamheid verliezen.

Steeds contactonderzoek bij tbc

Wanneer iemand besmet is met tbc moet steeds bij de mensen uit de onmiddellijke omgeving worden nagegaan of ze besmet zijn met de ziekte. Dat gebeurt door een tuberculinehuidtest en/of het maken van een longfoto.