Nachtelijke kuitkrampen: pijnlijk maar ongevaarlijk

Wie schoot nog nooit midden in de nacht wakker door een plotse, pijnlijke kramp in de kuit? U hoeft zich niet ongerust te maken, want het is bijna altijd goedaardig. Maar hoe ontstaat zo’n kramp? En hoe kunt u het best reageren?

Het is alsof de spier ineens een bolletje vormt. En dat doet zoveel pijn dat we bruusk ontwaken. “Een kramp is een onvrijwillige en ongecontroleerde samentrekking van een spier of een spiergroep”, zegt de Brusselse sportarts dr. Hervé Auquier.

Dergelijke krampen treffen zowel mannen als vrouwen, en op elke leeftijd. “Ze kunnen heel pijnlijk zijn en heel af en toe, wanneer een kramp zeer hevig is, kunt u een spierscheurtje oplopen, maar in de meeste gevallen blijven ze ongevaarlijk.”

Wat kunnen we doen we als het ons overkomt? Meestal volstaat het de tenen naar de knie te trekken en het been gestrekt te houden tot de kramp verdwijnt, wat enkele seconden kan duren. “Ofwel ga je op de tippen van je tenen staan”, raadt dr. Auquier aan.

Verschillende oorzaken

Diverse factoren kunnen aan de basis liggen van deze nachtelijke kramp. De meest voorkomende zijn:

Een intense fysieke inspanning: de kramp verschijnt soms na een inspanning tijdens de dag. “Zeker wanneer het een ongewone inspanning betreft, zoals een intense sportactiviteit. De spier is dan vermoeid, ze heeft te hard moeten werken en niet voldoende kunnen recupereren. Bovendien kan door het zweten uitdroging optreden of een ionisch onevenwicht.”

Gebruik van medicatie: “Diuretica (tegen hypertensie en hartdecompensatie) en neuroleptica (gebruikt in de behandeling van depressies) kunnen soms verantwoordelijk zijn voor nachtelijke krampen. Diuretica brengen namelijk ionische stoornissen met zich mee die kunnen leiden tot een tekort aan kalium, calcium en magnesium.”

Valse krampen

De inname van statines (tegen hypercholesterolemie, een stofwisselingsstoornis waarbij een hoog gehalte cholesterol in het bloed wordt vastgesteld) ligt soms aan de basis van spierpijnen die geen krampen zijn, maar die makkelijk als krampen worden beschouwd.

Water en kalium

Er zijn heel simpele manieren om het opduiken van kuitkrampen te verminderen.

Vooreerst is een goede hydratatie nodig. “Het is altijd aangeraden u goed te hydrateren voor een sportieve of andere belastende activiteit. 200 ml water drinken, een kwartier voor de aanvang van de fysieke inspanning, is perfect. Gedurende de inspanning is het niet nodig opnieuw te drinken, tenzij het erg warm is of de activiteit langer duurt dan een uur. Maar nadien is het zeer aan te raden veel te drinken. Niet alleen het water is nodig voor de rehydratatie, ook de aanvoer van mineralen is van groot belang. Zeker als we overvloedig gezweet hebben.”

Omdat het belangrijk is veel te drinken, kiest u het best een mineraal water dat rijk is aan mineralen. Het gehalte is te lezen op het etiket. Neem dus één keer voldoende tijd om het kalium- en magnesiumgehalte van de verschillende waters die u graag drinkt, met elkaar te vergelijken (symbolen: K en Mg) en u weet voor altijd welke keuze u het best maakt, en waarom.

Ook wat uw voeding in het algemeen betreft, kiest u bij voorkeur producten met een hoog gehalte aan kalium. “Bananen uiteraard, maar er zijn ook andere groenten en fruitsoorten die veel kalium bevatten”, zegt dr. Auquier. “Bovenaan de lijst hebben we gedroogde abrikozen, rozijnen, noten, peterselie, spinazie, avocado...”

Of het nodig is supplementen te gebruiken – bijvoorbeeld het vaak bejubelde magnesium? “Veel mensen hebben de neiging hun toevlucht te nemen tot magnesium wanneer ze veel last van krampen hebben. Maar dit wordt betwist. Dat is enkel zinvol wanneer een bloedonderzoek een tekort aan magnesium heeft aangetoond.”

Rekken volgens de regels van de kunst

Echte sportievelingen besteden altijd enkele minuten aan refkoefeningen, want dit is nuttig voor het herstel van de spieren na een inspanning. Deze kleine oefeningen helpen verkramping en stijfheid van de spieren te voorkomen. Meestal treden deze ongemakken zo’n 24 tot 48 uur na de inspanning op, zeker wanneer het een eenmalige sportactiviteit betreft. “Het beste is deze rekoefeningen niet meteen te doen na het verlaten van het sportveld of het afstappen van de fiets, maar een uur of twee uur later. Na de douche en wanneer u opnieuw wat rustig bent bijvoorbeeld. Waarom? De spier heeft eerst de nood aan verzadiging van glucose en zuurstof, via de bloedbaan. En rekoefeningen gaan net de bloedtoevoer afremmen. Beter is het dus, even te wachten. Bovendien bent u dan wellicht terug thuis en daar kunt u de oefeningen in alle rust uitvoeren.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content