Arnica als redder in nood bij sportblessures
Valkruid of wolverlei wordt de plant al eens in de volksmond genoemd maar hij is het bekendst als arnica. Deze bergplant met opvallende gele bloem vormt de basis van een erg veelzijdig homeopathisch geneesmiddel. Als blauwe plekken remedie hoort het al lang thuis in de ‘kinderapotheek’ maar de toepassingen gaan een heel eind verder. Sportartsen ontdekten dat arnica ook bijzonder doeltreffend is bij allerhande sportblessures.
Arnica die eruit ziet als een geel-oranje margriet, wordt wel eens omschreven als een echte divaplant. Dat verwijst naar het veeleisende en wat wispelturige karaktertje van de plant. Die gedijt immers het best op grote hoogten (boven 800 meter) , op een hellende en zure ondergrond die wel een beetje maar ook niet teveel water bevat. Dat verklaart meteen waarom arnica voornamelijk groeit in de hoger gelegen delen van Europa. In Frankrijk zijn er grote arnicavelden onder meer in de Vogezen, Jura, de Alpen en de Cévennes te vinden. Wie tussen mei en augustus de bergen intrekt, maakt kans de gele bloemen te zien bloeien. De bladeren en stengels hebben een bittere smaak, waardoor hij niet bepaald geliefd is bij grazende diersoorten. Die laten de arnica graag links liggen.. Bij medische labo’s is de plant wel enorm in trek. Zijn beschermde status zorgt ervoor dat de oogsten doordacht en gecontroleerd gebeuren, zodat steeds voldoende planten overblijven om het jaar nadien voor een nieuwe oogst te zorgen.
Wat maakt de plant, waarvan de medicinale krachten al gekend zijn sinds de Oudheid, nu zo bijzonder? Arnica bevat onder meer ontstekingsremmende componenten, flavonoïden (voor een goede doorbloeding) en essentiële oliën (vooral thymol in de blaadjes en de wortels). Alle onderdelen van de plant: van de bloemblaadjes tot en met de wortels worden gebruikt voor de verwerking tot homeopathisch middel. Dat middel is niet alleen doeltreffend voor de behandeling van de klassieke blauwe plekken maar wordt nu ook door steeds meer sportartsen ingezet als eerste hulpmiddel bij allerhande leed.
Pijnlijke spieren en gezwollen enkels
Sportarts Jean-Louis Cabay die zowel topsporters als recreanten begeleidt, zet de verschillende toepassingen van arnica op een rijtje.
“Bij ontstoken ligamenten, enkelverzwikkingen, allerhande spiertrauma, peesletsels, tendinitis of oedeem (zwelling) is een behandeling met arnica vandaag doeltreffender dan de klassieke aanpak met ontstekingsremmers. Meteen nadat het letsel zich voordoet, start je best met drie granulen arnica en herhaal die dosis om het uur. Dat trekt de genezing op gang. Het middel werkt immers zowel drainerend als pijnstillend. Uit onderzoek blijkt dat wie zijn spierletsels behandelt met arnica (al dan niet in combinatie met kine) tot een week sneller op de been raakt dan met een klassieke therapie van pijnstillers en ontstekingsremmers. “
Ook voor en na operaties wordt arnica steeds meer ingeschakeld om oedeem en blauwe plekken te beperken. “Bij esthetische ingrepen aan het gelaat is het interessant om drie dagen vooraf arnica te nemen. Dat bevordert het herstel na de operatie en verkleint de kans op aanzienlijke blauwe plekken. Zelfs rugbyspelers houden het onder meer om die reden bij de hand. Maar ook bij sportingrepen, oncologische operaties enz ondersteunt het het revalidatieproces.”
Ook wie een actieve fiets- of wandelvakantie plant, kan arnica in de reisapotheek stoppen. “Arnica heeft ook een preventief effect. De ochtend voor een zware tocht en de avond erna kan je telkens drie granulen nemen om te voorkomen dat je zware benen krijgt. Het bevordert ook de spierrecuperatie. Zowel kinderen (ook in geval van groeipijnen) als ouderen kunnen het veilig gebruiken. Het is een natuurlijk middel, geeft nauwelijks bijwerkingen of interacties met andere medicatie en heeft ook geen invloed op de bloedsuikerspiegel.”