8 goeie redenen om je huid te laseren
Lasers zijn een grote sprong voorwaarts in de aanpak van medische en cosmetische huidaandoeningen. Maar er is ook een keerzijde aan deze hype. Waarvoor is deze specifieke lichtbron nu wel en niet interessant? En hoe veilig is een laserbehandeling?
Lasertechnologie evolueert met de snelheid waarmee nieuwe computers worden ontwikkeld. Vandaag kan je spreken van een heus laserpark met honderden lasertypes die elk een specifieke toepassing hebben. “We kunnen nu zaken waarmaken die 20 jaar geleden ondenkbaar waren, maar lasers zijn zeker niet voor alle huidproblemen de meest geschikte oplossing. En bij fout gebruik kunnen ze grote schade aanrichten”, stelt dr. Serge Coopman, dermatoloog en laserspecialist.
Als je geen laser nodig hebt, gebruik er dan ook geen, luidde de boodschap van de godfather van de medische lasers, dr. Goldman. “Lasers zijn met andere woorden nuttig op die terreinen waar hun slagkracht verder reikt dan die van andere methoden. De juiste keuze maken blijft maatwerk. Wees ook erg kritisch tegenover commerciële behandelingen die niet altijd met kennis van zaken gebeuren”, waarschuwt dr. Coopman.
Zo werkt een laser
Een laser is een lichtbron maar geen gewone lamp. Laserlicht heeft een welbepaalde golflengte (kleur) die gedurende korte tijd zeer intens op bepaalde plekken wordt gericht. De huidige lasers zijn zeer selectief, waardoor ze nauwelijks littekens geven of de huid eromheen beschadigen. Als ze correct worden gebruikt, natuurlijk.
Om een huideffect te creëren moet de energie van het laserlicht worden geabsorbeerd door een bepaald deel van de huid: watermoleculen (zo’n 70% van het huidweefsel), bloedvaten of melanine (pigment) (lees ook De juiste laserkeuze). Niet elk huidprobleem kan dus door dezelfde laser worden aangepakt. In tegenstelling tot klassieke röntgenstralen, leveren lasers ook geen schadelijke stralen op voor het lichaam.
Toch kunnen lasers – al dan niet door fout gebruik – ongewenste neveneffecten geven, zoals brandwonden of infecties. Ook de combinatie met bepaalde medicatie kan bijwerkingen geven. Wie ooit een goudbehandeling voor reuma kreeg, mag niet worden gelaserd. Medicatie zoals isotretinoïne (bij acne) kan littekens opleveren. Ook bindweefselziekten zijn een contra-indicatie.
De kostprijs van een laserbehandeling varieert enorm naargelang het type laser, het specifieke letsel en het aantal sessies. Informeer vooraf, eventueel bij verschillende centra, naar het totale prijskaartje.
1 Couperose
Couperose is het gevolg van een overdreven gevoeligheid van kleine ontsierende bloedvaatjes op het gelaat en in de hals, waardoor je permanent met blozende appelwangetjes of een rode neus rondloopt. Met de leeftijd kunnen die ook meer ontstekingen geven. “Couperose laat zich heel efficiënt behandelen met een vaatlaser. Die stuurt een selectieve lichtstraal uit die enkel door de ongewenste bloedvaatjes wordt geabsorbeerd, waardoor deze adertjes na één tot drie behandelingen worden opgeruimd. De pijn tijdens de behandeling kan je vergelijken met elastiekjes die tegen je huid klappen. Afhankelijk van het type vaatlaser heb je nadien tijdelijk korstjes, blauwe plekken of lichte roodheid. Na de behandeling mijd je best een tweetal maanden de zon. Je plant ze daarom best tijdens de wintermaanden”, zegt dr. Coopman. Lasers kunnen geen ontstekingen of puistjes verhelpen. Bij couperose draai je er de klok wel enkele jaren mee terug, maar dit probleem hangt samen met een erfelijke aanleg, waardoor er na verloop van tijd opnieuw rode adertjes kunnen opduiken.
