“Over geld praten is ook liefde tonen”

Ouders met een kwetsbaar kind willen de financiële toekomst van hun kind veilig stellen voor als zij er niet meer zijn. Maar ook de psychologische kant is belangrijk.

In de liefde wordt niet gerekend. Maar is dat wel zo? “Geld is nog een groter taboe dan seks. Als er wat geld in een familie is, dan is dit zowel een mooi cadeau als een vergiftigd geschenk. Tijdens mijn consultaties heb ik al vaak gedacht: hoe beter families over geld kunnen praten, hoe meer ze het over liefde hebben”, vertelt psychologe en filosofe Nicole Prieur. Ze is van mening dat onenigheid over geld binnen een familie gewoon niet te vermijden is.

Bij families met een zorgenkind (een kind met een beperking, verslaving, enz.) spelen er soms tegenstrijdige gevoelens mee. De ouders willen dat hun zorgenkind niets tekort komt als zij er niet meer zijn. De nieuwe erfwet geeft hen een ruimere marge om één van de kinderen meer te bevoordelen. Maar dan is het risico op een familieruzie nooit ver weg. “Waarom moet onze broer of zus na de dood van onze ouders meer erven dan wij, terwijl hij of zij al zoveel meer aandacht gekregen heeft?” Het is een vraag die je broers en zussen wel eens hoort stellen.

Als de ouders wegvallen wordt met argusogen gekeken naar wie wat krijgt. Dat is onvermijdelijk. Want een erfenis is meer dan geld. Het is een laatste boodschap, over de dood heen. Notarissen die vaak met erfenissen te maken krijgen, zullen het bevestigen: het overlijden van de ouders brengt oude conflicten en heel wat onuitgesproken zaken naar boven. Het is een familiale beproeving die tot een ware broederstrijd kan leiden en ellenlange verdelingen. Geld is explosief materiaal in een familie!

Hoe kan je dat vermijden? Door een vorm van psychologische successie te organiseren. Ga met iedereen rond de tafel zitten en benoem de dingen die je gedaan hebt en wat je nog van plan bent te doen. “En dan mag er geen taboe hangen rond het meest geliefde kind”, waarschuwt de Franse psychoanaliste en auteur Catherine Mathelin. “Hoe minder je echt uitspreekt dat je bepaalde voorkeuren hebt, hoe meer je handelingen je gaan verraden.”

Een jurist kan je helpen bij deze delicate, maar noodzakelijke stap. “Er zijn geschikte momenten voor zo’n familiegesprek” vertelt ons een notaris. “Als je een schenking doet bijvoorbeeld. Dan komt iedereen meestal goed overeen. Dat kan een uitgelezen moment zijn om oplossingen te zoeken waarin iedereen zich kan vinden. Want als iemand overleden is, is het te laat. Dan zal er altijd iemand ontbreken aan de tafel.” En voor sommige erfgenamen zal dit dubbele rouw betekenen: het verlies van een geliefde en het gevoel opgelicht te zijn.