Aangepast reisadvies voor Zuid-Amerika en Caraïben

Het Instituut voor Tropische Geneeskunde waarschuwde al enkele dagen zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden om in verband met het Zikavirus niet-noodzakelijke reizen naar Zuid- en Centraal-Amerika en de Caraïben te vermijden. Ook Buitenalndse Zaken past nu zijn reisadvies aan.

In oktober 2015 merkten de Braziliaanse gezondheidsautoriteiten een toename op van het aantal pasgeborenen met microcefalie (te kleine schedel) ten opzichte van de jaren voorafgaand aan de introductie van het zikavirus in Brazilië. Het is inmiddels duidelijk geworden dat het zikavirus tijdens de zwangerschap kan worden overgedragen naar het ongeboren kind. Er zijn enkele goed gedocumenteerde gevallen bekend, waarbij microcefalie en andere foetale afwijkingen ontstonden nadat de moeder tijdens de zwangerschap een ziekte doormaakte waarvan de symptomen passen bij een zikakoorts. Ook werd zikavirus teruggevonden in het vruchtwater en in de weefsels van pasgeborenen met aangeboren afwijkingen die uit deze zwangerschappen geboren zijn.

Verder onderzoek is nodig om een volledig beeld te krijgen van het zikavirus tijdens de zwangerschap. Het ITG adviseert daarom uit voorzorg vrouwen die zwanger zijn – of zwanger willen worden – om niet voor recreatieve doeleinden af te reizen naar gebieden waar een uitbraak van het zikavirus gaande is. Indien een reis naar deze gebieden niet uitgesteld kan worden, consulteert men best op voorhand een arts om preventieve maatregelen te bespreken. Na de reis wordt geadviseerd om de verloskundige of gynaecoloog te informeren over een verblijf in een gebied waar het zikavirus voorkomt.

Wat is zika?

Het zikavirus dankt zijn naam aan het Zikawoud in Uganda waar het in 1947 voor het eerst werd ontdekt. In 2007 was er een eerste grotere epidemie in Micronesië en in 2013 in Frans Polynesië. Intussen heeft het virus Centraal- en Zuid-Amerika en de Caraïben bereikt en zorgt daar voor een epidemie.

Het zikavirus wordt overgedragen door Aedes-muggen die overdag steken. De acute symptomen van het virus zijn weinig specifiek en lijken op vele andere griepachtige ziekten. In de gebieden waar zika voorkomt, zijn ook dengue en chikungunya aanwezig. Omdat de symptomen van deze ziekten op elkaar lijken, is het moeilijk om op basis van de symptomen de verschillende ziekten van elkaar te onderscheiden.

Er bestaat geen specifieke behandeling en geen vaccin voor het zikavirus. De enige mogelijke preventie bestaat uit muggenwerende maatregelen, zoals het dragen van lange mouwen en broekspijpen, en het gebruik van insectenrepellents.

Wat zijn de klachten?

De acute symptomen zijn weinig specifiek en lijken op vele andere griepachtige ziekten:
?Koorts
?Hoofdpijn
?Spier- en gewrichtspijn
?Moeheid
?Rode ogen
?Huiduitslag

Soms ook:
?Buikpijn
?Braken
?Diarree

De klachten ontstaan enkele dagen tot maximaal 12 dagen na besmetting en duren ongeveer een week. Meestal heeft de ziekte een goedaardig verloop en verdwijnen de symptomen vanzelf. Bij de meeste mensen verloopt de ziekte echter zonder specifieke klachten te geven. In zeldzame gevallen zijn er neurologische verwikkelingen zoals het optreden van de ziekte van Guillain-Barré.