2 Littekens
Littekens en lasers zijn een complex verhaal. Heel wat brandwondenlittekens kunnen dankzij een laser minder zichtbaar worden gemaakt. “Het succes is afhankelijk van het soort verminking. Rode littekens komen in aanmerking voor een vaatlaser. Bij bruinkleurige littekens kan een laser overpigmentatie uitlokken en extra bruine vlekken geven. Voor (oude) witte littekens kunnen uv-lasers worden ingeschakeld om de pigmentatie of huidkleuring te activeren. Helaas zorgt dit maar voor een heel bescheiden effect.”
Gaat het om een litteken dat de huidtextuur heeft aangetast, zoals na een operatie, dan kan een selectieve topografische laser de opperhuid weer glad schaven. Ook bij acnelittekens kunnen topografische lasers ontsierende putjes in het gelaat weggommen. Littekens op armen en benen zijn moeilijker met een laser te bewerken dan die op het gelaat.
3 Spataders
Voor kleine oppervlakkige spataders op de benen kan een vaatlaser zinvol zijn. Zit de spatader dieper en maakt hij deel uit van een netwerk van aders, dan is dat veel lastiger te behandelen. Een been laat zich door een laser moeilijker behandelen dan een gezicht omdat de druk in het been veel hoger is. Vuistregel: gaat het om rozerode tot paarskleurige adertjes van maximum een 1 mm doorsnee in het been, dan is laseren mogelijk. Anders is sclerotherapie, waarbij de ader wordt weggespoten, de betere optie.
4 Wijnvlekken, permanente makeup en tattoos
Wijnvlekken laten zich prima ontkleuren door een kleurstoflaser. Dat gebeurt in meerdere sessies (4 tot 15), waarna de kleur telkens vervaagt. Armen en benen reageren minder goed dan de gelaatshuid. Tatoeages en permanente make-up kunnen ongedaan worden gemaakt met tattoolasers die de inktdeeltjes laten uiteen spatten, al ligt dat lastiger bij kleuren zoals geel, oranje, paars, groen en lichtblauw.
5 Huidvernieuwing: rimpels en grove poriën
Jawel, ook bij bepaalde vormen van huidveroudering kan een oppervlakkige gefractioneerde laser mooie resultaten boeken. “Bij fijne rimpels, een wat onregelmatige huidstructuur of grove poriën kunnen zachte lasers nuttig zijn. Daarbij wordt de bovenste huidlaag behandeld met lichtimpulsen. Je voelt een reeks korte prikkels. Vlak na de behandeling ziet je huid rood, een beetje zoals bij zonnebrand, maar na vier dagen zalf aanbrengen vervelt dat laagje en levert dat een wat vitalere huid op”, verduidelijkt dr. Coopman.
De nieuwere technieken, die aan subsurfacing doen, proberen een gelijkaardig effect te creëren zonder een wonde te maken. Zij werken rechtstreeks op de onderhuid in en creëren daar een thermisch effect terwijl de opperhuid via een koelsysteem wordt gespaard. “Dat vergt meer behandelingen en het effect is veel subtieler. Je kan het eerder vergelijken met wat een fruitzuurpeeling doet. Maar het geeft ook nauwelijks ongemakken zoals roodheid en je kan ook andere plekken zoals het decolleté en de hals aanpakken. De meeste resurfacing-behandelingen gebeuren vandaag gefractioneerd waarbij telkens kleinere huidveldjes in meerdere sessies worden aangepakt”, legt Coopman uit.
Ook IPL-toestellen (Intense Pulsed Light) worden ingezet om de huid op te frissen (photofacials). IPL is geen laser maar een zogeheten flitslamp die een breder gamma aan golflengten uitstraalt, een beetje zoals een gewone lamp. Daardoor zijn ze ook minder doelgericht. “Ook hiervan zijn meer sessies nodig maar je bent intussen wel toonbaar en je kan gewoon doorwerken. Lasers zijn op dit vlak wel efficiënter dan IPL”, weet Serge Coopman.
Maar niet elke diepe rimpel of ongewenste gelaatsplooi kan je met een laser gladstrijken. Zo zijn lasers zinloos bij fronslijnen of diepere plooien. “Die pak je beter aan met botulotoxine, terwijl je neuslipplooien beter kan corrigeren met fillers. Vaak wordt ook een combinatie toegepast van laser en andere cosmetische technieken.”
De juiste laser kiezen
Selectieve lasers werken in op drie mogelijke doelen.
