© Getty Images/iStockphoto

Hielpijn? Reageer meteen!

Fasciitis plantaris is een ontsteking die zich uit in aanhoudende pijn onder de hiel. Afwachten is zinloos, de aandoening verdwijnt niet vanzelf. En voor wie tijdig reageert, zijn er efficiënte behandelingen.

U wordt ’s morgens wakker, zet uw voet uit bed en... daar is ze: een felle pijn zodra uw hiel de grond raakt. Na enkele stappen ebt die een beetje weg. Maar durft u in de loop van de dag een heel eind te stappen of lange tijd recht te staan, dan slaat ze opnieuw toe. “Het is niet echt duidelijk wat die ontsteking veroorzaakt,” aldus de Brusselse sportarts dr. Hervé Auquier. “Het plantaire peesvlies (fascia plantaris) is een driehoekige en 3 mm dikke bindweefselplaat die van de hiel onder de voet doorloopt en ter hoogte van de aanzet van de tenen waaiervormig verankerd zit. Het is de taak van dit peesvlies de voet bij het stappen voort te stuwen en zijn achterkant te stabiliseren ten opzichte van de voorkant.”

Wie krijgt er last van?

Plantaire fasciitis treedt doorgaans op vanaf 40 jaar en treft dubbel zoveel vrouwen als mannen. “Vaak denken de patiënten dat het wel weer zal overgaan en wachten ze weken alvorens naar de dokter te gaan. Maar hoe eerder de behandeling start, hoe sneller de genezing verloopt. In het beste geval mag je rekenen op 3 maanden, maar soms kan het 8 tot 12 maanden duren.”

Door de pijn wordt de patiënt minder mobiel: stappen, gaan werken, boodschappen doen. Het wordt allemaal lastig...

Er is geen verband met sportbeoefening en ook of je platvoeten of net erg hoge voetholtes hebt, maakt niets uit. “Er zijn wel factoren die de aandoening in de hand werken. Zwaarlijvigheid, spierstijfheid in het been, mechanische aandoeningen van het enkelgewricht en van de voet, te veel speling op de gewrichten,...”

De diagnose stellen, is makkelijk. “In driekwart van de gevallen volstaat een eenvoudig onderzoek, eventueel gevolgd door een echografie om de ontsteking in beeld te brengen. Meestal treedt de aandoening op aan één enkele voet, maar soms worden beide voeten getroffen.”

Traditionele behandeling

Ontstekingsremmers halen niets uit. “Daar waar het peesvlies in de hiel verankerd zit, hebben zich namelijk zeer kleine kalkophopingen gevormd en die moeten weg”, aldus nog dr. Auquier. Om die te doen verdwijnen, kan de fysiotherapeut ze bewerken:

  • door een diepgaande massage ter hoogte van de achillespees en het peesvlies
  • door de haaktechniek: de therapeut wrijft krachtig over de kalkophopingen (door de huid heen) met een metalen haak of met een haakvormig geplooide vinger. Bedoeling is de kalkophopingen te verbrijzelen en het genezingsproces op gang te brengen. Er zijn een tiental sessies nodig. “Het is pijnlijk, maar een agressieve aanpak is nodig om genezing te bekomen.”
  • door stretchoefeningen om de algehele stijfheid aan te pakken.

Recente technieken

Leveren deze behandelingen niet het verhoopte resultaat op, dan kan de arts of de fysiotherapeut zijn toevlucht nemen tot de shockwavetherapie. “Het principe valt enigszins te vergelijken met een drilboor: een stalen kogel beweegt heel snel heen en weer in een kleine buis en wordt voortgestuwd door perslucht. Men richt de buis op de te behandelen zone. Bedoeling is de druk binnen in de weefsels fors te verhogen. Zo worden de minuscule kalkophopingen vergruisd en wordt een ontstekingsproces uitgelokt dat genezing mogelijk maakt. Deze techniek is duur en wordt enkel gebruikt indien de voorgaande technieken hebben gefaald.”

Indien de arts bij het klinisch onderzoek een instabiliteit vaststelt tussen de achterkant en de voorkant van het peesvlies, zal hij de patiënt aanraden een podoloog te raadplegen voor zolen op maat. Ze moeten komaf maken met torsies van het peesvlies. “Dit gebeurt parallel met de behandeling. Er worden zolen voor beide voeten gemaakt, ook al is slechts bij één voet het peesvlies ontstoken. We gaan er namelijk van uit dat de andere voet later kan worden getroffen.”

Zodra de behandeling is opgestart, mag de patiënt al zijn activiteiten hervatten, ook wandelen of sporten. “Hét criterium is pijn. Zodra de patiënt pijn heeft, moet hij stoppen.”

Trucjes

Eenvoudige trucjes om de pijn te verzachten, zijn er ook:

  • Masseer uw voetzolen met behulp van een tennis- of golfbal: duw met uw voetzool hard op de bal en rol die heen en weer. Doe dit elke dag gedurende 5 minuten, niet langer.
  • Doe eenvoudige stretchoefeningen door de voorkant van de voet op de rand van een trede te zetten en de hiel zo laag mogelijk te brengen. 5 minuten per dag en altijd onder de pijngrens: zodra het pijn doet, stopt u!

Hielspoor is niet hetzelfde

Soms wordt bij een ontsteking van het peesvlies zo hard aan het bot getrokken dat er vanuit de hiel een doornvormig benig aanhangsel groeit: hielspoor. “Maar het is niet die botuitwas die de pijn veroorzaakt dus is dat zelden een reden om te opereren. Belangrijk is dat hielspoor en fasciitis plantaris geen synoniemen zijn: je kunt de ene aandoening hebben zonder de andere, en vice versa”, stelt dr. Auquier.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content