Melanine (pigment)
- Pigment- of kleurstoflasers voor pigmentvlekken, tattoos, en om te ontharen...
- Epilatielasers om te ontharen
Bloed (hemoglobine)
- Vaatlasers voor wijnvlekken, couperose, spataders...
Water (bindweefsel en collageen)
- Topografische selectieve lasers zoals resurfacing-lasers voor rimpels, littekens en huidverjonging, gefractioneerde lasers om bepaalde delen van de huid te behandelen.
En dan is er nog de nieuwe generatie technieken op basis van andere energiebronnen.
- Op basis van licht: lasers maar ook flitslampen of IPL voor ontharing en gelaatsverjonging
- Op basis van andere bronnen: radiofrequente golven, ultratonen voor huidversteviging, kou voor cryolipolyse of om vet te bevriezen.
6 Huidverslapping
Is er eerder sprake van huidverslapping dan is een lasertype nodig dat dieper doordringt, tot in het onderliggende huidweefsel (lederhuid). Hier zijn de topografische lasers die op specifieke diepten kunnen inwerken interessant.
“Ze lokken een reactie uit van het collageen, de steunvezels van de huid, waardoor de collageenproductie wordt aangezwengeld. Het resultaat is een opspaneffect en huidverstrakking. Maar niet alleen de laser kan dat, ook met radiofrequente golven is dat mogelijk. Die techniek maakt met elektromagnetische golven kleine warmtebeschadigingen in de huid en trekt zo het proces van collageenproductie en bindweefselverstrakking op gang”, aldus dr. Coopman.
Deze technieken zijn interessant voor wie op zoek is naar niet chirurgische manieren om zijn gezicht te verjongen. Het effect is zichtbaar maar zeker niet te vergelijken met wat een facelift bereikt. De laser geeft je gezicht gemiddeld enkele jaren een bonus.
7 Definitieve ontharing
Zowel epilatie- en pigmentlasers als flitslampen (IPL) worden ingezet voor definitieve ontharing, maar niet iedereen komt in aanmerking. Alles hangt af van je huid- en haartype. Een lichte huid en donkere haren geven het beste epilatierendement.
Pigmentlasers zoomen in op het melanine van het ongewenste haar. Alleen gepigmenteerde (donkere) haren kunnen worden geëpileerd. Op witte, grijze of lichtkleurige haren krijgt de laserstraal geen greep. Laseren werkt sowieso beter bij lichtere huidtypes met donkere beharing. De huid mag bovendien niet gewaxt of gebruind zijn, anders kan de laserstraal de haarfollikel niet vernietigen en kan je achteraf langdurig witte vlekken krijgen. Donkere huidtypes zijn niet geschikt omdat de laser te weinig het verschil tussen de huid en het haar herkent. Mensen met een donkere huid of lichtere haren hebben dan weer meer succes met een IPL-behandeling, al is die niet zo precies als de laser.
Eén zo’n laserbehandeling volstaat niet, er zijn verschillende sessies nodig om te ontharen. De haren groeien immers volgens een verschillende cyclus waardoor je ze niet allemaal gelijktijdig kan uitschakelen. Ook hiermee blijf je best enkele weken uit de zon. Nadien blijft de haargroei bij 90% van de mensen definitief weg.
8 Vetrolletjes weghalen
Laserlicht kan onderhuids vetweefsel moeilijk bereiken. “Daarom worden bij vetrolletjes lasers met lange golflengten ingezet, maar eigenlijk zijn andere technieken hier meer aangewezen. Zoals radiofrequente golven, ultratonen (schokgolven) en cryolipolyse. Bij deze laatste techniek wordt het vetweefsel gemasseerd tussen twee koude platen. De vetcellen worden daarbij bevroren waarna het lichaam ze zelf verwerkt”, zegt dr. Coopman. Maar dit geeft wisselende resultaten.
“Op cellulitis hebben deze technieken nauwelijks impact. De beste resultaten worden geboekt bij de aanpak van lokale vetrolletjes (lovehandles). Maar dit soort behandelingen is vrij prijzig. Wie komaf wil maken met lokale vetophoping moet de resultaten en de prijs afwegen tegen die van een liposuctie.”